Taşlama Hiciv Rap

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 4, 2662 - 2698, 30.12.2020

Elif Kuyumcu

Öz

Edebiyatımızın (özellikle Âşık edebiyatımızın) nazım türlerinden biri olan taşlamalar; bireyin, toplumun, kurumların aksayan yönlerini eleştirmek için yazılan şiirlerdir. Gerek sosyal gerekse de siyasi olayların etkisi ya da kişiler arası tartışmaların etkisiyle meydana gelmiş hiciv örneklerine ilk olarak XIV. ve XV. arasındaki bazı eserlerde rastlanmaktadır. Özellikle XVI. yüzyıl sonrasında hiciv türündeki örnekler ve bu tür üzerine çalışmış şairler arasında da artış görülmektedir. XVII. yüzyıl ise Türk hiciv edebiyatının en çok öne çıktığı dönem olarak bilinmektedir. Buna XXI. yüzyılda Türk rap sanatını da dâhil edebiliriz. Türkçe rap olarak adlandırılan ve ülkemizde de günümüzde zengin bir kültürel unsur halini alan ürünlerin temeli ise Türkiye’de değil Almanya’da yaşayan Türkler tarafından atılmıştır. Türk edebiyatının her döneminde eleştiri şiirlerine yer verilmiştir. Edebiyatımızda eleştiri şiirlerini “taşlama, hiciv, rap” olarak üç ana başlıkta toplamak mümkündür. Bu üç eleştiri şiiri bulunduğu zaman ve edebi anlayışlara göre farklılıklar barındırsa da değindiği konular ve duygu dünyası itibariyle büyük bir benzerlik göstermektedir. Özellikle günümüzün taşlama ve hicivleri olarak tanımladığımız rap şarkıları bir bakıma taşlamaların ve hicivlerin devamı niteliği de taşımaktadır. Makalede bu benzerliklere özellikle dikkat çekilmiş ve bu konuya çeşitli örneklerle açıklık getirilmeye çalışılmış bununla birlikte XXI. yy’da Türk edebiyatında yaşamış şairlerin de (rap sanatçılarının da) şiirleri taranmış, örneklem yöntemi kullanılarak günümüzde en sık işlenen konular başlıklar altında toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

hiciv, rap, taşlama, eleştiri şiiri, satirik şiir

Lampoon, Satire, Rap

Öz

Lampoon, one of the poem types of minstrel literature; poetry is written to criticize the fragile aspects of the individual, society, and institutions. The first satiric examples written under the influence of both social and political developments, and individual conflicts have origins in the didactic works of 14th and 15th centuries. Especially after 16th century there was a certain increase in the number of writers and satires. 17th century is widely accepted as the era of most unique authors. We can also include Turkish rap art in the 21st century. The foundation of the products that called rap in turkish nowadays which acquired a place in our country with its own specifics and become a rich cultural element was laid by Turks living in Germany, not in Turkey. Critical poems have always been included in Turkish literature. Rap music genre is one of them. In our literature, it is possible to group criticism poems under three main headings as "lampoon, satire, rap" Although these three criticism poems differ according to literary understandings they show great similarities as a result of the issues they address and the world of emotions. Especially rap songs that we define as today's lampoon and satires are a continuation of the lampoon and satires in a way. The article drew particular attention to these similarities and tried to clarify this issue with various examples. XXI. The poems of poets (including rap artists) who lived in Turkish literature in the 21st century were scanned and the most frequently discussed topics today were collected under headings by sampling method.

Anahtar Kelimeler

lampoon, rap, burlesque, critical poetry, satirical poetry

Kaynakça

• AKA, B. “Dîvan Şiirinde Reddiye ve Niyâzî-i Mısrî’nin Fuzûlî’ye Yazdığı Bir Reddiye”, Folklor/Edebiyat Dergisi, 22(87), 2016/3, s. 118-119.
• AKINCI, M. A. ve ÇELİK, Y. “Edebi Eleştiri ve Eleştirel Hermenötik”, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 2014, s. 170-182.
• AKKUŞ, M. Nef’î ve Sihâm-ı Kazâ, Akçağ Yayınları, 1998.