İslam Dünyasında Təbiətşünaslıq Elmlərinin Meydana Gəlməsi və İnkişaf Tarixi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 4 - Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 1618 - 1647, 31.12.2022

İbrahim Quliyev

Öz

Məqalənin yazılmasında əsas məqsədlərdən biri heç şübhəsiz ki, elm və din (İslam) arasında heç bir ziddiyyətin olmadığını göstərmək, elmin əhəmiyyətini həzrət Peyğəmbərin gətirdiyi dinin tələbləri nöqteyi-nəzərindən izah edib aydınlaşdırmaq, uzun illər Sovet dövründə ölkəmizdə və dünyada dinə (xüsusilə də İslama) qarşı aparılmış əsassız mübarizənin müasir dövrdə əhəmiyyətsiz olduğunu bildirməkdir. Çünki İslam mədəniyyətinin hər tərəfli öyrənilməsi, İslamın mahiyyətinin açılıb göstərilməsi müasir ictimai həyatın aktual məsələlərindən olmaqla bərabər, həm də İslamla elmin vəhdət təşkil etdiyinin elmi şəkildə əsaslandırılması dinşünasların ən əsas vəzifələrindən biridir. Məlum olduğu kimi, İslam elmləri orta əsrlərdə Yunan mədəniyyəti və fəlsəfəsi ilə birlikdə müsəlmanlar vasitəsilə Avropa ölkələrinə ötürülmüşdür. Orta əsrlərdə meydana gələn İslam mədəniyyəti və bu mədəniyyətə xidmət edən müsəlman alimləri dünya elminə olduqca böyük töhfələr vermişlər. İstər humanitar, istərsə də dəqiq elmlər sahəsində dünya elminə yeniliklər gətirən müsəlman alimlərinin yetişməsində şübhəsiz ki, ilahi elmin qaynağı olan Qurani-Kərimin xüsusi rolu olmuşdur. Qurani-Kərimin gətirdiyi yeni İslamın yaratdığı mədəniyyəti doğru başa düşmək üçün ilkin olaraq onu dini nöqteyi-nəzərdən təhlil etmək lazımdır.

Anahtar Kelimeler

İslam, elm, təbiətşünaslıq, müsəlmanlar

The history of the emergence and development of natural sciences in the Islamic world

Öz

One of the main goals in writing the article is undoubtedly to show that there is no contradiction between science and religion (Islam), to explain and clarify the importance of science from the point of view of the requirements of the religion brought by the Holy Prophet. And to say that unjustified struggle, which has been carried out for long years against religion (particularly Islam) during Soviet period, in our country and in the world, is irrelevant (unimportant) in modern times. Because, the comprehensive study of Islamic culture and revealing the essence of Islam are one of the urgent (actual) issues of modern social life, and scientifically justifying the unity of Islam and science is one of the most important tasks of religious scholars. As is known, Islamic sciences were transmitted to European countries through Muslims along with Greek culture and philosophy in the Middle Ages. The Islamic culture that emerged in the Middle Ages and the Muslim scientists who served this culture made great contributions to world science. There is no doubt that the Holy Quran, which is the source of divine knowledge, played a special role in the development (bringing up) of Muslim scientists who brought innovations to world science, both in the fields of humanitarian and exact (positive) sciences. In order to properly understand the culture created by the new Islam brought by the Holy Quran, it is first necessary to analyze it from a religious point of view.

Anahtar Kelimeler

Islam, science, natural science, Muslims