XX əsr bolqar poeziyasında ortaq Vətən anlayışı və milli-mənəvi dəyərlərin inikası

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 6, 3927 - 3932

Xanım Sultanova

Öz

Məqalədə millətlərarası ədəbi əlaqələrin Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığında aktuallığı nəzərə çatdırılmaqla bu prosesin başlanğıc dövrünün mərhələlərlə inkişafından bəhs edilir. Balkan ölkəllərinin hər bir bölgəsində olduğu kimi Bolqariyada da ortaq Vətən anlayışına toxunulmuş, müxtəlif dövrlərdə yazıb yaraatmış iki xanım şairin poetik dünyasına ekskurs olunmuşdur. Bunlardan bolqar yazarı Elisaveta Baqryananın şeirlərinin müəllif tərəfindən sətri tərcümədə deyil ilk dəfə olaraq peşəkar tərcüməçinin işində azərbaycan dilində təqdim olunması ədəbi əlaqələrdə yeni bir dəsti- xətt kimi dəyərləndirilir. Müəllif bolqar şairi Elisaveta Baqryananın və bolqar türkü Arzu Tahirovanın əsərlərinə müqayisəli- tipoloji yanaşma etmiş, hər iki şairin düşüncələrində səciyyəvi xüsusiyyətləri müəyyənləşdirməyə müvəffəq olmuşdur.Ən başlıcası şairlərin yaradıcılığında ortaq Vətən sayılan Bolqariyanın keşməkeşli tarixi məqamlarının qadın dünyasında eyni hisslər oyatdığının və bu Vətənin onlar üçün müqəddəs varlıq olduğunun sübutu kimi təsdiqini tapmışdır. Fərqli mədəniyyətlərə ,fərqli milli dəyərlərə malik olan şairlərin poetik axtarışlarında qadın azadlığını soraqlayan ortaq keyfiyyətlər də aşkarlanmış və tədqiqata cəlb olunmuşdur.

Anahtar Kelimeler

Millətlərarası ədəbi əlaqələr, ortaq Vətən anlayışı, ruh azadlığı, azadlıq axtarışı, fərqli mədəniyyətlər

20th century Bulgarian poetry on the concept of common homeland and national moral values

Öz

In the article, taking into account the importance of international literary relations in Azerbaijani literary studies, the development of the initial period of this process in stages is described. The concept of a common homeland in Bulgaria, as in every region of the Balkan countries, was touched upon and a journey was made into the world of poetry of two women poets who wrote and created in different periods. Among them, the presentation of the poems of the Bulgarian writer Elisaveta Bagryana in Azerbaijani language for the first time by a professional translator without translation by the author is considered as a new line in literary relations. With a comparative-typological approach to the works of the Bulgarian poet Elisaveta Bagryana and Bulgarian Turk Arzu Tahirova, the author managed to identify the characteristic features in the thought of both poets. The most important are the turbulent historical moments of Bulgaria. It has been proved that this homeland, which is considered as a common homeland in the works of the poets, arouses the same feelings in the world of women and that this homeland is a sacred entity for them. Common qualities questioning women's freedom in the poetic pursuits of poets with different cultural and national values were also discovered and included in the research.

Anahtar Kelimeler

International literary relations, concept of common homeland, freedom of the soul, quest for freedom, different cultures

Kaynakça

• Hidayətoğlu, S. htts://avanqard.net/index.php.
• İsen, M. (1997). Ötelerden Bir Ses. Akçağ yayın evi.
• Mirəhmədov, Ə. (1978). Ədəbiyyatşünaslıq terminləri lüğəti. Maarif.
• Poeziya sotsialisticheskikh stran Yevropy. (1976). Khudozhestvennaya literatura.
• Səhhət, A. (2005). Seçilmiş əsərləri. Lider.
• Tahirova, A. (1995). İfade esiri Sofiya. Güven-Doveriye Yayınevi.