44 Günlük Vətən Müharibəsi Sənədli Telefilmlərin Mövzu Predmeti Kimi

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 141 - 153

Nərmin Nəbiyeva

Öz

İstər ümumölkə, istərsə də onlayn və regional televiziya kanalları, demək olar ki, son 4 il ərzində proqramlaşdırma siyasətində “Böyük Qayıdış” adı altında 44 günlük Vətən müharibəsi mövzusunu gündəmdə saxlamışlardır. Ərazi bütövlüyünü bərpa edən Azərbaycanın mübarizəsi, bu mübarizənin qəhrəmanları telefilmlərin mövzu seçimində və bilavasitə qəhrəman prototipinin ekran həllində ön sırada dayanmışdır. Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi tərəfindən döyüş əməliyyatları ilə bağlı intensiv çəkilişlərin aparılması, dron və PUA çəkilişlərinin qurumun rəsmi veb-saytında və sosial şəbəkə hesablarında operativ şəkildə yayımlanması jurnalistlərə kifayət qədər zəngin sənədli xronikal kadrlar vermişdir. I Qarabağ müharibəsi veteranlarının və hərbi ekspertlərin sərrast təhlilləri, müharibənin şahidlərinin sinxronları xronikal kadrların müşayiəti ilə yüksək sənədlilik keyfiyyəti qazanmışdır. Bu araşdırmada II Qarabağ müharibəsi mövzusunu əhatə edən ekran nümunələrinin sənədli telefilmlərin nəzəri-estetik tələblərinə cavab verib-verməməsi təhlilə cəlb olunmuş filmlərdən gətirilən nümunələr əsasında tədqiq edilmiş, kino mütəxəssislərinin müsahibələri əsasında isə “Müharibə mövzusunda bədii, yoxsa sənədli filmlər daha təsirlidir?” sualına cavab axtarılmışdır.

Anahtar Kelimeler

sənədli televiziya filmi, sənədli telefilm, vətən müharibəsi, qəhrəman prototipi, mövzu seçimi

The 44-Day Patriotic War as the Subject of Documentary Television Films

Öz

Both national, online and regional television channels have been keeping the topic of the 44-day Patriotic War under the name ‘Great Return’ in their broadcasting policies for about 4 years. The struggle to restore the territorial integrity of Azerbaijan and the heroes of this struggle have been at the forefront of the choice of the theme of television films and the direct projection of the hero prototype on the screen. The intensive filming of combat operations by the Ministry of Defence of the Republic of Azerbaijan and the rapid publication of UAV and UAV footage on the official website and social media accounts of the organisation provided journalists with a very rich documentary chronicle. Accurate analyses of the First Karabakh War by veterans and military experts, synchronicity of war witnesses, accompanied by chronic footage, have reached a high documentary quality. In this study, it was investigated whether the screen samples dealing with the Second Karabakh War met the theoretical and aesthetic requirements of documentary television films through examples taken from the films subject to analysis, and based on interviews with film experts, an answer was sought to the question ‘Is this subject the subject of documentary television films?’. The question ‘Are fictional films or documentary films dealing with the subject of war more effective?’ was answered. The answer to the question was sought.

Anahtar Kelimeler

Documentary Television Film, Documentary Television Film, Patriotic War, Hero Prototype, Topic Selection

Kaynakça

• Azəri, L. (2020). Vətən müharibəsinin kino yolçuluğu. https://www.medeniyyet.az/page/news/55074/Veten-muharibesinin-kino-
• Ələkbərova, L. (2021). 2021-ci ildə kino yaddaşına yazılanlar. https://www.medeniyyet.az/page/news/60504/.html
• Quliyev, N. İ. (1981). Vətənpərvərlik və qəhrəmanlıq motivləri. Yazıçı.
• Mehdi F. A. (1982). Bədii publisistika. Maarif.
• Məmmədova, M. (2023). Haradasan, ay Azərbaycan kinosu?! https://sesqazeti.az/news/social/1079710.html
• Nəcəfxanlı, Ə. (2023). Müharibə mövzusu böyük ekranda. https://xalqqazeti.az/az/medeniyyet/144707-muharibe-movzusu-boyuk-ekranda
• Oxu.az. (2021). Vətən müharibəsi filmlərdə necə əks olunacaq? https://oxu.az/medeniyyet/veten-muharibesi-filmlerde-nece-eks-olunacaq Sarıyeva, İ. (2017). Milli Qəhrəmanlar haqda çəkilən sənədli filmlərdə nələr çatışmır? https://www.baki-xeber.com/medeniyyet/66833.html
• Youtube. (2017a). Şuşanın dağları qara dumanlı. https://www.youtube.com/watch?v=GZzkumdn_CE&t=6s&ab_channel=QULPSTUDIO
• Youtube. (2021b). Dəmir yumruq. https://www.youtube.com/watch?v=5D2eJG9Gz6w&t=1970s&ab_channel=REALTV
• Youtube. (2021d). Səbrin son gecəsi. https://www.youtube.com/watch?v=zufk0cYC3WM&ab_channel=ARBTV
• Youtube. (2023c). Pusqu.https://www.youtube.com/watch?v=Xtk4KzEjMao&t=444s&a