Wells, Hitler ve Dünya Devleti

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 5, 727 - 734

Çevirmen: Abdurrahman Gülmez

Öz

Bu metin, George Orwell’in H. G. Wells’in siyasal vizyonunu ve özellikle II. Dünya Savaşı (1939–1945) bağlamındaki görüşlerini eleştirel bir biçimde incelediği bir değerlendirme yazısıdır. Orwell, Wells’in savaş ve faşizm karşısındaki tutumunu; özellikle Hitler’in yükselişi konusundaki iyimserliğini ve gerçeklikten kopuk öngörülerini derinlemesine sorgular. Metin, Wells’in askeri güce ve milliyetçiliğe karşı olan entelektüel ve liberal tavrını, bilim ve ilerleme temelli evrensel bir “dünya devleti” idealizmine bağlar. Ancak Orwell’e göre Wells’in bu görüşü dönemin siyasal gerçekliklerinden uzaktır; çünkü Nazi Almanyası, bilimsel ve teknolojik gelişmeleri barbarlık ve totaliterlik hizmetine sokmuştur. Orwell, Wells’in 19. yüzyıl liberal aklına dayanan iyimserliğinin, faşizmin irrasyonel ve ilkel güçlerini kavrayamamasına yol açtığını savunur. Ona göre Wells’in önerdiği “dünya devleti” ideali, beş büyük askeri güçten birinin dahi rızasını alamayacak denli ütopyacı bir düşüncedir. Ayrıca Orwell, halkları harekete geçiren esas gücün entelektüel sağduyu değil; savaş sevgisi, dini inanç, ırksal gurur ve lidere tapınma gibi derin psikolojik ve kültürel unsurlar olduğunu öne sürer.

Anahtar Kelimeler

H. G. Wells , Hitler , Dünya Devleti

Wells, Hitler and the World State

Öz

This text is a critical review in which George Orwell examines H. G. Wells’s political vision, particularly his views in the context of the Second World War (1939–1945). Orwell questions Wells’s attitude toward war and fascism, focusing especially on his optimism regarding Hitler’s rise and his unrealistic predictions. The text connects Wells’s intellectual and liberal stance—opposed to militarism and nationalism—to his belief in a universal “world state” founded on science and progress. However, according to Orwell, Wells’s view is detached from the political realities of his time, since Nazi Germany had already turned scientific and technological advances into tools of barbarism and totalitarianism. Orwell argues that Wells’s optimism, rooted in nineteenth-century liberal rationalism, prevented him from understanding the irrational and primitive forces that sustained fascism. In Orwell’s view, Wells’s proposed “world state” ideal is a utopian vision incapable of gaining the consent of even one of the major military powers. Moreover, Orwell asserts that the true forces motivating nations are not intellectual common sense but deep psychological and cultural drives such as the love of war, religious faith, racial pride, and devotion to the leader.

Anahtar Kelimeler

H. G. Wells , Hitler , World State