Erkek Gonadda Primordiyal Kök Hücrelerin Spermatozoaya Dönüşümü

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 3, 11 - 16, 30.11.2018

Gülnaz Kervancıoğlu Elif Demirci

Öz

Erkek üreme hücreleri embriyonal, fetal, post natal ve pubertal dönemlerden geçerek olgun
spermatozoaya dönüşene kadar çok karmaşık bir süreçten geçmektedir. Üreme kök hücrelerinin
erken embriyonal dönemde gonadlara göçü, seminifer tubulusların oluşması, kök hücrelerin
tubuluslar içindeki yolculuğu olarak ve fetal dönem, doğum sonrası, prepubertal dönem
ve puberte dönemlerinde farklılıklar göstermektedir. Üreme hücreleri farklı dönemlerde
değişen morfoloji ve hücre aktiviteleri nedeniyle farklı isimlerle anılmaktadır. Hücrelerdeki
değişikliklerle birlikte seminifer tübülüsler içindeki yerleşimleri de farklılıklar göstermektedir.
Erken embriyonal dönemde primordiyal germ hücreleri; sırasıyla gonositlere, gonositlerde
seminifer tübülüs bazal membranına yerleştikten sonra spermatogonyuma dönüşür.
Spermatogonyum, spermatogonyal kök hücrelerin prekürsörü ve spermatogenik serinin ana
hücresidir. Üreme kök hücrelerinin morfoloji ve aktivite farklılıkların fertilite restorasyonunda
da etkili olabileceği araştırılacak bir konu olarak karşımızda durmaktadır. Bu derlemede,
kök hücreler farklı dönemlerdeki isimlendirilmeleri, yerleşimleri, gösterdikleri morfolojik
özellikleriyle ilgili makaleler taranarak değerlendirilmiştir. Prepubertal dönemde onkoloji
tedavisi görecek erkek çocuklarda bu hücrelerin saklanması gerektiği için hücreler burada
detaylı olarak irdelenmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Gonosit, Spermatogonyal kök hücre, Prepubertal testis, Seminifer tübülüs

Kaynakça

• 1. Moore K L, Persaud TVN. Klinik yönleriyle insan embriyolojisi (Çev: Dalçık H, Yıldırım M). s.244-283, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2009. 2. Nagano R, Tabata S, Nakanishi Y et.al. Reproliferation and relocation of mouse male germ cells (gonocytes) during prespermatogenesis. Anat Rec 2000; 258: 210-220. 3.Tam PP, Snow MH. Proliferation and migration of primordial germ cells during compensatory growth in mouse embryos. J Embryol Exp Morphol 1981; 64: 133-47. 4. McLaren A. Primordial germ cells in the mouse. Dev Biol 2003; 262(1): 1-15. 5.Töhönen V, Ritzén EM, Nordqvist K et al. Male sex determination and prenatal differentiation of the testis. Endocr Dev 2003; 5: 1-23. 6. Martine Culty. Gonocytes, The Forgotten Cells of the Germ Cell Lineage. Birth Defects Research (Part C) 2009; 87: 1-26 7. de Rooij DG and Anton G J. Spermatogonial stem cells. Current Opinion in Cell Biology 1998; 10 (6): 694-701. 8. de Rooij DG, Russell LD. All you wanted to know about spermatogonia but were afraid to ask. J Androl 2000; 21(6): 776-98. 9. Drumond AL, Meistrich ML, Chiarini-Garcia H. Spermatogonial morphology and kinetics during testis development in mice: a high-resolution light microscopy approach. Reproduction 2011; 142: 145-155. 10. McGuinness MP, Orth JM. Reinitiation of gonocyte mitosis and movement of gonocytes to the basement membrane in testes of newborn rats in vivo and in vitro. Anat Rec 1992; 233: 527-537. 11. Oakberg EF. A new concept of spermatogonial stem-cell renewal in the mouse and its relationship to genetic effects. Mutat Res 1971; 11(1): 1-7. 12. Ross MH, Pawlina W. Male reproductive system. Histology: A Text and Atlas. 6th Edition, pp.784-828, China 2011. 13. Tegelenbosch RA, de Rooij DG. A quantitative study of spermatogonial multiplication and stem cell renewal in the C3H/101 F1 hybrid mouse. Mutat Res 1993; 290: 193-200. 14. Russell LD, Ettlin RA, Hikim APS, et al. Histopathological Evaluation of The testis. 1st Edition, pp.1-58, Cache River Press. 1990. 15. Bloom W, Fawcett DW. A Textbook of Histology. 11th Edition, pp.796-848, Saunders Company, Japan 1986. 16. van Alphen MMA, van de Kant HJG, de Rooij DG. Depletion of the spermatogonia from the seminiferous epithelium of the rhesus monkey after X irradiation. Radiat Res 1988; 113(3): 473-486. 17. Goossens E, Tournaye H. Adult Stem Cells in the Human Testis. Semin Reprod Med 2013; 31: 39-48. 18. Chiarini-Garcia H, Russell LD. High-resolution light microscopic characterization of mouse spermatogonia. Biol Reprod 2001; 65(4): 1170-8. 19. Chiarini-Garcia H, Raymer A M, Russell L D.Non-random distribution of spermatogonia in rats: evidence of niches in the seminiferous tubules. Reproduction 2003; 126: 669-680 20. Cheng CY, Mruk DD. Cell junction dynamics in the testis: Sertoli germ cell interactions and male contraceptive development.Physiol Rev 2002; 82(4): 825-874. 21. Junqueira LC, Carneiro J. Temel histoloji (Çev: Aytekin Y, Solakoğlu S) s.431-447, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2006. 22. Gartner LP, Hiatt JL. Color Textbook of Histology. 3th Edition, pp.489-510, Saunders Company, China, 2007.