HANEFİ VE ŞAFİİ MEZHEBİNE GÖRE EVLİLİKTE KEFAET’İN ARANDIĞI YERLER

Yıl 2018, Sayı: 2, 61 - 78, 01.05.2018

Alimcan Buğda İsmail Hakkı Gürdeniz

Öz

HANEFİ VE ŞAFİİ MEZHEBİNE GÖRE EVLİLİKTE KEFAET’İN ARANDIĞI YERLER

Öz

İnsanlığın ilk zamanlarına kadar uzanan evlilik müessesi, tarihin her döneminde neredeyse bütün toplumlarda önemli bir müessese olarak kabul edilmiştir. Toplumun temelini teşkil eden böylesine önemli bir müessese için dinler birtakım ilkeler ortaya koymuştur. Evlilikte önemli hususlardan birisi olan kefâet denklik de birçok din ve toplumlarda farklı şekillerde uygulanmakla beraber İslâm Aile Hukukunda bu konu üzerinde önemle durulmuştur. İslâm hukuku evlilikle ilgili prensipler koyarken, evliliğin kalıcılığını sağlama yönüyle eşler arasındaki uyumun ve denkliğin önemine dikkat çekmiştir. Bu uyum ve denklik ise evlenecek kişiler arasında nesep soy , baba ve dedenin Müslüman olması, dindarlık, hürriyet, meslek, mal ve zenginliğin bulunması, fiziki kusurların bulunmaması gibi birçok hususlarda uyum ve denkliğin olması ile gerçekleşmektedir. Evlilik sosyal ve dinî bir yükümlülük olduğundan Kur’an-ı Kerim onu ağır ve önemli bir sözleşme misâk-ı galiz olarak vasıflandırmıştır

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, Evlilik, Kefaet, Denklik, Nikah, Hanefi, Şafii

Kaynakça

• ABDÛLHAMİD, Muhammed Muhyiddin, el-Ahvâlü’ş-Şahsiyye Fi’ş-Şeriati’l İslâmiyye, Beyrut, 1994.
• AHMED, b. Hanbel (Ö. 241.H.), Müsned, 6 c., İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992.
• AYDIN, Akif, İslâm-Osmanlı Aile Hukuku, İstanbul, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Yayınlrı, No : , 1985.
• BEŞER, Faruk, Fıkıh Penceresinden Sosyal Hayatımız, 2 c., İstanbul, Nun Yayıncılık1993.
• BİLMEN, Ömer Nasuhi (Ö.1971.M.), Hukuki İslâmiyye ve Istılahâtı Fıkhiyye Kâmusu, 8 c., İstanbul, Bilmen Yayınevi, 1985.
• BUHÂRÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâil (Ö. 256/869), el-Camiu’s-sahih, 8 c., İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992.
• CEZİRÎ, Abdurrahman (Ö. 1941), el-Fıkhu Alâ’l-Mezâhib el-Erbaa, 5 c., Beyrut, Darel- Fikr, 1999.
• DÖNDÜREN, Hamdi, Delilleriyle Aile İlmihâli, İstanbul, Altınoluk Yayınevi, 1995.
• EBÛ DAVUD, Süleyman b. Eş’as es-Sicistâni (Ö. 275/888), es-Sünen, 5 c., İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992.
• EBÛ ZEHRA, Muhammed, el-Ahvâlü’ş-Şahsiyye, 1950.
• FETAVA, el-Hindiyye, Komisyon, 6 c., Beyrut, Darel Kütübi İlmiyye, 2000.
• İbn ABİDİN, Muhammed Emin (Ö. 1252.H.), Hâşiye Reddü’l-Muhtar, 5 c., t.y.
• İbn HÛMAM, Kemâleddin Muhammed b. Abdulvâhid (Ö. 861.H.), Şerhu Fethu’l-Kadir, c., Beyrut, Darel Kütübi İlmiyye, 1995. en-Nevevi, C. 5, s. 426.
• İbn MÂCE, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî (Ö.273/886), es-Sünen, 2 c., İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992.
• İbn MANZUR, Ebü’l Fazl Cemâlüddin Muhammed b. Mükerrem (Ö. 711.H.), Lisânü’l Arap, 15 c., Beyrut, 1990.
• İSLÂM ANSİKLOPEDİSİ, T.D.V.Yayınları, 41 c, Ankara, 2002.
• KARAMAN, Hayrettin, Mukâyeseli İslâm Hukuku, 3 c., İstanbul, Nesil Yayınları, 1996.
• MÂLİK b. Enes (Ö. 179.H.), el-Muvatta, 2 c., İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992. el-Aynî, Ebu Muhammed Mahmud b. Ahmed, el-Bidâye Fî Şerhi’l-Hidâye, 7 c., Beyrut, el- MEVSILÎ, Abdullah b. Mahmud b. Mevdûd (Ö. 683.H.), el-İhtiyar li-Ta’lilil Muhtar
• İstanbul, Çağrı Yayınları, 1996.
• MİRAS, Kamil, Sahih-i Buhârî Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercemesi ve Şerhi, 12 c., Ankara, D.İ.B.Yayınları, 1991.
• MÜSLİM, Ebü’l Hüseyin b. el-Haccac ( Ö. 261/874.H.), el-Camiu’s-Sahih, 3 c.İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992.
• NESÂİ, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb (Ö. 303/915), es-Sünen, 5 c., İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992. en-NEVEVİ, Ebû Bekir Zekeriyâ Yahya b.Şeref (Ö. 876.H.), Ravzatü’t-Talibin, 8 c.
• Beyrut, Darul Kütübi İlmiyye, 1992. es-SERAHSÎ, Muhammed b. Ahmed b. Ebü Sehl Şemsü’l-Eimme (Ö. 490.H.), el- Mebsût, c. (30 cüz), Beyrut, Darel-Marefah, 1986.
• ŞA’BAN, Zekiyyüddin, el-Ahkâmü’ş-Şeriyye li Ahvâli’ş-Şahsiyye, Bingazi, 1993.
• ŞAFİÎ, Ebû Abdillah Muhammed b. İdris (Ö. 204.H.), el-Umm, 4 c., Beyrut, 1993.
• ŞİRBİNÎ, Şemseddin Muhammed b. b. Muhammed el-Hatib (Ö. 977.H.), el-Muğni’l Muhtaç, 4 c., Beyrut, 1994.
• TİRMİZÎ, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ b. Serve (Ö. 279/892), el-Camiu’s-Sahih, 5 c., İstanbul, Çağrı Yayınları, 1992.
• YAZIR, Elmalılı Muhammed Hamdi (Ö. 1942.M.), Hak Dini Kur’an dili, 10 c., İstanbul, Azim Yayınevi, 1992.
• YEĞİN, Abdullah, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Büyük Lügat, İstanbul, Türdav