SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE GÜNCEL KONULARIN ELE ALINMASI VE GÖÇMEN ÖĞRENCİLERİN TOPLUMSAL UYUMLARI

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 7, 89 - 101, 23.06.2021

Hasan Bozkaya

Öz

Sosyal bilgiler dersi insanların, çevresindeki gelişmelere duyarlı, bu gelişmelerin farkında olan ve bu gelişmelere çözüm üreten, sorumluluk sahibi, iyi vatandaş yetiştirmeyi hedefleyen bir derstir. Bu kapsamda göçmen öğrencilerin toplumsal uyumlarının sağlanmasında sosyal bilgiler dersinin önemli bir yeri vardır. Farklı boyutları olan bir kavram olarak göç, sosyal bilimlerin tüm disiplinlerini ilgilendirdiği için bu disiplinler tarafından değerlendirilip ele alınmaktadır. Göç eden ve göçü kabul eden toplumlar bakımından önemli sonuçlar doğurması ise göçün farklı yönleriyle ele alınmasını zorunlu kılmaktadır. Ancak göçmenlerin sosyal yönden ele alınmaları en zor ve kapsamlı olanıdır. Göçmenlerin toplumsal uyumlarının sorunsuz ya da en az sorunla gerçekleştirebilmesi için eğitime büyük bir iş düşmektedir. Farklı kültürlerden gelen göçmen öğrencilerin eğitilmesi, dolayısıyla toplumsal uyumlarının sağlanması eğitim bilimlerinin çalışma alanında bulunmaktadır. Ülkemizde her geçen gün sayıları artan göçmenlerin, ileride ülkemizin toplumsal huzurunu etkileyebilecekleri düşünülmektedir. Bundan dolayı göçmenlerin eğitilmesi, üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Sosyal bilgiler dersinde güncel konuların ele alınması ve göçmen öğrencilerin toplumsal uyumları konusu incelenmiştir. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemi kullanılmış, bu doğrultuda konuya ilişkin literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, göçmen öğrencilerin sosyal uyumlarının sağlanmasında sosyal bilgiler öğretim programında ifade edilen güncel konuların öğretimi yaklaşımının önemli olduğu öngörüsünde bulunulmuştur. Bununla birlikte, uygulamaya ve yapılacak araştırmalara yönelik çeşitli öneriler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Göç, Göçmenlerin Eğitimi, Uyum, Güncel Konu.

ADDRESSING CURRENT ISSUES IN SOCIAL SCIENCE COURSE AND SOCIAL ADAPTATION OF IMMIGRANT STUDENTS

Öz

Social studies course is a course that aims to educate people who are sensitive to the developments in their environment, are aware of these developments and find solutions to these developments, and are responsible and good citizens. In this context, social studies course has an important place in ensuring the social adaptation of immigrant students. As a concept with different dimensions, migration is evaluated and addressed by these disciplines as it concerns all disciplines of social sciences. The fact that it has important consequences for the societies that migrate and accept immigration makes it necessary to deal with different aspects of migration. However, the social aspect of immigrants is the most difficult and comprehensive one. Education has a great deal of work to ensure that immigrants' social integration can be achieved smoothly or with minimal problems. Education of immigrant students from different cultures, thus ensuring their social adaptation, is in the field of educational sciences. It is thought that immigrants, whose number is increasing day by day in our country, may affect the social peace of our country in the future. Therefore, the education of immigrants is an issue that should be emphasized. In the social studies course, the current issues and the social adaptation of immigrant students were examined. A qualitative research method was used within the scope of the study, and in this direction, a literature review on the subject was carried out. As a result, it is predicted that the teaching approach of current subjects expressed in the social studies curriculum is important in ensuring the social adaptation of immigrant students. However, various suggestions have been made for the application and research to be conducted.

Anahtar Kelimeler

Immigration, Education of Immigrants, Integration, Current Topic

Kaynakça

• Adıgüzel, Y. (2016). Göçmenlerin kültürel entegrasyonu. A. Esen, & A. Duman içinde, Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeliler: (s. 173-196). İstanbul: Aryan Basım Tanıtım ve Matbaa Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.
• Adıgüzel, Y. (2019). Göç sosyolojisi (3. baskı). Ankara: Nobel Yayınlcılık.
• Akdağ, H., Oğuz, R., Tatar, O. ve Subaşı, Y. (2014). Ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarının güncel olaylar bağlamında öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 49-65.
• Akıncı, B., Nergiz, A., & Gedik, E. (2015). An assesment on process of adaptation: Migration and social acceptance. Göç Araştırmaları Dergisi, 1(2), 58-83.
• Akkan, M. ve Akhan, N. E. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının güncel olayları argümantasyon tekniği ile değerlendirmeleri. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(2), 118-139.
• Aksoy, Z. (2012) Uluslararası Göç ve Kültürlerarası İletişim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(20), 292-303.
• Akşit, B. T. (1997). Göç araştırmalarında hızlı değerlendirme metodolojisi. A. İçduygu, İ. Sirkeci, & İ. Aydıngün (Dü.), Türkiye'de İç Göç içinde (s. 67-77). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Arın, D. ve Deveci, H. (2008). Sosyal Bilgiler dersinde güncel olayların kullanımının öğrenci başarısına ve hatırda tutma düzeyine etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 170-185.
• Baker, C. (2011). Foundations of Bilingual Education and Bilingualism, Clevedon, UK: Multilingual Matters.
• Bartram, D., Poros, M., & Monforte, P. (2019). Göç meselesinde temel kavramlar (2. baskı). (I. Ağabeyoğlu Tuncay, Çev.) Ankara: Hece Yayınları.
• Benhabib, S. (2014). Ötekilerin hakları yabancılar, yerliler, vatandaşlar (3.baskı). (B. Akkıyal, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları (Çalışmanın orjinali 2004'te yayımlanmıştır.).
• Binbaşıoğlu, C. (2004). Eğitimde günlük olaylar ve öğretimi. Çağdaş Eğitim Dergisi, (315), 14-16.
• Castels, S., & Miller, M. J. (2008). Göçler çağı: Modern dünyada uluslararası göç hareketleri (1. baskı). (B. U. Bal, & İ. Akbulut, Çev.) İstanbul: Kurtiş Matbaacılık.
• Çağlayan, S. (2015). Suriye savaşı ve suriyeli göçmenler: Teori ve kavramsal anlama çabası. Sosyoloji Divanı Dergisi Yıl: 3 Sayı: 6 Temmuz-Aralık 2015, 193-209.
• Çandar, C. (2006). Dünyada göç olgusu. Uluslararası Göç Sempozyumu (s. 29-32). İstanbul: Zeytinburnu Belediye Başkanlığı.
• Demirkaya Gedik, H. ve Altun, A. (2014). Sosyal bilgilerde güncel olaylar ve medya okuryazarlığı. B. Tay ve A. Öcal (Ed.). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi içinde (s.511-553). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Demirtaş-Zorbaz, S. (2016). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyumu: bir model testi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Deveci, H. (2007). Sosyal bilgiler dersinde güncel olayların öğretimine ilişkin öğretmen görüşleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1), 417- 449.
• Duverger, M. (2002). Sosyal bilimlere giriş (6. b.). (Ü. Oskay, Çev.) İstanbul: Bilgi Yayımevi.
• Engle, S.H. (1960). Decision making: The heart of social studies instruction. Social Education, 24, 301–306.
• Ereş, F. (2015). Türkiye’de göçmen eğitimi sorunsalı ve göçmen eğitiminde farklılığın yönetimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 17-30.
• Eryılmaz, Ö. ve Çengelci Köse, T. (2017). Sosyal bilgiler dersinde güncel olay kullanımının öğrencilerin sosyal problemlere duyarlılıklarına etkisi. Electronic Journal of Social Sciences, 16(62), 985-1000.
• Galczynski, M., Tsagkaraki, V. and Ghosh, R. (2011). Unpacking multiculturalism in the classroom: Using current events to explore the politics of difference. Canadian Ethnic Studies, 43(3), 145-164.
• Göktuna-Yaylacı, F. (2017). Süper-çeşitlilik çağında çokkültürcülük. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (1), 345-364.
• Göngör, N. (2006). Göç olgusu ve arabesk. Uluslararası Göç Sempozyumu (s. 229-236). İstanbul: Zeytinburnu Belediye Başkanlığı.
• Hackett, M. (2007). Teaching about Iraq; It’s more than current events. NSSSA Leader. 5, 5-6.
• Hahn, C.L. (2002). Implications of September 11 for political socialization research. Theory and Research in Social Education, 30(1), 158–162.
• Hess, D. (2009). Controversy in the classroom: The democratic power of discussion. New York: Routledge.
• Hess, D. (2010). Teaching student teachers to examine how their political views inform their teaching. E. Heilman (Ed.). Social studies and diversity teacher education: What we do and why we do it içinde (s. 226-229). New York, NY: Routledge.
• Hess, D. and Avery, P. (2008). Discussion of controversial issues as a form and goal of democratic education. J. Arthur, I. Davies ve C. Hahn (Ed.). International handbook on education for citizenship and democracy içinde (s. 506-518). London, England: Sage.
• Hopkins, G. (2016). Why teach current events? Erişim adresi: http://www.educationworld.com/a_curr/curr084.shtml. (10.03.2021 tarihinde erişilmiştir.
• International Organizaton for Migration (IOM). (2009). Göç terimleri sözlüğü, (Ed: Bülent Çiçekli). İstanbul: IOM Yayınları.
• Kaltsounis, T. (1987). Teaching social studies in the elementary school: The basics for citizenship (2nd ed.) New Jersey: Prentice Hall.
• Kan, Ç. ve Demirhan, N. (2019). Güncel olaylarla sosyal bilgiler eğitimi. M.B. Minaz ve M. Sert Ağır (Ed.). Eğitim bilimleri alanında araştırma makaleleri içinde (s. 87-118). Ankara: Gece Yayınevi.
• MEB. (2005), İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, (4- 5.sınıflar), Ankara: MEB Yayınevi.
• MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). Ankara: MEB Yayıncılık.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma nitel araştırmalarda doküman kullanılması (3. b.). (S. Turan, Çev.) İstanbul: Nobel.
• Mutluer, M. (2003). Uluslararası göçler ve Türkiye. İstanbul: Çantay.
• Parker, W.C. and Hess, D. (2001). Teaching with and for discussion. Teaching and Teacher Education, 17, 273–289.
• Paykoç, F. (1987), “Güncel Olaylarla Belirli Gün ve Haftaların Öğretimi”, Editör: B. Özer, Sosyal Bilgiler Öğretimi (45–56.), Anadolu Üniversitesi Açıkögretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
• Pescatore, C. (2007). Current events as empowering literacy: For English and social studies teachers. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 51(4), 326-339.
• Safran, M. (2014). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. Tay, B. & Öcal, A. (Ed.). Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 1-18). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Seefeldt, C. (1989). Social studies for the preschool-primary child (Eighth edition). Ohio: Merrill Publishing Company.
• Smith, D.O. (1963). Current events in the intermediate grades of a modern elementary school (Unpublished master’s thesis). Newark State College, New Jersey.
• Sömen, T. (2020). Sosyal bilgiler öğretiminde güncel olaylar, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 41, 431-447.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.