FINANCIAL DIGITALIZATION IN TURKEY AND IN THE WORLD

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 11, 31 - 60, 28.10.2022

Tahsin Berk Şeker

Öz

In this study, the emerge of the notion of money in the world and historical progress of financial system in Turkey and the World, have been researched. In this process -from the past to the present- the growing and developing financial markets have finally turned into the process of virtualization. This process has led to remarkable changes in the financial sector. New necessities never required before have come out. "New payment systems, brokerage operations, crypto money, new types of registration and swap systems, distance (online/home office) work conditions, online shopping sites, controlled/uncontrolled stock markets, security systems" are all financial innovations affecting our modern day, which have emerged in the financial markets. Finally, a number of inferences and recommendations have been offered prospectively by studying the innovations which have come out concurrently with the process of virtualization.

Anahtar Kelimeler

Financial Digitalization, Money Of History, Crypto Money, E – Trade, Employment

TÜRKİYE’DE VE DÜNYADA FİNANSAL DİJİTALLEŞME

Öz

Bu çalışmada dünyadaki para kavramının ortaya çıkışı, Türkiye ve dünyadaki finans sisteminin tarihsel gelişim süreci üzerinde incelemelerde bulunulmuştur. Geçmişten günümüze olan bu süreçte, büyüyen ve gelişen finans piyasaları son olarak sanallaşma sürecine girmiştir. Bu süreç finans sektöründe önemli değişikliklere yol açmıştır. Finans sektöründe daha önce hiç ihtiyaç duyulmayan yeni gereksinimleri ortaya çıkarmıştır. Finansal piyasalarda ortaya çıkan ‘’yeni ödeme sistemleri, aracılık faaliyetleri, kripto paralar, yeni nesil kayıt ve takas sistemleri, evden(uzaktan) çalışma imkanları, online alışveriş platformları - siteleri, denetimli - denetimsiz borsalar, güvenlik sistemleri’’ günümüzü etkileyen finansal yeniliklerdir. Sanallaşma süreci ile birlikte ortaya çıkan bu yenilikler olumlu olumsuz yanlarıyla birlikte irdelenerek geleceğe yönelik çıkarım ve tavsiyelerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Finansal Dijitalleşme, Paranın Tarihçesi, Kripto Para, E – Ticaret, İstihdam

Kaynakça

• Abdur Chowdhury, Barry K. Mendelson, (2013) “Virtual Currency and the Financial System:TheCaseofBitcoin”,https://epublications.marquette.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1030&context=econ_workingpapers[19.10.2022].
• Bankacılık Düzenleme Ve Denetleme Kurumu, Kuruluş, Erişim Adresi https://www.bddk.org.tr/Hakkimizda/Kurulus/9 (19.10.2022)
• BankalarArasıKartMerkezi, Tarihçe, Erişim Adresi https://bkm.com.tr/bkm-hakkinda/bkmyi-taniyin/tarihce/ (19.10.2022)
• Benjamin Edelman, Nicolas Christin, Rainer Böhme, Tyler Moore, 2015:Journal of Economic Perspectives—Volume 29, Number 2—Spring 2015—Pages 213–238
• Berentsen A. Schär F. A. (2018). Short Introduction to the World of Crypto currencies. Federal Reserve Bank of St. Louis Review, First Quarter, 100(1), pp. 1-16.
• Bilir H. Çay Ş. (2016) Elektronik Para Ve Finansal Piyasalar Arasındaki İlişki, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi https://dergipark.org.tr/tr/pub/niguiibfd/issue/19762/211676 (19.10.2022)
• BTK: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu “Kripto Para Araştırma Raporu, 2020.
• Chiu, J., & Koeppl, T. V. (2017). "The Economics of Cryptocurrencies – Bitcoin and Beyond".doi:https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3048124 (19.102022)
• Çarkacıoğlu, A. (2016), Kripto-Para Bitcoin, https://goo.gl/MeEi6Q
• Çelik, S.B. Mangır F. (2020) Bankacılık Sektörünün Dijitalleşmesi: Dünyada Ve Türkiye’de Durum Analizi Cyber Politik Journal http://www.cyberpolitikjournal.org/index.php/main/article/view/117/104 (19.10.2022)
• Çımat, Ali ve Mehmet Ali Değirmenci. (2003) Türkiye’de Banka Ve Kredi Kartları Uygulamalarının Değerlendirilmesi, Mali Çözüm Dergisi,
• Deliveryhero, Hakkında, Erişim Adresi https://www.deliveryhero.com/about/ (19.10.2022)
• Dumitrescu, G. C. (2017), Bitcoin – A Brief Analysis of the Advantages and Disadvantages, https://goo.gl/2bwjhP, Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.
• EPRS (2014). Bitcoin Market, economics and regulation, https://goo.gl/kpyrfG. , Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.
• Eyal I. Sirer E. G. (2014) Majority Is Not Enough: Bitcoin Mining Is Vulnerable 18th International Conference on Financial Cryptography and Data Security (pp 436-454)
• Global Legal Research Center. (2014). Regulation of Bitcoin in Selected Jurisdictions. The Law Library of Congress: Washington, D.C.
• Haber, S., & Stornetta, W. S. (1990). “How to Time-Stamp a Digital Document”. Conference on the Theory and Application of Cryptography, 437-455.
• Halkbank, Tarihçemiz, Erişim Adresi https://www.halkbank.com.tr/tr/bankamiz/bizi-taniyin/bizi-taniyin/tarihcemiz.html (19.10.2022)
• Hayek, F. A. (1976). Choice in Currency: A Way to Stop Inflation, [Elektronik Sürüm].MisesInstitute.https://misesmedia.s3.amazonaws.com/Choice%20in%20Currency_5.pdf (19.10.2022)
• IMKB. (2010). Borsa Istanbul 25. Yıl Dosyaları. Erişim Adresi https://www.borsaistanbul.com/Dosyalar/25yil/index.html (19.10.2022)
• International Monotery Found Fact Sheet Erişim Adresi https://www.imf.org/en/About/Factsheets/Sheets/2016/08/01/14/51/ Special-Drawing-Right-SDR (19.10.2022)
• İloğlu, Asım Süreyya (1994). Türkiye’de Zirai Kredi ve T. C. Ziraat Bankası. Sosyal Siyaset Konferansları 15. Kitap, İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Kroll, J. A., Dawey, I. C., Felten E. W., 2013: “The Ekonomics of Bitcoin Mining orBitcoin in the Presence of Adversaries” Proceedings of WEIS
• Kurt, İ. (2015). Para Vakıfları, Nazariyet ve Tatbikat, İstanbul.
• Mali Suçları Araştırma Kurulu, Görev Ve Yetkiler, Erişim Adresi https://masak.hmb.gov.tr/gorev-ve-yetkiler (19.10.2022)
• Mankiw, N. G. (2007). Macroeconomics, 6th ed. New York: WorthPublishers
• Masak: Mali Suçları Araştıma Kurulu Başkanlığı, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları İçin Suç Gelirlerinin Aklanmasının Ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Yükümlülüklere İlişkin Temel Esaslar, Erişim Adresi https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/12/2021/05/Kripto-Varlik-Hizmet-Saglayicilar-Rehberi.pdf (19.10.2022)
• Merkezi Kayıt Kuruluşu, Biz Kimiz, Erişim Adresi https://www.mkk.com.tr/tr-tr/Hakkimizda/Sayfalar/MKK-Kimdir.aspx (19.10.2022)
• Möser, M. (2013). “Anonymity of Bitcoin Transactions”. Erişim: 19 Ekim 2022. https://pdfs.semanticscholar.org/e1ae/d9296c3af9139f48d15e043e2e8beab55409 .pdf
• Nakamoto, S. (2008), Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System, https://bitcoin.org/bitcoin.pdf, Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.
• Oktar, Suat ve Arzu Varlı (2009). İttihat ve Terakki Dönemi’nin Ulusal Bankası: Osmanlı İtibar-ı Milli Bankası, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt XXVII, Sayı II.
• Öğütcü N. (2019) Dijitalleşmenin Türkiye Bankacılık Sektörü Üzerindeki Etkileri, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Bitirme Projesi
• Philip Lawson. (1993). The East India Company: A History Birinci yayın Longman Group Limited
• QNB Finans Bank, Eft Ve Havale Arasındaki Farklar, Erişim Adresi https://www.qnbfinansbank.enpara.com/eft-havale-ve-para-transferleri-eft-ve-havale-arasindaki-farklar (19.10.2022)
• Sermaye Piyasası Kurulu, Hakkımızda Erişim Adresi https://www.spk.gov.tr/ (19.10.2022)
• Spector R. (2001). (Çev. Yelçe Z.) Amazon.com ve yaratıcısı Jeff Bezos, SCALA Yayıncılık, Birinci Basım. Beyoğlu, İstanbul
• Swan, M (2015), Blockchain: Blueprint For A New Economy, O’reilley Media Inc, First Release, Sebastapol.
• Şeker M. (2011) Elektronik Ödeme Sistemleri İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi https://hdl.handle.net/11467/615 (19.10.2022)
• Şen A. (2004) Sermaye Piyasası Kurulu Denetleme Dairesi Yatırım Bankacılığı Ve Sermaye Piyasaları Yeterlilik Etüdü SPK Web Sayfası https://www.spk.gov.tr/SiteApps/Yayin/YayinGoster/393 (19.10.2022)
• Şensoy F. (2018) Şirket-i Hayriye: Osmanlı Boğaziçi Taşımacılık Şirketi Kıbrıs Sosyal Bilimler Üniversitesi Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi https://dergipark.org.tr/tr/pub/muftad/issue/38342/444253 (19.10.2022)
• Takas İstanbul, Takasbank Tanıtım, Erişim Adresi https://www.takasbank.com.tr/tr/hakkimizda/tanitim/takasbank (19.10.2022)
• Tetik N. Kanat E. (2019) Osmanlı Devletinde Menkul Kıymet İşlemleri Accounting and Financial History Research Journal https://dergipark.org.tr/en/pub/muftad/issue/46942/589 125 (19.10.2022)
• Top 100 Cryptocurrency Exchanges by Trade Volume WEF (2018). Blockchain Beyond the Hype, A Practical Framework for Business Leaders. http://www3.weforum.org/docs/48423_Whether_Blockchain_WP.pdf (19.10.2022)
• Tuğay O. Başgül N. (2007) Önemli Bir Finansman Kaynağı Olarak Kredi Kartları: Kredi Kartlarının Kart Sahiplerinin Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Burdur İlinde Bir Araştırma Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20835/223248 (19.10.2022)
• TUSİAD (2019) E Ticaret Raporu https://www.eticaretraporu.org/wp-content/uploads/2019/05/DD-TUSIAD-ETicaret-Raporu-2019.pdf (19.10.2022)
• Türkiye Banka Şubeleri Rehberi, Türk Bankaları Swift Kodu Sorgulama Merkezi Swift Nedir? Erişim Adresi https://www.trbanka.com/banka-swift-kodlari/ (19.10.2022)
• Türkiye Bankalar Birliği, Hakkımızda, Erişim Adresi https://www.tbb.org.tr/tr/hakkimizda/2452 (19.10.2022)
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Kağıt Paranın Tarihçesi, Erişim Adresi https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/d189b219-fe71-40bf-9754-6a5f7d0a65eb/KagitParaTarihce.pdf?MOD=AJPERES (19.10.2022)
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Ödeme Sistemleri, Erişim Adresi https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/ Temel+Faaliyetler/Odeme+Sistemleri/Turkiyedeki+Odeme+Sistemleri/Elektronik+Fon+Transfer+%28EFT%29+Sistemi (19.10.2022)
• Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, Hakkımızda, Erişim Adresi https://www.tspb.org.tr/tr/hakkimizda/ (19.10.2022)
• Uber. Hakkında, Erişim Adresi https://www.uber.com/us/en/about/ (19.10.2022)
• Ubereats, Hakkında, Erişim Adresi https://www.ubereats.com/ (19.10.2022)
• Uluyol O. (2019) 19. Yüzyılda Osmanlı Devletinde Bankacılığın Gelişimi Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi (sayfa.19 – 40) http://dergipark.gov.tr/muftad (19.10.2022)
• Urquhart, A. (2016). The Inefficiency of Bitcoin. Economics Letters, 148, 80-82. Vakıfbank, Tarihimiz Erişim Adresi https://www.vakifbank.com.tr/hakkimizda.aspx? (19.10.2022) pageID=182
• Vatan T. ve Benli V. F. (2018). “Finansal Sistemin Tarihsel Yapısı İçinde Blockchaın Uygulamaları’nın Kökenleri ve Kripto Paraların Geleceği Üzerine Düşünceler”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Teknoloji ve Uygulamalı Bilimler Dergisi Cilt 1, No 1, s. 53-64.
• Vigna, P. ve Casey M. J. (2017), Kripto Para Çağı, Çeviri A. Atav, Buzdağı Yayınlar, Ankara.
• Wood, G. (2014). Ethereum: A secure decentralised generalised transaction ledger.Ethereum project yellow paper, 151, 1-32. Yermack, D. (2013). Is Bitcoin a real currency? An economic appraisal. No. w19747. National Bureau of Economic Research.
• Wu X. Gereffi G. (2019) Amazon and Alibaba: Internet governance, business models, and internationalization strategies International Business in the Information and Digital Age (pp.327-356) https://www.researchgate.net/publication/328711863_Amazon_and_ Alibaba_Internet_governance_business_models_and_internationalization_strategies (19.10.2022)
• Yemeksepeti Tarihçe Ve Hakkında, wiki içinde 19 Ekim 2022 tarihinde https://tr.wikipedia.org/wiki/Yemeksepeti adresinden erişildi
• Zengin B. Güngördü A. (2013) Elektronik Ödeme Sistemlerinin Olası Etkileri Üzerine Bir İnceleme Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (sayfa.129-150) https://dergipark.org.tr/en/pub/gaziuiibfd/issue/28312/300869 (19.10.2022)
• Zhou Q. Huang H. Zheng Z. Bian J. (2020) Solutions to Scalability of Blockchain: A Survey. Institute Of Electronical And Electronic Engineers https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/8962150 (19.10.2022)