Uzaktan eğitimde kuramlar, değişimler ve yeni yönelimler

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3, 29 - 51, 31.07.2016

Ömer Faruk Gökmen İbrahim Duman , Mehmet Barış Horzum

Öz

Uzaktan eğitimde teorik yaklaşımlar ilk ortaya çıkmaya başladığında bu yaklaşımlar genelde düzensiz olmuştur. Kurumsallaşan ve belirli bir işleyiş kazanan uzaktan eğitim sistemleri ve uygulamaları son birkaç yıla kadar kuramlara dayandırılmıştır. İlerleyen yıllarda öğrenme paradigmasındaki değişimler, yeni öğrenme yaklaşımları ve gelişen teknolojiler uzaktan eğitim alanını etkileyerek birçok kuramın geliştirilmesine temel oluşturmuştur. Bu çalışmada, uzaktan eğitimin tanımı ve uzaktan öğrenme kuramları açıklanmıştır. Uzaktan öğrenme kuramları içerisinde günümüz uzaktan eğitim uygulamalarında yaygın olan ve sıklıkla çalışılan uzaktan öğrenme kuramlarının temel ilkeleri anlatılmıştır. Ayrıca uzaktan eğitiminde zaman, mekân, öğrenci ve öğretmen rolleri, teknolojik araçlar boyutundaki değişimlere değinilmiştir. Uzaktan eğitimde önem kazanan konulardan biri olan herkes için her yerde her zamanda öğrenmeyi açıklayan Ubiquitous learning ve bilginin ağlar üzerinde dağıtık yer aldığını belirten bağlaşımcılık (connectivism) yaklaşımın temelleri anlatılmıştır. Son olarak gelecek vaat eden ve bağlaşımcı yaklaşıma dayanan geniş kitlede öğrenenlere bilgi ve iletişim teknolojileri sayesinde çevrimiçi ortamlarda eğitim imkânı sunan Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler (KAÇD)’in özelliklerine değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Eğitim, Uzaktan Öğrenme, Uzaktan Öğrenme Kuramları, Kuramların Yönelimi

Kaynakça

• Allen, I., & Seaman, J. (2010). Learning on demand: Online education in the United States. Babson Park, MA: Babson College Survey Research Group. Retrieved from http:// www.sloanconsortium.org/publications/survey/pdf/learningondemand.pdf Anderson, T. (2003). Getting the Mix Right Again: An updated and theoretical rationale for interaction. International Review of Research in Open and Distance Learning, 4(2), 1- 14. Benson, R., & Samarawickrema, G. (2009) Addressing the context of e‐learning: using transactional distance theory to inform design. Distance Education, 30(1), 5-21, DOI: 10.1080/01587910902845972 Bozkurt, A. (2014). Ağ toplumu ve öğrenme: Bağlantıcılık. Akademik Bilişim 2014 (601-606), 5-7 Şubat 2014, Mersin Üniversitesi, Mersin. Bozkurt, A. (2015). Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler (Massive Online Open Courses - MOOCs) ve sayısal bilgi çağında yaşamboyu öğrenme fırsatı. AUAd, 1(1), 56-81. Demir-Kaymak, Z. ve Horzum, M. B. (2013). Çevrimiçi Öğrenme Öğrencilerinin Çevrimiçi Öğrenmeye Hazır Bulunuşluk Düzeyleri, Algıladıkları Yapı ve Etkileşim Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1783-1797. Downes, S. (2005). An Introduction to Connective Knowledge. http://www.downes.ca/post/33034 Downes, S. (2011). 'Connectivism' and connective knowledge. http://www.huffingtonpost.com/stephendownes/connectivismandconnecti_b_804653.ht ml Garrison, D. R. (2003) Self-directed Learning and Distance Education. Handbook of Distance Education. Edited by Michael Grahame Moore and William G. Anderson. Mahwah, New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Associates. Garrison, D. R., & Anderson, T. (2003). E-learning in the 21st Century: A Framework for Research and Practice. New York: Routledge Falmer. Garrison, D. R., Anderson, T., & Archer, W. (2000). Critical inquiry in a text-based environment: Computer conferencing in higher education. The Internet and Higher Education, 2(2/3), 87–105. Holmberg, B. (1995). Theory and Practice of Distance Education (Second Edition). London: Routledge. AUAd 2016, Cilt 2, Sayı 3, 29-51 Gökmen, Duman ve Horzum 49 Horzum, M. B. (2007). İnternet Tabanlı Eğitimde Transaksiyonel Uzaklığın Öğrenci Başarısı, Doyumu ve Özyeterlilik Algısına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitimi Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Horzum, M. B. (2011). Transaksiyonel Uzaklık Algısı Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Karma Öğrenme Öğrencilerinin Transaksiyonel Uzaklık Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1571-1587. Karataş, S. (2005). Deneyim Eşitliğine Dayalı İnternet Temelli ve Yüz yüze Öğrenme Sistemlerinin Öğrenci Başarı ve Deneyimi Açısından Karşılaştırılması, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Keegan, D. (1996). Foundation of Distance Education (Third Edition). London: Routledge. Knowles, M. S. (1975). Self-directed learning: A guide for learners and teachers. New York: Association Press. Koçdar, S. (2006). Uzaktan eğitim ders kitaplarının geribildirim açısından değerlendirilmesi: anadolu üniversitesi’nin uzaktan eğitim veren işletme ve iktisat fakülteleri örneği. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Liyanagunawardena, T. R., Adams, A. A., & Williams, S. A. (2013). MOOCs: A systematic study of the published literature 2008-2012. The International Review of Research in Open and Distance Learning, 14(3), 202-227. Liyytinen, K. & Yoo, Y. (2002). Issues and Challenges in Ubiquitous Computing. Communications of the ACM, 45, no.12, pp.62 – 65. Moore, M. G. (1993). Theory of transactional distance. In D. Keegan (Ed.), Theoretical principle of distance education (pp. 22-38). London: Routledge. Moore, M. G., & Kearsley, I. G. (2012). Distance education: A systems view of online learning (3rd ed.). New York: Wadsworth Publishing. Moore. M. (1973) Toward a theory of independent learning and teaching, journal of higher education, 44, 661-679 Moore. M. (1990). Background and overview of contemporary American distance education, New York: Pergamon, pp. xii-xxvi. Peters, O. (1973). Die didaktische Struktur des Fernunterrichts, Weinheim: Beltz. Peters, O. (2010). Distance Education in Transition (5th Edition). BIS-Verlag der Carl von Ossietzky Universität Oldenburg. Polat, A. Horzum, M. B. ve Akgün, Ö. E. (2013). Uzaktan eğitim öğrencilerinin sorgulama topluluğu algılarının akademik motivasyon açısından incelenmesi, Kapadokya Eğitim Dergisi, 1(1), 53-65. AUAd 2016, Cilt 2, Sayı 3, 29-51 Gökmen, Duman ve Horzum 50 Ravenscroft, A. (2011). Dialogue and connectivism: A new approach to understanding and promoting dialogue-rich networked learning. The International Review of Research in Open and Distance Learning, 12(3), 139-160. Siemens, G. (2005). Connectivism: a learning theory for the digital age. International Journal of Instructional Technology & Distance Learning, 2(1), 1-8. Siemens, G. (2008). About: Description of connectivism. Connectivism: A learning theory for today’s learner, website. http://www.connectivism.ca/about.html Simonson, M. Smaldino, S. Albright, M. ve Zvacek, S. (2006). Teaching and Learning at a Distance: Foundations of Distance Education (Third Edition). New Jersey: Pearson Education Wenger, E., McDermott, R., & Snyder, W.M. (2002). Cultivating communities of practice. Boston: Harvard Business School Press. Yahya, S., Ahmad, E.A. ve Jalil, K.A. (2010). International Journal of Education and Development using Information and Communication Technology, (IJEDICT), 2010, 6(1), 117-127. Yuan, L., & Powell, S. (2013). MOOCs and open education: Implications for higher education. Bolton, UK: CETIS. http://publications.cetis.ac.uk/wpcontent/uploads/2013/03/MOOCs-and-OpenEducation.pdf Erişim tarihi: 25.12.2014 Zhang, J.-P. (2008). Hybrid learning and ubiquitous learning. First International Conference, ICHL. Hong Kong.