Akademisyenlerin açık eğitim kaynaklarına yönelik görüşlerinin incelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 92 - 131, 29.01.2024

Soner Altıntaş

https://doi.org/10.51948/auad.1345849

Öz

Teknolojide yaşanan gelişmeler, tüm alanları etkilediği gibi eğitim alanında da büyük değişimler yaşanmasını sağlamıştır. Bu gelişmeler arasında yer alan açık eğitim kaynakları (AEK) kavramı, bilgiye daha kolay ve daha hızlı bir şekilde erişmeyi mümkün hâle getirmiştir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı, AEK’lere yönelik akademisyen görüşlerini incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmaya dört farklı üniversiteden 11 akademisyen katılmış ve verilerin toplanması için görüşme yöntemine başvurulmuştur. Veriler, araştırmacı tarafından hazırlanan 12 soruluk Kişisel Bilgiler Formu ve 5 soruluk Yarı Yapılandırılmış Görüşme Soruları Formu aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan veriler ise içerik analiziyle incelenmiştir. Akademisyenler AEK’lerin en büyük avantajını bilgiye kolay erişim imkânı olarak ifade ederken en büyük dezavantajını güvenilirlik ve doğruluk şüphesi olarak belirtmişlerdir. Ayrıca AEK’lerin hazırlanmasında en çok hedef kitleye uygunluk ilkesine, paylaşılmasında ise en çok kullanıcı dostu platform kullanımına dikkat edilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Buna ek olarak araştırmaya katılan akademisyenlerin tamamına yakını tüm akademisyenlerin AEK hazırlamaması gerektiğini ifade etmiş ve bunun nedenini yetersizlik olarak belirtmişlerdir. Bir diğer bulgu ise akademisyenlerin tamamına yakınının AEK’lerin erişim kolaylığı nedeniyle basılı kaynaklar üzerinde dönüşüme neden olacağını düşündüğünü göstermektedir. Ayrıca akademisyenlerin bir bölümünün tüm üniversitelerde AEK platformu olması gerektiğini, bir bölümünün ise tüm üniversitelerde böyle bir oluşuma gerek olmadığını ifade ettikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Açık eğitim kaynakları, AEK, Açıklık, Eğitimde açıklık, Akademisyen

Investigation of Academics' Views on Open Educational Resources

Öz

Developments in technology have led to major changes in the field of education as it has affected all fields. The concept of open educational resources (OER), which is among these developments, has made it possible to access information more easily and faster. In this context, the aim of this study is to examine the views of academicians on OERs. Case study design, one of the qualitative research methods, was used in the study. Eleven academics from four different universities participated in the study and interview method was used to collect data. The data were collected through a 12-question Personal Information Form and a 5-question Semi-structured Interview Questions Form prepared by the researcher. The collected data were analyzed by content analysis. Academics stated that the biggest advantage of OERs is easy access to information, while the biggest disadvantage is the suspicion of reliability and accuracy. They also stated that in the preparation of OERs, the principle of suitability for the target audience should be considered the most, and in the sharing of OERs, user-friendly platform use should be considered the most. In addition, almost all of the academics participating in the study stated that not all academics should prepare OER and stated the reason for this as inadequacy. Another finding shows that almost all of the academics think that OERs will cause transformation on printed resources due to ease of access. In addition, it was observed that some of the academics stated that there should be an OER platform in all universities, while some stated that there is no need for such a formation in all universities.

Anahtar Kelimeler

Open educational resources, OER, Openness, Openness in education, Academician

Kaynakça

• Admiraal, W. (2022). A typology of educators using open educational resources for teaching. International Journal on Studies in Education, 4(1), 1-23. https://doi.org/10.46328/ijonse.60
• Adnan, M., Yakar, A., Kocatürk Kapucu, N., ve Köşk, U. C. (2021). Öğretim elemanlarının açık ders malzemelerinin üretim ve kullanımına ilişkin görüşleri ve katkı motivasyonları. International Congress on Open Learning and Distance Education 2021 (ICOLDE 2021), 75-76, Erzurum. https://ekitap.atauni.edu.tr/wp-content/uploads/2021/12/acikogretim.pdf Erişim tarihi: 26.07.2023
• Al, U., ve Madran, O. (2013). Açık ders malzemelerine genel bakış: Türkiye Bilimler Akademisi örneği. Bilgi Dünyası, 14(1), 1-16. https://doi.org/10.15612/BD.2013.132
• Black, H. (2023). Review of using open educational resources to promote social justice. Communications in Information Literacy, 17(1), 299-303. https://doi.org/10.15760/comminfolit.2023.17.1.6
• Bozkurt, A. (2014). Ağ toplumu ve öğrenme: Bağlantıcılık. XVI. Akademik Bilişim Konferansı, 601-606, Mersin. https://ab.org.tr/ab14/kitap/bozkurt_ab14.pdf Erişim tarihi: 27.07.2023
• Bozkurt, A. (2015). Kitlesel açık çevrimiçi dersler (Massive open online courses - Moocs) ve sayısal bilgi çağında yaşamboyu öğrenme fırsatı. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 1(1), 56-81.
• Chewe, P., Kakana, F., ve Inonge, I. (2021). Adoption and use of open educational resources by university academics at the University of Zambia. Zambia Journal of Distance Education, 1(1), 53-61.
• Cinel, İ., ve Özdemir Şahin, L. (2023). Açık eğitim kaynaklarına yönelik bakış açılarının incelenmesi: Bilgi ve Belge Yönetimi örneği. Bilgi Dünyası, 24(1), 1-24. https://doi.org/10.15612/BD.2023.690
• Datt, G., ve Singh, G. (2021). Acceptance and barriers of open educational resources in the context of Indian higher education. Canadian Journal of Learning and Technology, 47(3). https://doi.org/10.21432/cjlt28028
• Demirbağ, İ., Kemer, B., ve Çelik, Ö. (2023). Açık eğitim kaynakları ile ilgili lisansüstü tezlerdeki eğilimler: Bir sistematik tarama. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 9(2), 31-51. https://doi.org/10.51948/auad.1311279
• de Oliveira Neto, J. D., Law, V., ve Kang, S. P. (2023). Adoption of open educational resources in the global south. Journal of Computing in Higher Education. https://doi.org/10.1007/s12528-023-09351-8
• Dragicevic, N., Pavlidou, I., ve Tsui, E. (2020). Use of hybrid classroom and open educational resources: Experience gained from a university in Hong Kong. International Conference e-Learning 2020, 3-14, IADIS Press. https://www.iadisportal.org/digital-library/use-of-hybrid-classroom-and-open-educational-resources-experience-gained-from-a-university-in-hong-kong Erişim tarihi: 26.07.2023
• Ekren, G., ve Genç Kumtepe, E. (2018). Yükseköğrenim düzeyinde uzaktan eğitimde “açıklık” kavramına yönelik içerik analizi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 4(2), 112‐128.
• Feder, T. (2023). Free textbooks and other open educational resources gain popularity. Physics Today, 76(7), 18-21. https://doi.org/10.1063/PT.3.5267
• Fırat, M. (2019). Uygulamadan kurama açık ve uzaktan öğrenme. Ankara: Nobel Akademik.
• Forgette, C. (2020). Teacher perceptions of open educational resources in K-12 Mississippi classrooms. The University of Mississippi, Onur Tezi, Oxford, USA.
• Gökmen, Ö. F., Duman, İ., ve Horzum, M. B. (2016). Uzaktan eğitimde kuramlar, değişimler ve yeni yönelimler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 2(3), 29-51.
• Güler, C. (2017). Açık ve uzaktan öğrenmede bireysel farklılık olarak yaş. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 3(3), 125-145.
• Hilton, J. (2016). Open educational resources and college textbook choices: A review of research on efficacy and perceptions. Educational Technology Research and Development, 64(4), 573-590. https://doi.org/10.1007/s11423-016-9434-9
• Hussain, I., Chandio, J. H., ve Sindher, R. H. K. (2013). A study on attitude of university academia towards the use of open educational resources in higher education. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 7(2), 367-380.
• Hylén, J. (2020). Open educational resources: Opportunities and challenges. https://docs.prosentient.com.au/prosentientjspui/bitstream/10137/17756/1/interpublish41675.pdf Erişim tarihi: 27.07.2023
• Issa, A. I., Ibrahim, M. A., Onojah, A. O., ve Onojah, A. A. (2020). Undergraduates’ attitude towards the utilization of open educational resources for learning. International Journal of Technology in Education and Science, 4(3), 227-234.
• Kara, K., ve Karakoç, B. (2017). Yetişkin eğitiminde ‘sekiz süreç elementi’ doğrultusunda öğretmenlerin aldıkları hizmet içi eğitim programlarının değerlendirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 613-634.
• Karakaş, M. (2019). Tess-india açık eğitim kaynaklarından faydalanılarak oluşturulan etkinliklerin cebir öğretimine etkisi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Karataş, E., Bağrıaçık Yılmaz, A., Karataş, S., ve Banyard, P. (2022). Academics’ intentions to use open educational resources (oers) in professional development. Acta Educationis Generalis, 12(3), 27-46. https://doi.org/10.2478/atd-2022-0022
• Kip Kayabaş, B. (2020). Eğitimde açıklık ve kitlesel açık dersler. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Kır, Ş. (2019). Kitlesel açık çevrimiçi ders ortamında psikomotor becerilerin kazanılmasına ilişkin öğrenen görüşleri ve öğreten rolleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Kurşun, E. (2011). An investigation of incentives, barriers and values about the oer movement in Turkish universities: Implications for policy framework. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara.
• Madran, R. O. (2022). Açık eğitim kaynakları için semantik üst veri modeli tasarımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara.
• Mcsorley, G., D'Entremont, A., Verrett, J., Ibrahim, N., Dickinson, J., Sellens, R., ve Salem, D. A. (2020). Open educational resources in undergraduate engineering education: Opportunities and challanges. 2020: Proceedings of the Canadian Engineering Education Association (CEEA) Conference, 186-193, Canada. https://ojs.library.queensu.ca/index.php/PCEEA/issue/view/873 Erişim tarihi: 26.07.2023
• Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (2019). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi. S. Akbaba Altun ve A. Ersoy (Çev.). Ankara: Pegem.
• Mills, A., Bali, M., ve Eaton, L. (2023). How do we respond to generative AI in education? Open educational practices give us a framework for an ongoing process. Journal of Applied Learning & Teaching, 6(1), 16-30. https://doi.org/10.37074/jalt.2023.6.1.34
• Nagashima, T., ve Hrach, S. (2021). Motivating factors among university faculty for adopting open educational resources: Incentives matter. Journal of Interactive Media in Education, 1(19), 1-10. https://doi.org/10.5334/jime.678
• Ojo, O., Salawu, I. O., ve Adedapo, A. (2023). Effect of open educational resources on teaching and learning as perceived by lecturers in selected Nigerian universities. Turkish Online Journal of Educational Technology, 22(1), 67-79.
• Otterburn-Martinez, J. (2023). Embracing the world beyond textbooks by utilizing open educational resources. EnglishUSA Journal, 8(1), 10-15.
• Özcan, H. (2019). Kitlesel açık çevrimiçi ders platformlarına yönelik puanlama anahtarı geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Özel, N. (2016). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkisiyle değişen bilgi kaynakları, hizmetleri ve öğrenme ortamları. Milli Eğitim Dergisi, 45(209), 270-294.
• Peregrino, L. P., Caballes, D. G., ve Javillonar, M. G. (2020). Public secondary school teachers’ awareness of open educational resources (oer). CiiT International Journal of Programmable Device Circuits and Systems, 12(4), 76-80.
• Pete, J., Mulder, F., Neto, J. D. O., ve Omollo, K. L. (2018). Differentiation in access to, and the use and sharing of (open) educational resources among students and lecturers at technical and comprehensive Ghanaian universities. Open Praxis, 10(4), 405-421.
• Roncevic, M. (2022). Open educational resources: The story of change and evolving perceptions. http://www.noshelfrequired.com/open-educational-resources Erişim tarihi: 30.06.2023
• Rutter, A., Black, D., Ali, S., ve Berg, M. A. (2023). Open educational resource textbooks and teacher education: A descriptive analysis of student in language/literacy development courses. International Journal on Studies in Education (IJonSE), 5(4), 530-549. https://doi.org/10.46328/ijonse.158
• Saadatmand, M. (2017). A new ecology for learning an online ethnographic study of learners’ participation and experience ın connectivist moocs. University of Helsinki Faculty of Educational Sciences Doctoral Thesis, Helsinki, Finland.
• Şen Baysal, A., Çakır, H., ve Toplu, M. (2015). Açık eğitim kaynaklarının gelişimi ve Türkiye’de uygulama alanları. Türk Kütüphaneciliği, 29(3), 461-498.
• Sunar, A. S., Yükseltürk, E., ve Duru, İ. (2022). Analysis on use of open educational resources during emergencyremote education due to covid-19: A case study in Turkey. SAGE Open, 12(4), 1-15. https://doi.org/10.1177/21582440221130299
• Tısoğlu, S., ve Kaya, K. Y. (2020). Bir KAÇD’nin tasarım ve uygulama sürecinin eğitmen deneyimleri açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(6), 2535-2551. https://doi.org/10.24106/kefdergi.763555
• UNESCO. (2019). Recommendation on open educational resources (oer). https://www.unesco.org/en/legal-affairs/recommendation-open-educational-resources-oer Erişim tarihi: 26.07.2023
• Üstün, A. G., Tanış, H., Kaba, E., Aksoy, D. A., Kayaduman, H., Uçar, H., Kurşun, E., ve Bozkurt, A. (2021). Açık eğitsel kaynak (AEK) sunan platform bileşenlerinin incelenmesi. International Congress on Open Learning and Distance Education 2021 (ICOLDE 2021), 240-248, Erzurum. https://ekitap.atauni.edu.tr/wp-content/uploads/2021/12/acikogretim.pdf Erişim tarihi: 26.07.2023
• Warner, T. L. (2020). Analysis of HBCU faculty awareness and perceptions regarding open educational resources (oer) for teaching enhancement. Tennessee State University Department of Educational Leadership Doctoral Thesis, Nashville, USA.
• Wright, R. E., Goldman, J. M., ve Reeves, J. L. (2019). Open educational resource (oer) adoption in higher education: Examining institutional perspectives. https://nsuworks.nova.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1032&context=asl_staffpres Erişim tarihi: 28.07.2023
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Ankara: Seçkin.
• YÖK. (2020). “YÖK Dersleri Platformu” öğrencilerin erişimine açıldı. https://covid19.yok.gov.tr/Documents/alinan-kararlar/04-yok-dersleri-platformu-erisime-acildi.pdf Erişim tarihi: 26.10.2023