Kahramanmaraş İlinde Yağışların Trend Analizi

Yıl 2009, , 65 - 83, 01.04.2009

Murat Karabulut , Fatma Cosun

https://doi.org/10.1501/Cogbil_0000000095

Cited By: 23

Öz

Türkiye, dünyada kısa veya uzun süreli iklim değişikliklerinin yaşanabileceği hassas ülkelerden birisini oluşturmaktadır. Bu çalışmada, 1975–2005 yılları arasında Akdeniz Bölgesi’nde yer alan Kahramanmaraş’ta bulunan meteoroloji istasyonları için yıllık, mevsimlik ve aylık yağış trendleri incelenmiştir. Parametrik olmayan testler (Mann-Kendall), lineer regresyon, yağış değişkenliği, değişim katsayısı gibi istatistiksel metotlar kullanılarak yağış eğilimleri analiz edilmiştir. Sonuçlar, çalışma alanında yıllık yağışlarda çok küçük azalışa rağmen istatistiksel anlamlılıkta pozitif veya negatif bir trendin oluşmadığını göstermektedir. Kış, ilkbahar ve yaz mevsimlerinde çalışma periyodu boyunca yağışlarda çok önemsiz bir azalış gerçekleşirken, sonbahar mevsiminde ise istatistiksel anlamda önemsiz bir artış trendi gözlenmiştir

Anahtar Kelimeler

İklim değişkenliği, yağış, Mann-Kendall, trend, Kahramanmaraş

Precipitation trend analyses in Kahramanmaraş

Öz

Turkey is one of the sensitive areas to climate variation in the World. In this study, trends in precipitation at annual, seasonal and monthly time scales for the periods of 1975-2005 were examined for the Kahramanmaraş which is mostly located in the Mediterranean region of Turkey. Non-parametric tests (such as Mann-Kendall), linear regression, coefficient of variation techniques were used to determine rainfall trends. The results showed that there is no negative or positive statistically significant trend in the study area, despite of slight precipitation decrease annually for the period of 1975-2005. Slight precipitation decreases (which are not statistically significant) for winter, spring and summer were determined. In contrast, slight precipitation increase was found for the season autumn

Anahtar Kelimeler

Climate variation, precipitation, Mann-Kendall, trend, Kahramanmaraş

Kaynakça

• Acar, R.; Şenocak, S. ( 2007) “Türkiye’deki Kısa Süreli Yağışların Trend Analizi”, I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi
• Bildiri Kitabı, İstanbul, 335-349. Ayday, C. ve Yersel, G. (1992) “Kütahya Turanoçağı ve Ortaocak Manyezit Bölgeleri Sondaj Verilerinin Jeoistatistiksel
• Yöntemlerle Değerlendirilmesi”, Türkiye Jeoloji Bülteni, 35, 25-33. Çiçek, İ.; Türkoğlu, N. (2005) “Urban effects on precipitation in Ankara”, Atmosfera, 18(3), 173-187.
• Demirci, A. ve Karakuyu, M. (2002) “Küresel İklim Değişimi ve Türkiye’nin Fiziki ve Beşeri Coğrafyası Üzerindeki Olası
• Etkileri”, Klimatoloji Çalıştayı, İzmir, 235-245. Erbekci, E. (2006) Türkiye’de Yağış Olasılığının Zamansal ve Alansal Değişimleri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi,
• Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale, 87s. Erol, O. (1993) Genel Klimatoloji, Gazi Büro Kitapevi, Ankara.
• Gardner, R.H.; Hargrove, W.G.; Turner, M.G.; Romme, W.H. (1996) “Climate Change, Disturbances and Landscape
• Dynamics”. İçinde, Walker B, Steffen W (eds), Global Change and Terrestrial Ecosystems. Cambridge University Press, Great Britain, 149-172. Gong, Dao- Yi.; Shi Pei- Jun.; Wang Jing- Ai. (2004) “Daily Precipitation Changes In the Semi- Arid Region Over Northern
• China”, Journal of Arid Environment, 59(4), 771-784. Gürbüz, M. (2001) Kahramanmaraş Merkez İlçe’nin Beşeri ve İktisadi Coğrafyası, T.C Kahramanmaraş Valiliği İl Kültür
• Müdürlüğü Yayınları, No:2. İncecik, S. (2007) “İnsan Kaynaklı İklim Değişikliği ve Türkiye”, I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, İstanbul, 28-37.
• Kadıoğlu, M. (1997) “Trends Surface Air Temperature Data Over Turkey”, International Journal of Climatology, 17, 511
• Kahya, E.; Kalaycı, S. (2004) “Trend analysis of stream flow in Turkey”, Journal of Hydrology , 89, 128-144.
• Kalaycı, S.; Kahya, E. (1998) “Susurluk Havzası Nehirlerinde Su Kalitesi Trendlerinin Belirlenmesi”, Turkish. Journal of
• Engineering and Environmental Science, 22, 503-514. Korkmaz, H. (2001) Kahramanmaraş Havzası’nın Jeomorfolojisi, İl Kültür Müdürlüğü Yayınları, No: 3, Kahramanmaraş.
• Lazaro, R.; Rodrigo, F.S.; Gutierrez, L.; Domingo, F.; Puigdefabregas, J. (2001) “Analysis of a 30-year rainfall record
• (1967-1997) in semi-arid SE Spain for Implications on Vegetation”, Journal of Arid Environment, 48, 373
• Önöz, B.; Bayazıt, M. (2003) “The Power of Statistical Tests for Trend Detection”, Turkish Journal of Engineering and Environmental Sciences, 27, 247-251.
• Partal, T. (2003) Türkiye Yağış Verilerinin Trend Analizi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,
• Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Şahinler, S. (2000) “En Küçük Karaler Yöntemi ile Doğrusal Regresyon Modeli Oluşturmanın Temel Prensipleri”, Mustafa
• Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5, 57-73. Tayanç, M.; Karaca, M.; Yenigün, O. (1997) “Annual and Seasonal Air Temperature Trend Patterns of Climate Change and Urbanization Effects in Relation to Air Pollutants in Turkey”, Journal of Geophysical Research, 102, 1909-1919.
• Tecer, L., Okutan H., Cerit O. (2004) “İklim Değişimi: 1975- 2001 Periyodunda Rize Yağış ve Sıcaklık Trendlerinin
• Analizi”, I. Ulusal Çevre Kongresi Bildiri Kitabı, 355-365. Tosic, I.; Ukasevic, M. (2005) “Analysis of Precipitation Series for Belgrade”, Theoretical and Applied Climatology, 80, 67
• Türkeş, M. (1996) “Spatial and Temporal Analysis of Annual Rainfall Variations in Turkey”, International Journal of Climatology, 16, 1057-1076.
• Türkeş, M. (1998) “Influence of Geopotential Heights, Cyclone Frequency and Southern Oscillation on Rainfall Variations in
• Turkey”. International Journal of Climatology, 18, 649-680. Türkeş, M.; Sümer, U.M.; Demir, İ. (2002) “Re-Evaluation of Trends and Changes in Mean, Maximum and Minimum
• Temperatures of Turkey for the Period 1929-1999”, International Journal of Climatology, 22, 947-977.
• Türkeş, M.; Erlat, E. (2005) Climatological responses of winter precipitation in Turkey to variability of the North Atlantic
• Oscillation during the period 1930-2001, Theoretical and Applied Climatology, 81, 45-69.
• Türkeş, M. (2007) “İklim Değişikliği Nedir? Temel Kavramlar, Nedenleri, Gözlenen ve Öngörülen Değişiklikler”, I. Türkiye
• İklim Değişikliği Kongresi, İstanbul, 38-53. Türkeş, M.; Koç, T.; Sarış, F. (2007) “Türkiye’nin Yağış Toplamı ve Yoğunluğu Dizilerindeki Değişikliklerin ve Eğilimlerin
• Zamansal ve Alansal Çözümlenmesi”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 3, 57-73. Türkeş, M.; Koç, T.; Sarış, F. (2008) “Spatiotemporal variability of precipitation total series over Turkey”, International Journal of Climatology, DOI: 10.1002/joc.