Türkiye üzerindeki önemli kurak yıllar

Yıl 2014, Cilt: 12 Sayı: 2, 101 - 118, 01.08.2014

Abdullah Akbaş

https://doi.org/10.1501/Cogbil_0000000155

Cited By: 26

Öz

Bu çalışmanın amacı, literatürde belirlenen yılların kuraklık desenlerinin dağılımının Palmer kuraklık şiddeti indisi (PDSI) kullanılarak elde edilmesi ve bu yaklaşımın kuraklığı ne kadar temsil ettiğinin belirlenmesidir. Palmer kuraklık şiddeti indisi, Türkiye’de bulunan 96 meteoroloji istasyonunun 1929-2009 yılları arası sıcaklık ve yağış verileri ile ABD’deki ORNL DAAC’nin faydalı su içeriği verileri (available water holding capacities -AWHC) kullanılarak hesaplanmıştır ve daha sonra ise indisin kuraklık sınıfları NOAA’nın kuraklık sınıflarına göre yedi sınıfa ayrılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre elde edilen kurak yılların sonuçları ile literatürdeki kurak yılların benzerlik sergilediği görülmüştür. Bu bağlamda, Türkiye’de kuraklığın izlenmesinde ve etki azaltmada Palmer kuraklık şiddeti indisi faydalı bir araç olarak önerilmiştir

Anahtar Kelimeler

Palmer Kuraklık Şiddeti İndisi(PDSI), AWCH, Kurak yıllar, Türkiye

Important drought years over Turkey

Öz

Aim of this study is obtain drought years patterns in literature via Palmer drought severity index (PDSI) and detect performance of this approach. Palmer Drought Severity Index (PDSI) calculated by using the temperature and precipitation data from 96 meteorological stations in Turkey and the data soil water-holding capacity (AWHC) of DAAC in the U.S. ORNL data and then PDSI classes separated to seven drought subclasses as NOAA classification. According to result of this study, obtained drought years and drought years in literature are similar. In this context, Palmer drought severity index is useful tolls in drought mitigation and drought monitoring in Turkey

Anahtar Kelimeler

Key Words: Palmer Drought Severity Index (PDSI), AWCH, Drought years, Turkey

Kaynakça

• Alley, W.M. (1984) “The Palmer Drought Severity Index: Limitations and assumptions”, Journal of Climate and Applied Meteorology, 23:1100–1109.
• Byun, H.R.; Wilhite D. A. (1999) “Objective quantification of drought severity and duration”, Journal Climate, 12, 2747– 2756.
• Palmer, W. C. (1965) Meteorological Drought, Weather Bureau Research Paper No. 45, U.S. Department of Commerce, Washington, D.C.
• National Drought Mitigation Center (NDMC) : Drought Basics, Planning (http://drought.unl.edu, 15.11.2012)
• Tatlı, H. and Türkeş, M. (2011) “Empirical orthogonal function analysis of the Palmer drought indices”, Agricultural and Forest Meteorology, 151: 981-991.
• Thornthwaite, C. W. (1948) An Approach toward a rational classification of climate‖, Geography Review, 38, 55-94.
• Türkeş, M. (1990) Türkiye'de Kurak Bölgeler ve Önemli Kurak Yıllar, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü, İstanbul.
• Türkeş, M. (1996) “Spatial and temporal analysis of annual rainfall variations in Turkey”, International Journal of Climatology, 16, 1057-1076.
• Türkeş, M. (1998) “Influence of geopotential heights, cyclone frequency and southern oscillation on rainfall variations in Turkey”, International Journal of Climatology, 18, 649–680.
• Türkeş M. (2010) Klimatoloji ve Meteoroloji (Climatology and Meteorology).Birinci Baskı, Kriter Yayınevi - Yayın No. 63, Fiziki Coğrafya Serisi No. 1, ISBN: 978-605-5863-39-6, 650 + XXII sayfa, İstanbul
• Türkeş, M. (2011) “Akhisar ve Manisa Yörelerinin Yağış ve Kuraklık İndisi Dizilerindeki Değişimlerin Hidroklimatolojik ve Zaman Dizisi Çözümlemesi ve Sonuçların Çölleşme Açısından Coğrafi Bireşimi”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 9, 79– 99.
• Türkeş, M.; Erlat, E. (2003) “Precipitation changes and variability in Turkey linked to the North Atlantic Oscillation during the period 1930-2000”, International Journal of Climatology, 23, 1771-1796.
• Türkeş, M.; Erlat, E. (2005) “Climatological responses of winter precipitation in Turkey to variability of the North Atlantic oscillation during the period 1930–200‖, Theoretical and Applied Climatology, 81, 45–69.
• Türkeş, M. and Sümer, U. M. (2004) “Spatial and temporal patterns of trends and variability in diurnal temperature ranges of Turkey”, Theoretical and Applied Climatology, 77: 195-227.
• Türkeş, M. ve Tatlı, H. (2010). Kuraklık ve Yağış Etkinliği indislerinin Çölleşmenin Belirlenmesi, Nitelenmesi ve izlenmesindeki Rolü içinde: Çölleşme ile Mücadele Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 245-263, Çorum
• Türkeş, M., Sümer, U. M. and Demir, İ. (2002). “Re-evaluation of trends and changes in mean, maximum and minimum temperatures of Turkey for the period 1929-1999”, International Journal of Climatology, 22: 947-977.
• Türkeş, M., Akgündüz, A. S., Demirörs, Z. (2009) “Palmer Kuraklık İndisi’ne göre İç Anadolu Bölgesi’nin Konya Bölümü’ndeki kurak dönemler ve kuraklık şiddeti”, Coğrafi Bilimler Dergisi 7: 129-144.
• Wilhite, D. A. (1996) “A methodology for drought preparedness”, Natural Hazards 13:229-252
• Wilhite DA (2007) Preparedness and Coping Strategies for Agricultural Drought Risk Management: Recent Progress and Trends. In: Sivakumar MVK, Motha R (Eds.) Managing Weather and Climate Risks in Agriculture. Springer, Berlin Heidelberg, pp. 21–38
• Wilhite, D.A., Buchanan Smith, M. (2005) Drought as Hazard: Understanding the Natural and Social Context. In: Wilhite, D. A. (Ed.), Proceeding of Drought and Water Crises: Science, Technology, and Management Issues. CRC Press, Boca Raton, FL, pp.3–29.
• Webb, R.W., Rosenzweig, C.E., Levine, E.R., (2000) Global Soil Texture and Derived Water-Holding Capacities, Data set. Available on-line [http://www.daac.ornl.gov] from Oak Ridge National Laboratory Distributed Active Archive Center, Oak Ridge, Tennessee, U.S.A. doi:10.3334/ORNLDAAC/548.