TÜRK HİNDOLOJİSİNİN KURUCUSU: PROF. DR. WALTER RUBEN

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 78 - 89, 17.12.2021

Derya Keskin

Öz

Nazi Almanya’sı döneminde ülkesinden ayrılmak zorunda kalan Almanca konuşan bilim insanları, Üniversite Reformu’yla birlikte ülkemize gelerek mevcut eğitim sistemimizi revize edecek çalışmaların özneleri haline gelmişlerdir. Bu bilim insanlarından biri olan Alman Hindolog Walter Ruben, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Hindoloji kürsüsünü kurmuştur. Ankara’da görevlendirildikten sonra kısa bir süreliğine Hindistan’a giderek sahada araştırmalar yapmıştır. 1935/48 yılları arasında Hindoloji Kürsüsünde profesör olarak görev yapan Ruben, derslerini Türkçe olarak vermiştir. Bir Hindolog olarak yürüttüğü çalışmalarında dilbilim alanına ek olarak tarih, felsefe, din, etnoloji gibi çeşitli disiplinlerden faydalanmıştır. Ruben’in, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin kuruluş misyonu için ideal bir akademisyen olduğu, bu çoklu disiplin araştırmaları sayesinde anlaşılmaktadır. Hindoloji Kürsüsü profesörlerinden biri olan ve kendisinden sonra bölüm başkanlığını yürüten Abidin İtil’i yetiştirmiştir. Görev yaptığı süre boyunca çok sayıda Almanca ve Türkçe dilinde eser kaleme almıştır. Türkiye’de Hindoloji çalışmalarının kökleşerek gelişmesi adına kaleme aldığı bu eserler; Ruben’in eğitim verdiği ve kendisinden sonra yetişen Hindologlar ile Hindoloji’ye ilgi duyan insanlar için temel kaynak özelliği taşımaktadır. Ruben ve ailesi, İkinci Dünya Savaşı döneminde politik sebeplerle Kırşehir’deki tecrit kampında zorunlu ikamette bulunmuşlardır. 1948 yılında Türkiye’den ayrılıp Şili’de akademik kariyerini sürdürmüştür. 1950 yılında Almanya’ya dönerek uzun yıllar boyunca kendi ülkesinde Hindoloji ile ilgili çalışmalarını gerçekleştirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Walter Ruben, Hindoloji, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Buddhizm, Hint Tarihi.

Kaynakça

• Çelebi, Nilgün (2003). “Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ndeki Mülteci Profesörler, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi (2003) 43 (1), 259-272.
• Erbaş, Hayriye, (2016). Bir Cumhuriyet Çınarı: Sözlü Tanıklıklarla Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin 75. Yılı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Erdem, Ali Rıza (2012). “Atatürk’ün Liderliğinde Üniversite Reformu: Yükseköğretim Ve Bilim Tarihimizde Dönüm Noktası” Belgi Dergisi (2012), Sayı 4: 376-388.
• Gökberk, Macit, (1997). Aydınlanma Felsefesi, Devrimler ve Atatürk, İstanbul: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık.
• Grothusen, Klaus-Detlev (1981). “1933 Yılından Sonra Alman Bilim Adamlarının Türkiye’ye Göçü, Kemal Atatürk Döneminde Alman-Türk İlişkileri” Belleten (1981), XLV (180): 537-550.
• Ruben, Walter (1940). “Türkiye’de Hindoloji’nin Vazifeleri” Çığır Dergisi (1940), 9 (97): 168-180.
• Ruben, Walter (1942). Hint İptidailerinin ve Hinduların Eski ve Yeni Eşya Kataloğu, Ankara: Uzluk Basımevi.
• Ruben, Walter (1944). Eski Hind Tarihi, Ankara: İdeal Matbaa.
• Ruben, Walter (2000). Eski Metinlere Göre Budizm (Hazırlayan: Lütfü Bozkurt), İstanbul: Okyanus Yayınları.
• Ruben, Walter (2014). İç Anadolu’da Küçük Bir Eski Çağ Şehri: Kırşehir (Çev. Cemal Sakallı), Kırşehir: Kırşehir Kültür-Tarih Yayınları.
• Şūdraka (1946). Mṛççhakaṭika (Çev. Walter Ruben), İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Widmann, Horst (2000). Atatürk ve Üniversite Reformu, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.