"Çöpüme Sahip Çıkıyorum” Eğitiminin Etkililiğinin Değerlendirilmesi: Pilot Uygulamadan Yansımalar

Yıl 2023, Cilt: 56 Sayı: 3, 1303 - 1355, 25.11.2023

Elif Çelebi Öncü Elif Özata Yücel Özlem Apak Tezcan

https://doi.org/10.30964/auebfd.1098310

Öz

Bu çalışmanın amacı ilkokul 3. sınıf öğrencilerine çöpün/atığın ne olduğu, üretilen çöpün/ atığın doğru yere atılmasının önemi, atıkların geri dönüşüm süreçleri hakkında bilgi ve farkındalıklarını artırmak amacıyla geliştirilen öğretim tasarımının etkililiğini değerlendirmektir. Pilot çalışma olarak tasarlanan bu araştırmada, geliştirilen öğretim tasarımının öğrenciler üzerindeki etkisi zayıf deneysel desenlerden tek grup son test deseni kullanılarak test edilmiştir. Çalışma grubunda ellidört öğretmen ve üçyüzyetmişbir öğrenci yer almaktadır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan öğrenci çalışma yaprakları ve öğretmen görüş formu aracılığıyla toplanmıştır.Araştırma sonuçları eğitim sonrasında öğrencilerin atık ve çöp ayrımının farkına vardıkları, çöpü azaltmanın önemini yanıtlarında sıklıkla kullandıklarını göstermiştir. Öğrencilerin ayrıştırılmadan çevreye bilinçsizce atılan atık ve çöplerin çevre kirliliğine yol açtığını ifade ettikleri, sundukları çözüm önerilerinde ise bireysel önlemlere vurgu yaptıkları belirlenmiştir. Öğretim tasarımıyla ilgili öğretmen görüşlerinin büyük çoğunluğu olumludur. Sonuç olarak geliştirilen öğretim tasarımının amaca hizmet ettiği, etkinliklerin sınıf seviyesine uygun ve uygulanabilir olduğu, etkinliklere ayrılan sürelerin yeterli olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Atık bilinci, çevre eğitimi, geri dönüşüm, ilkokul, öğretim tasarımı, öğretmen eğitim

Destekleyen Kurum

DP Word Yarımca

Proje Numarası

-

Teşekkür

Bu çalışma DP World Yarımca tarafından desteklenen, Kocaeli Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Çöpüne Sahip Çık Vakfı ve Körfez İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün ortaklaşa yürüttüğü bir proje sonucunda ortaya çıkmıştır.

Assessing the Effectiveness of the "I Mind My Garbage" Training: Reflections from the Pilot Application

Öz

The aim of this study is to evaluate the effectiveness of the instructional design developed to increase the knowledge and awareness of third-grade students about what garbage/ waste is, the importance of throwing the garbage/ waste to the right place, and the recycling processes of waste. In this study, which was designed as a pilot study, the effect of the developed instructional design on students was tested using a single-group post-test design. There are 54 teachers and three 371 students in the study group. The data were collected through student worksheets and teacher opinion form prepared by the researchers.The results of the research showed that after the training, the students became aware of the waste and garbage separation and frequently used the importance of reducing the garbage in their answers. It was determined that the students stated that the waste and garbage, which are unconsciously thrown into the environment without being separated, cause environmental pollution, and they emphasized individual precautions in their solution proposals. The majority of teachers' views on instructional design are positive. As a result, it has been determined that the developed instructional design serves the purpose, the activities are appropriate and applicable to the class level, and the time allocated to the activities is sufficient.

Anahtar Kelimeler

Waste awareness, environmental education, recycling, primary school level, instructional design, teacher training

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Adeolu A.T, Enesi D.O. & Adeolu, M O. (2014). Assessment of secondary school students’ knowledge, attitude and practice towards waste management in Ibadan, Oyo State, Nigeria. Journal of Research in Environmental Science and Toxicology 3(5), 66-73.
• Arık, S. & Yılmaz, M. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları ve çevre kirliliğine yönelik metaforik algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1147-1164
• Bakar, F., Avan, Ç., Aydınlı, B., Şeker, F. & Turgut, F. (2021). Okul dışı öğrenme ortamı olarak doğa eğitiminin çevre bilgisi ve tutumu üzerine etkisi. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-18.
• Çağlar, A. A., (2017). 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik algıları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 310-320. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB) (2017). Ulusal atık yönetimi ve eylem planı (2016-2023). https://cygm.csb.gov.tr/ulusal-atik-yonetimi-ve-eylem-plani-2016-2023-hazirlandi.-haber-221234 Erişim tarihi: 25.04.2021
• Debrah, J.K., Vidal, D.G. & Dinis, M.A.P. (2021). Raising awareness on solid waste management through formal education for sustainability: A developing countries evidence review. Recycling, 6(6).
• Ertürk, R. (2017). Environmental problems of the primary school students and rerceptions for environmental education. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 18(3),12-24.
• Gül, M. (2020). Türkiye’de atık yönetimi ve sıfır atık projesinin değerlendirilmesi: Ankara örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ifegbesan, A. (2010). Exploring secondary school students’ understanding and practices of waste management in Ogun State, Nigeria. International Journal of Environmental & Science Education, 5(2), 201-205.
• Keleş, Ö., Uzun, N. & Varnacı Uzun, F. (2010). Öğretmen adaylarının çevre bilinci, çevresel tutum, düşünce ve davranışlarının doğa eğitimi projesine bağlı değişimi ve kalıcılığının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (32), 384-401.
• Özata Yücel, E, & Özkan, M. (2018). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunları algılarındaki değişimin incelenmesi: Kocaeli örneği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44 (44), 146-160.
• Özdemir, O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 125-138.
• Pınar, E. & Yakışan, M. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre kavramları ile ilgili çizimlerinin analizi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1) (USOS 2016 Özel Sayısı), 97-113.
• Sulistyawati, S., Sukesi, T. W., Mulasari, S. A., Tentama, F. & Djannah, S. N. (2020). Knowledge, attitude and practice towards waste management among primary school children. Asian Journal of Education and Social Studies, 8(4), 24-30.
• Summers, M., Kruger, C., Childs, A. & Mant, J. (2000) Primary school teachers' understanding of environmental issues: An interview study. Environmental Education Research, 6(4), 293-312.
• Ural Keleş, P. & Keleş, M. İ. (2018). İlkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin geri dönüşüm kavramı ile ilgili algıları. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (2), 481-498.
• Uyanık, G. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre kirliliğine ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 1574-1600.
• Yalçınkaya, T. & Çelikbaş, A. (2013). Çocukların çevre sorunlarını çözme yaklaşımları. In 3rd International Geography Symposium, Symposium Proceedings. Retrieved from http://web.deu.edu.tr/geomed/proceedings/download/059_GeoMed_2013_Proceedings_619-625.pdf