Education and Researches of Handicrafts at Ankara University

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 45 - 70, 01.06.2019

Mustafa Arlı Zeynep Erdoğan , Feryal Söylemezoğlu , Ayşem Yanar

Öz

After the proclamation of the republic, the primary institution that specializes in the traditional handicraft education in Turkey is Ankara University Faculty of Agriculture. It was founded in 1933 as the Higher Agriculture Institute and incorporated into Ankara University in 1946. The institute consisted of four faculties, namely; Natural Sciences, Agriculture, Veterinary, Agricultural Crafts. This formation has changed over time and has continued its academic studies under different faculties. In 1930s, craft items made from fibers were collected from various regions of Turkey and analysed with the studies conducted in the Faculty of Agricultural Arts and these products were used as lecture materials in the Faculty. The raw materials, textures, contents, design properties of these craft items were recorded, dissertations were written and researches were conducted regarding the subject. These studies pioneered the creation of the literature textbooks, articles, etc. regarding handicrafts field. Turkey has a rich cultural diversity due to its location. Every region has its own handicrafts and their items. These vary by region. Handicrafts, which are important in terms of cultural history are also important in terms of transferring changing and extinct values to the next generation. In this context, handicrafts have important places in the transfer of cultural accumulation and the formation and analysis of the socio-cultural structure of the society. Therefore, the sustainability of the production and analyses of handicrafts in terms of socio-cultural properties are possible with a qualitative education. Handicrafts education, started at the Higher Agricultural Institute maintains its accumulation of knowledge within the scope of the conservation and restoration of handicrafts with the foundation of the Fine Arts Faculty, Department of Conservation and Restoration of Cultural Properties. In this study, changes in study field of handicrafts at Ankara University are examined with examples such as theses and literature written in the subject since 1930s.

Anahtar Kelimeler

Higher Agricultural Institute, Ankara University, home economics, handicrafts

ANKARA ÜNİVERSİTESİ’NDE EL SANATLARI EĞİTİM ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMALARI

Öz

Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Türkiye’de geleneksel el sanatları eğitimi üzerine uzmanlaşan akademik kurumların başında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi gelmektedir. İlk adıyla Yüksek Ziraat Enstitüsü 1933 yılında kurulmuş, 1946 yılında ise Ankara Üniversitesi bünyesine dâhil olmuştur. Enstitü; Tabii İlimler, Ziraat, Baytar ile Ziraat Sanatları adlı dört fakülteden oluşmuştur. Bu oluşum zamanla değişerek günümüze kadar farklı fakültelerde akademik çalışmalarını sürdürmüştür. Ziraat Sanatları Fakültesinde yürütülen çalışmalar ile Türkiye’nin çeşitli yörelerinden doğal liften yapılmış tekstil ürünleri toplanarak incelenmiş, bu ürünler fakültede ders materyali olarak kullanılmış, ürünlerin hammadde, doku, içerik ve şekil bilgileri kayıt altına alınmış, bitirme tezleri ve araştırmalar yürütülmüştür. Bu çalışmalar El Sanatları alan yazının ders kitapları, makaleler vb. oluşturulmasında öncü olmuştur. Türkiye bulunduğu coğrafi konum nedeniyle zengin kültürel çeşitliliğe sahiptir. Her yörenin kendine özgü el sanatı ürünleri bulunmaktadır. Bu ürünler yöreden yöreye farklılık göstermektedir. Kültür tarihi açısından önemli olan el sanatları aynı zamanda değişen ve kaybolan değerlerin sonraki kuşaklara aktarılması açısından önemlidir. Bu bağlamda el sanatları kültürel birikimin aktarılmasında ve toplumun sosyo-kültürel yapısının oluşmasında ve incelenmesinde önemli bir yere sahiptir. Dolayısıyla el sanatı üretiminin devamlılığının sağlanması, sosyo-kültürel özellik bağlamında incelenmesi nitelikli bir eğitimle mümkündür.Yüksek Ziraat Enstitüsünde başlayan El Sanatları Eğitimi, Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümünün kurulmasıyla araştırma, eğitimdeki birikimini sürdürmektedir. Bu çalışmada Ankara Üniversitesi’nde El Sanatları alanında yaşanan değişimler, 1930’lu yıllardan itibaren bu alanda yürütülen tezler, alan yazınları gibi örneklerle irdelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yüksek Ziraat Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, ev ekonomisi, el sanatları

Kaynakça

• Anonim, 1944. YZE Ziraat Fakültesi 1944 Mezunları Yıllığı.
• Anonim, 1953.Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim ve İmtihan Talimatnamesi. (13.10.1953). TC Resmî Gazete, 8532.
• Anonim, 1957. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Son Sınıf Yıllığı 1956-1957
• Anonim, 1964. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Son Sınıf Yıllığı 1963-1964
• Anonim, 2001. 2001/2553 Çeşitli Üniversite Rektörlüklerine Bağlı Yeni Birimler Kurulması ile Kurulmuş Bulunan Bazı Birimlerde İsim ve Bağlantı Değişikliği Yapılmasına İlişkin Karar (29.06.2001). TC Resmî Gazete, 24227.
• Anonim, 2017, Ankara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi fotoğraf arşivi Arlı, M. 1983. Kuruluşundan Bu Yana Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesinde El Sanatları Eğitim- Öğretim ve Araştırmaları. 3. Ulusal El Sanatları Sempozyumu,Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları,İzmir, 25-40.
• Arlı, M. 2017. Sözlü Görüşme. Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu El Sanatları Bölümü Emekli Öğretim Üyesi.
• Ayyıldız, N. M. 2015. Fotoğraf Arşivi. Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu, YüksekokulSekreteri.
• Eşberk, T. 1939. Türkiye’de Köylü El Sanatlarının Mahiyeti ve Ehemmiyeti. Yüksek Ziraat Enstitüsü Çalışmalarından Sayı:44. Recep Ulusoğlu Basımevi, Ankara, 134+56+79 s.
• Falke, F. 1936(tahmini). Muhtıra. Yüksek Ziraat Enstitüsü. Daktilo eden: S. Conkbayır