Modern Sanat Müzesi’nin Tasarımı: Müzecilik Yazıları

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 87 - 89, 07.09.2020

Ceren Karadeniz

Öz

İletişim Yayınları tarafından basılan ve Ali Artun tarafından yayına hazırlanan Modern Sanat Müzesi’nin Tasarımı: Müzecilik Yazıları isimli kitap müzecilik için yalnızca taze kan bir yayın değil, aynı zamanda önemli müzecilerimizden Halil Edhem Bey’in müzecilik yaklaşımını ve deneyimlerini de içeren önemli bir yayındır. 19. yüzyılda Avrupa’da kurulan ve hizmet veren British Müzesi ve Louvre Müzesi gibi büyük müzeleri örnek alarak kurulan Müze-i Hümayun (Günümüz İstanbul Arkeoloji Müzesi), Halil Edhem Bey tarafından modern ve ulusal bir müze modelinde düzenlenmiştir. Müzenin düzenlenmesi sürecinde Halil Edhem Bey, koleksiyonu ayrıntılı olarak incelemiş; Müze-i Humayun’un Avrupa’daki örnekleriyle başa baş rekabet edebilecek bir müze olması için çaba sarf etmiş bir müzecidir. Kitapta Halil Edhem Bey’in müzecilik üzerine yazdığı yazılar yer almış; Türkiye’de müzeciliğin kurucu metinleri olarak kabul edilen bu yazılar ışığında Türk müzeciliğinin tarihi ve gelişim dönemleri de gözler önüne serilmiştir. Halil Edhem, müzelerin asar-ı atika mezarlığına dönüşmemesi gerektiğini ve İstanbul Asar-ı Atika Müzesi’nin Avrupa’daki örneklerinden hiç de geri kalmadığını; eser zenginliğinde onlarla yarıştığını ifade etmiştir. Bir modern ulusal müze kurma fikrine sahip olan Halil Edhem’in bu müzenin küratoryel fikrini ve programını nasıl kurduğu da bu kaynakta ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Halil Edhem’in biyografisine ayrıntılı olarak yer veren kaynak, Edhem’in kaleminden çıkan eserleri içerikleriyle birlikte ele almaktadır. Kitap iki bölümde ele alınabilir. Birinci bölümde, Halil Edhem ile çalışmış olan arkeolog, tarihçi, müzesi İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Aziz Ogan ve Arif Müfit Mansel gibi hocaların Halil Edhem’i tanıtan yazıları yer almaktadır. Bu üç yazı da sanat tarihi ve müzecilik konularında önemli belgelerdir. Kitabın en sonunda ise, tarihçi Füsun Kıral tarafından derlenen Halil Edhem kaynakçası bulunmaktadır. Kitapta Aziz Ogan tarafından yazılan Halil Edhem’in yaşam öyküsü, ailesi, gençliği, eğitimi ve çalışma hayatı ve özellikle müze idareciliği kaleme alınmıştır. Müze-i Hümayun’un koleksiyonlarının zenginleştirilmesinde yaptığı katkılar, belgeleme çalışmaları ile Sanayi-i Nefise Mektebi müdürlüğü yaptığı dönemdeki hizmetleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

müzecilik, sanat tarihi, arkeoloji

Kaynakça

• Ali Artun (Derleyen ve Sunan). Modern Sanat Müzesi’nin Tasarımı: Müzecilik Yazıları, İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2019, ISBN-13:978-975-05-2760-9. 275 sayfa.