RUBENS VE REMBRANDT’IN “GANYMEDE’NİN KAÇIRILIŞI” ESERLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 136 - 149, 26.04.2021

Ahmet Mansuroğlu

Öz

Yunan mitleri, geçmişten günümüze birçok sanatçının eserlerine kaynaklık etmiştir. Her sanatçı ele aldığı mit ve anlatıları kendine has üslubuyla yorumlayıp, her seferinde ele alınan hikayenin bambaşka yorumlarını üretmiş ve sanatın görsel arşivine farklı imgeler sunmuştur. Bu çalışmanın konusunu da iki Barok Dönem resim sanatının ustası “Pieter Paul Rubens” ve “Rembrandt van Rijn”in “The Abduction of Ganymede (Ganymede’nin Kaçırılışı)” olarak adlandırılan eserleri oluşturmaktadır. Birçok sanatçı tarafından farklı ve benzer yönleriyle ele alınan “Ganymede’nin Kaçırılışı” miti bu iki önemli usta tarafından oldukça farklı imge ve bağlamlarda ele alınmıştır. Sanatçılar birbirlerine yakın zaman ve bölgelerde yaşasa da aynı miti işleyişlerindeki farklılık ilgi çekicidir. Bu nedenle, sanatçıların benzer bir konuyu birbirlerinden oldukça farklı yorumladıkları bu eserler çalışmanın konusunu oluşturmakta ve iki eser üzerinden bir karşılaştırma yapılmaktadır. Çalışmada ele alınan Rubens ve Rembrandt’ın “Ganymede’nin Kaçırılışı” eserleri ile ilgili veriler, literatür taraması ve doküman incelemesi teknikleriyle toplanmıştır. Eserlerdeki, biçimsel, sembolik ve ikonografik veriler göz önünde bulundurularak karşılaştırmalı bir çözümleme ve okuma yapılmaya çalışılmıştır. Eser betimlemelerindeki farklılıkların irdelenmesi, semboller ve göstergeler bağlamında eser üzerinde çıkarımlar yapılması bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Eserlerin karşılaştırmalı çözümlemesi sonucunda, her iki sanatçının da aynı miti kendilerine özgü teknik, yorum ve imgeler kullanarak betimledikleri sonucuna ulaşılmıştır. Eserlerde “Ganymede’nin Kaçırılışı” mitine bağlı olarak sanatçılar, özellikle mitin zaman bağlamı ve mekan konusunda, “Ganymede” ve “Zeus” karakterlerinin betimlenmesinde birbirlerinden oldukça farklı yollar izlemişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Pieter Paul Rubens, Rembrandt van Rijn, Ganymede'nin Kaçırılışı, Barok Resim, Eser inceleme

Kaynakça

• Biyografiler-Peter Paul Rubens. (b.t.). 23 Kasım 2020 tarihinde Biyografi Web Sitesi: https://www.biyografi.info/kisi/peter-paul-rubens adresinden alındı.
• Işık ve Gölgenin Ustası 400 yaşında. (2 Mart 2006). 26 Ekim 2018 tarihinde haber 7 Web Sitesi: https://www.haber7.com/kultur/haber/141249-isik-ve-golgenin-ustasi-400-yasinda adresinden alındı.
• Rembrandt van Rijn’in 407’nci Doğum Günü ve Rembrandt Van Rijn. (15 Temmuz 2013). 20 Ekim 2018 tarihinde Sabah Gazetesi Web Sitesi: https://www.sabah.com.tr/yasam/2013/07/15/rembrandt-van-rijnin-407nci-dogumgunu-ve-rembrandt-van-rijn adresinden alındı. Rembrandt's Son Titus, (b.t.). Metropolitan Museum of Art Web Sitesi:https://www.metmuseum.org/art/collection/search/437420 adresinden alındı.
• Ressam Rembrandt van Rijn ve acı dolu hayatı. (15 Temmuz 2013). 27 Ekim 2020 tarihinde Hürriyet Web Sitesi: https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/ressam-rembrandt-van-rijn-ve-aci-dolu-hayati-23730229 adresinden alındı.
• 5000 den fazla eseri ile çağının en özgün ve çalışkan Barok ressamı Rubens. (17 Mart 2020). 24 Ekim 2020 tarihinde Sanatın Öyküsü: https://www.sanatinoykusu.com/peter-paul-rubens/ adresinden alındı.
• Can, Ş. (2014). Ganymedes. Klasik Yunan Mitolojisi (s. 53-54). içinde İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Erhat, A. (2013). Giriş. A. Erhat içinde, Mitoloji Sözlüğü (s. 5-7). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Esmer, H. (1 Haziran 2006). Ötelenmiş Bir Tür: Rembrandt’ın Gravürleri. 23 Aralık 2020 tarihinde Hayri Esmer Web sitesi: http://hayriesmer.com/makale/otelenmis-bir-tur-rembrandt-in-gravurleri/6?ln=tr adresinden alındı
• Gardin , N., & Olorenshaw, R. (2014). Kırmızı. Larousse Semboller Sözlüğü (s. 356). içinde İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Germaner, S. (5 Mayıs 2012). Rembrandt’ ın Işıklı ve Gölgeli Dünyası. Rembrandt ve Çağdaşları Sergisi Konferansları. Sakıp Sabancı Müzesi, Erişim Adresi: https://www.youtube.com/watch?v=AGER5jS0p7U.
• Gibson, C. (2013). Semboller Nasıl Okunur? İstanbul: Yem Yayın.
• Gombrich, E. (2011). Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Graves, R. (2012). Ganymede. R. Graves içinde, Yunan Mitleri, Tanrılar, Kahramanlar, Söylenceler (s. 142-144). İstanbul: Say Yayınları.
• Kocabaş Atılgan, D. (2013). Antik Yunan’da Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Temsili. Yedi:Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 22.
• Köymen, O. (b.t.). Rembrandt. Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi (s. 4712-4713). içinde İstanbul: Anadolu Yayıncılık.
• Staatliche Kunstsammlungen Dresden, (b.t.). Inter-institutional research resource on paintings by Rembrandt (Rembrandt Database). 22 Ekim 2019 tarihinde http://forschung.skd.museum/en/projects/details/c/pC/a/show/project/73-inter-institutional-research-resource-on-paintings-by-rembrandt rembrandtdatabase/ adresinden alındı.
• Şahinkaya, S. (18 Haziran 2015). Kiraz Mevsimi. 20 Ekim 2020 tarihinde Mülkiye Haber Web Sitesi: http://mulkiyehaber.net/kiraz mevsimi/#:~:text=Kiraz%2C%20Yunan%20mitolojisinde%20doğum%20ve,çiçek%20yapmışlardır%2C%20gözleri%20gibi%20bakarlar. adresinden alındı.
• Ülkü, V. (Ed.) (1981a). Rembrandt. Sanat Tarihi Ansiklopedisi 3 (s. 521-527) içinde Görsel Yayınlar.
• Ülkü, V. (Ed.) (1981b). Rubens. Sanat Ansiklopedisi 3 (s. 509-513) içinde Görsel Yayınlar.
• Web Gallery of Art (b.t.). The Abduction of Ganymede. 22 Ekim 2019 tarihinde https://www.wga.hu/html_m/r/rubens/21mythol/10mythol.html adresinden alındı.