LIABILITY OF THE CARRIER FOR DAMAGES RESULTING FROM THE SAVING ATTEMPTING UNDER ARTICLE 1181 OF THE TURKISH COMEMRCIAL CODE: SAVING PROPERTY AT SEA MUST BE REASONABLE MEASURES

Yıl 2025, Cilt: 74 Sayı: 3, 1527 - 1558, 28.10.2025

Fevzi Topsoy

https://doi.org/10.33629/auhfd.1671168

Öz

Türk Ticaret Kanunu’nun 1181. Maddesi Çerçevesinde Taşıyanın Kurtarmadan İleri Gelen Zararlardan Sorumluluğu: Eşya Kurtarmaya Yönelik Teşebbüsün Makul Hareket Tarzı Olması

Öz

TTK’nın 1181. maddesinde taşıyanın, “müşterek avarya hâli hariç, denizde can ve eşya kurtarmadan veya kurtarma teşebbüsünden ileri gelen zararlardan sorumlu” olmadığı düzenlenmiştir. Bu haliyle madde, taşıyanın kurtarmadan ileri gelen zararlardan sorumluluğu konusunda önemli değişiklikler getirmiştir. Bununla birlikte maddede sadece eşya kurtarmaya yönelik teşebbüsü, “makul bir hareket tarzı” oluşturması şartına bağlanmıştır. Bu şartın ise Maddenin uygulanması oldukça zorlaştırdığı açıktır. Bu nedenle çalışmada, kaynak 1978 Hamburg Kurallarının 5/VI maddesi, doktrin ve uygulamanın ışığında, TTK’nın 1181. maddesindeki “kurtarma ve kurtarma teşebbüsü” ile “makul hareket tarzı” kavramları tanımlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Taşıyan , Sorumluluk , Kurtarma , Makul Hareket Tarzı , 1978 Hamburg Kuralları

Kaynakça

• Asgarian, Hoda. “The Doctrine of Deviation, Its Historical and Legal Roots.” Baku State University Law Review 7, no. 2 (May 2021): 193-211.
• Akıncı, Sami. Deniz Hukuku, Navlun Mukaveleleri. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, 1968. Comite Maritime International. The Travaux Préparatoires of the Hague and Hague-Visby Rules, https://comitemaritime.org/wp-content/uploads/2018/05/Travaux-Preparatoires-of-the-Hague-Rules-and-of-the-Hague-Visby-Rules.pdf.
• Çağa, Tahir. “Birleşmiş Milletler Denizde Eşya Taşıma Konferansı, 1978.” BATİDER 10, sayı 2 (Nisan 1979): 323-352.
• Çağa, Tahir ve Rayegan Kender. Deniz Ticareti Hukuku C. II. Beta Yayınları, 2004.
• Darling, Gerald, and Christopher Smith. Lof 90 and the New Salvage Convention. Lloyd’s of London Press, 1991.
• Demir, İsmail. 1989 Londra Konvansiyonu Çerçevesinde Kurtarma. Turhan Yayınevi, 2010.
• Donovan, James J. and Gerald S. Doyle. “The Legal Rights and Liabilities of Cargo in a Salvage Situation.” Maritime Lawyer 5, no.1 (1980): 1-18
• Force, Robert. “Comparison of the Hague, Hague-Visby, and Hamburg Rules: Much Ado About (?).” Tulane Law Review 70, no. 6 (Part A) (1995-1996): 2051-2089.
• Göğer, Erdoğan. “Birleşmiş Milletlerin Denizde Eşya Taşıma Hakkındaki 31 Mart 1978 Tarihli Milletlerarası Sözleşmesi (Hamburg Kuralları).” BATİDER 9, sayı 3 (Eylül 1978): 655-722.
• Gürler, H. Emre. Deniz Ticareti Hukukunda Kurtarma Ücreti. Seçkin Yayınları, 2021.
• Karan, Hakan. The Carrier’s Liability under International Maritime Conventions the Hague, Hague-Visby, and Hamburg Rules. Edwin Mellen Press, 2005.
• Katsivela, Marel. “Overview of Ocean Carrier Liability Exceptions Under the Rotterdam Rules and the Hague-Hague/Visby Rules.” Revue Generale de Droit 40, no. 2 (2010): 413-466.
• Kender, Rayegan. Denizde Kurtarma – Yardım. Fakülteler Matbaası, 1962.
• Kender, Rayegan. “Kurtarma/Yardım Konusunda Uygulamada Ortaya Çıkan Bazı Sorunlar.” Deniz Hukuku Dergisi 4, sayı 1-2 (Ocak-Haziran 1999): 35-49.