Yeni düzenlemeler çerçevesinde meslek edinilmiş ödünç (geçici) iş ilişkisi

Yıl 2017, , 311 - 398, 01.06.2017

Orhan Ersun Civan

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001894

Cited By: 2

Öz

Meslek edinilmiş ödünç iş ilişkisi hukukumuzda ilk defa 6715 sayılı yasa ile İş Kanunu ve Türkiye İş Kurumu Kanununda yapılan değişikliklerle yasal bir temele kavuşturulmuştur. Ancak 6715 sayılı yasa ile değiştirilen İş Kanunun 7. maddesi ele alındığında oldukça karmaşık bir düzenlemeyle karşılaşılmaktadır. Meslek edinilmiş ödünç iş ilişkisi üç taraflı bir hukuki ilişki niteliğini taşımakta olup, özel istihdam bürosu ile ödünç işçi arasında iş sözleşmesi, özel istihdam bürosu ile ödünç alan işveren arasında işçi sağlama sözleşmesi kurulmaktadır. Ayrıca ödünç alan işveren ile ödünç işçi arasında ise iş sözleşmesi benzeri bir hukuki ilişkinin var olduğu kabul edilmektedir. Bu kapsamda taraflar arasındaki hukuki ilişkilerin ele alınması, meslek edinilmiş ödünç iş ilişkisinin kurulabilmesi için öngörülen temel koşulların değerlendirilmesi, bireysel ve toplu iş hukuku açısından doğan sonuçlar üzerinde durulması isabetli olacaktır. Özellikle eşit işlem borcunun meslek edinilmiş ödünç iş ilişkisinde ne şekilde uygulama alanı bulacağının tespit edilmesi uygulama ve ödünç işçilerin haklarının korunması açısından önem kazanmaktadır

Anahtar Kelimeler

Meslek edinilmiş ödünç iş ilişkisi, özel istihdam bürosu, ödünç işçi, işçi sağlama sözleşmesi, eşit işlem borcu

Temporary Agency Work according to New Legislation

Öz

Temporary agency work was legislated for the first time in our law system with law no.6715 amending Labour Law and Turkish Employment Agency Law. However, we encounter quite complicated legal regulation, when the art. 7 of Labour Law amended by Law no.6715 is examined. Temporary agency work is a three party legal relationship. Related legal relationship consists an employment contract which is concluded between private employment agency and temporary employee, a temporary employee supply agreement which is concluded between private employment agency and employer who wishes to temporarily employ a worker and finally a legal relationship like an employment contract which’s existence is accepted between employer who wishes to temporarily employ a worker and temporary worker. Within this scope it would be beneficial that legal relationships concluding between the parties of temporary agency work are clarified, the specific circumstances provided for the establishment of temporary agency work are evaluated and the results from the viewpoint of individual labour law also collective labour law are explained. Especially the implementation of liability of equal treatment becomes important with regard to protect rights of temporary workers also the practice of temporary agency work

Anahtar Kelimeler

Temporary agency work, private employment agency, temporary worker, temporary employee supply agreement, liability of equal treatment

Kaynakça

• AKIN, Levent: İş Sağlığı Güvenliği ve Alt İşverenlik, Ankara 2013.
• AKINTÜRK TÜRKMEN, Hülya: “İşgücüne Yönelik Olarak İşçinin Üçüncü Bir Kişiye Devri: Ödünç İş İlişkisi”, Yargıtay Dergisi, Cilt:25, Sayı:1–2, Ocak-Nisan 1999, 130-149.
• AKYİĞİT, Ercan: 4857 Sayılı İş Kanunu Şerhi, 2. Bası, Ankara 2006. (İş Kanunu Şerhi)
• AKYİĞİT, Ercan: İş Hukuku Açısından Ödünç İş İlişkisi, Ankara 1995.
• AKYİĞİT, Ercan: “Ödünç İş İlişkisinin (Başkasına İşçi Vermenin) Çeşitli Hukuk Sistemlerindeki Görünümü”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt:13, Sayı:6, Şubat 1996, 1-26. (Çeşitli Hukuk Sistemleri)
• AKYİĞİT, Ercan: “Ödünç İşçinin Sosyal Güvenliği”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt:13, Sayı:5, Mayıs 1995, 12-37. (Sosyal)
• ALP, Mustafa: İş Sözleşmesinin Değiştirilmesi, Ankara 2005.
• ALPAGUT, Gülsevil: “Geçici İş İlişkisini Düzenleyen Avrupa Birliği Yönergesi’nin Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, Cilt:I, İstanbul 2011, 353-367.
• ALPAGUT, Gülsevil: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Kararlarının Değerlendirilmesi 2010, Ankara 2012, 3-81.
• ALPAGUT, Gülsevil: “Mesleki Anlamda Geçici İş İlişkisi ve Yargıtay’ın Konuya İlişkin Bir Kararının Düşündürdükleri”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Cilt:3, Sayı:10, Yıl:2006, 569-584. (Geçici İş İlişkisi)
• ANTALYA, O. Gökhan: 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na göre Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2012.
• ARSLANOĞLU, Mehmet Anıl: İş Hukukunda Esneklik Temelli Üçlü Sözleşmesel İlişkiler-Geçici İş İlişkisi-Asıl İşveren-Alt işveren İlişkisi, İstanbul 2005.
• Birden fazla yayınına gönderme yapılan yazarlarda parantez içindeki kısaltmalar kullanılmış, bu yazarların atıf yapılan ilk yayını için kısaltma yapılmadan sadece yazarın adı verilmiştir.
• BAŞMANAV, Yasemin: “Ödünç İş İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Prof. Dr. Fevzi Şahlanan’a Armağan, Cilt-I, Sayı: Özel Sayı, Cilt: LXXIV, Yıl:2016, 139-169.
• BAŞTERZİ, Süleyman – ŞUĞLE, Mehmet Ali: İstihdam ve Danışmanlık Hizmetlerinin Hukuksal ve Toplumsal Yönleri, Ankara 1999.
• BELIN, Alice – ZAMPARUTTI, Tony – TULL, Kerina – HERNANDEZ, Guillermo – GRAVELING, Richard: Occupational Health and Safety for the most Vulnerable Workers, European Parliament, August 2011.
• BISSELS, Alexander: Arbeitsrecht Handbuch (Tschöpe), 9. Auflage, 2015, 6. Teil, D. Arbeitnehmerüberlassungsrecht.
• BLANPAIN, Roger: “Introductory Remarks: The Evolving Attitude Towards Temporary Agency Work”, Temporary Agency Work and The Information Society, The Hague 2004, 1-5.
• BROUGHTON, Andrea: “March Employment Council Discusses Temporary Agency http://www.eurofound.europa.eu/eiro/2003/03/feature/eu0303203f.htm, 11.09.2016. Work Proposal”,
• BROX, Hans – RÜTHERS, Bernd – HENSSLER, Martin: Arbeitsrecht, 18. Auflage, Stuttgart 2011.
• BULUTTEKİN, M. Burak: “Türkiye’de Genç İşsizliği Sorununun Ekonomik Etkileri ve ‘Avrupa İstihdam Stratejisi’ Çerçevesinde Çözüm Stratejilerinin Belirlenmesi”, II. Çalışma Yaşamı Kongresi, Nisan 2008, 33-70.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen: “Geçici(Ödünç) İş İlişkisinin Tarafları Açısından Hukuki Sonuçları”, Legal Vefa Toplantıları (II) - Prof. Dr. Nuri Çelik’e Saygı - Türk İş Hukukunda Üçlü İlişkiler, Mart 2008 İstanbul, 121-155. (Hukuki Sonuçlar)
• CANİKLİOĞLU, Nurşen: “İş Kanununda Değişiklik Öngören Mesleki Anlamda Geçici İş İlişkisi ve Esnek Çalışma Biçimlerine İlişkin Tasarıların Genel Olarak Değerlendirilmesi”, İşveren Dergisi, Ocak- Şubat 2012, 56-61.
• CARLSON, Richard R.: “Variations on a Theme of Employment: Labor Law Regulation of Alternative Worker Relations”, Texas Law Review, Vol:37:661, 1996, 661-697.
• CİVAN, Orhan Ersun: “Genel İş Koşullarında Değişiklik Kayıtlarının Geçerliliği ve Denetimi”, Prof. Dr. Turhan Esener’e Armağan, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayısı, Cilt:15, Sayı:1, 2016, 781-824. (Değişiklik Kayıtları)
• CİVAN, Orhan Ersun: Meslek Edinilmiş Ödünç (Geçici) İş İlişkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2008.
• CİVAN, Orhan Ersun – ÇAĞLAYAN AKSOY, Pınar: “Meslek Edinilmiş Ödünç İş İlişkisi ile İlgili Yargıtay Kararının İncelenmesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Cilt:12, Sayı:45, Yıl:2015, 185-216.
• ÇANKAYA, Osman Güven – ÇİL, Şahin: İş Hukukunda Üçlü İlişkiler, Ankara 2006.
• ÇELİK, Nuri – CANİKLİOĞLU, Nurşen – CANBOLAT, Talat: İş Hukuku Dersleri, 29. Bası, İstanbul 2016.
• ÇİL, Şahin: “4857 Sayılı İş Kanunu’ndaki Yeni Düzenlemelerin Toplu İş Hukukuna Etkileri”, Sicil, Yıl:3, Sayı:9, Mart 2008, 27-45.
• ÇOŞKUN, D. Solmaz: “Esnek Çalışma, Geçici Çalışma ve Özel İstihdam Büroları Kanun Taslakları Ne Getirecek? Ne Götürecek?”, İşveren Dergisi, Ocak-Şubat 2012, 44-47.
• DOĞAN YENİSEY, Kübra: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Kararlarının Değerlendirilmesi 2013, İstanbul 2015, 9-145.
• DOĞAN YENİSEY, Kübra: “Yeni Bir Tasarı Işığında Mesleki Faaliyet Olarak Geçici İş İlişkisi ve Geçici İş İlişkisi”, Prof. Dr. Turhan Esener Armağanı, I. İş Hukuku Uluslararası Kongresi, Ankara 2016, 133-171.
• DÜTZ, Wilhelm – THÜSİNG, Gregor: Arbeitsrecht, 16. Auflage, München 2011.
• EKMEKÇİ, Ömer: “4857 Sayılı İş Kanunu’nda Geçici(Ödünç) İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve Sona Ermesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, Yıl:2004, 367-382.
• EKONOMİ, Münir: “Bireysel İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın 2007 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2007, İstanbul 2009, 1-64.
• ENGİN, Murat: “Atipik İstihdam Biçimleri ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar (Özellikle Ödünç İş İlişkisi ve Evde Çalışma)”, Çalışma Hayatında Esneklik ve İş Hukukuna Etkileri, İş Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2000 Yılı Ekim Toplantısı, İstanbul 2002, 117-147.
• ERDOĞAN, Çağla: İşveren ve İşveren Vekilinin İş Kazasından Doğan Cezai Sorumluluğu, Ankara 2016.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku – Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara 2012.
• FERBECK, Arne – ELERT, Nicole - KAISER, Frank – CICHON, Manfred: Praxishandbuch Flexible Einsatzformen von Arbeitnehmern, 1. Auflage, 2012, Teil 3, Kapitel 3, Arbeitnehmerüberlassung.
• GÜZEL Ali: “Tebliğ: Bireysel İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtayın 2005 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2005, Ankara 2007, 9-71.
• HEKİMLER, Alpay: “Avrupa Birliği’nin Kabul Ettiği Ödünç Çalışmaya İlişkin Direktif ile Getirdiği Yeni Düzenlemeler”, İşveren, Cilt:47 Sayı:4 Ocak 2009, 49-52. (Direktif)
• HEKİMLER, Alpay: “Özel İstihdam Büroları Aracılığıyla Geçici İş İlişkisine İlişkin Mevzuat ve Taslakların Genel Değerlendirmesi”, Özel İstihdam Büroları Aracılığıyla Geçici İş İlişkisi Semineri, Tebliğler ve Görüşler, Ankara 2013, 49-70.
• HENDRICKX, Frank: “Belgium - A General Overview”, Temporary Agency Work and The Information Society, The Hague 2004, 47-61.
• HENDRİCKX, Frank – SENGERS, Karin: “The Implementation of Flexible Work Provisions in The Labour Act”, Flexibilisation and Modernisation of The Turkish Labour Market, 2006, 81-118.
• HROMADKA, Wolfgang – MASCHMANN, Frank: Arbeitsrecht Band 1 – Individualarbeitsrecht, 4. Auflage, Berlin Heidelberg 2008.
• JUNKER, Abbo: Grundkurs Arbeitsrecht, 10. Auflage, München 2011.
• KABAKCI, Mahmut: “5920 Sayılı Kanunun Ödünç İş İlişkisi Hakkındaki Veto Edilen Hükmünün AB Yönergesi Işığında Değerlendirilmesi”, Çalışma ve Toplum, 2011/4, 73-111.
• KABAKCI, Mahmut: “Kamu Hizmet Alım Sözleşmelerinin İş Hukuku Uygulaması Açısından Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, Cilt: I, İstanbul 2011, 83-124. (Hizmet Alım Sözleşmeleri)
• KARADENİZ, Oğuz: “Ev Hizmetlerinde Çalışanlar ve Sosyal Koruma Sorunu”, İş Müfettişleri Derneği II. Çalışma Yaşamı Kongresi, Ankara 2008, 177-204.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M.: Borçlar Hukuku – Genel Hükümler, 16. Bası, Ankara 2012.
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip: Borçlar Hukuku – Genel Bölüm, Birinci Cilt, Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem, Sözleşme, 4. Bası, İstanbul 2008. KOCK, Martin: Beck’scher Online-Kommentar Arbeitsrecht
• (Rolfs/Giesen/Kreikenbohm/Udsching), 40. Edition, München 2016, AÜG.
• KREN KOSTKİEWİCZ, Jolanta: OR Handkommentar - Schweizerisches Obligationenrecht, 2. Auflage, Zürich 2009, Art. 18 OR. KUT, Ahmet: Handkommentar zum Schweizer Privatrecht - Obligationenrecht Allgemeine Bestimmungen, 2. Auflage, Zürich 2012, Art. 18 OR.
• LÜCKING, Stefan: “Political Agreement Reached on Working Time and Temporary eiro/2008/07/articles/EU0807049I.htm, 11.09.2016. Directives”,
• http://www.eurofound.europa.eu/
• MCKAY, Sonia: “Temporary Agency Work Directive Approved”, http://www.eurofound.europa.eu/eiro/2008/11/articles/EU0811029I.htm, 11.09.2016.
• MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi: İş Hukuku, 3. Bası, Ankara 2008. MOTZ, Guido: Beck’scher
• Online-Kommentar Arbeitsrecht
• (Rolfs/Giesen/Kreikenbohm/Udsching), 40. Edition, München 2016, AÜG.
• ODAMAN, Serkan: Türk ve Fransız İş Hukukunda Ödünç İş İlişkisi, İstanbul 2007.
• ODAMAN, Serkan: “Yeni Düzenlemeler Çerçevesinde Türk İş Hukukunda Ödünç İş İlişkisi Uygulaması”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Sayı: 36, Yıl: 2016, 41-61. (Yeni Düzenlemeler)
• OĞUZMAN, M. Kemal – ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku – Genel Hükümler, 8. Bası, İstanbul 2010.
• ÖZDEMİR, Erdem: “Mesleki Faaliyet Olarak Geçici İş İlişkisi: Düzenlenmeli Ama Nasıl?”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 18, Haziran 2010, 20-32.
• REISERER, Kerstin – CHRIST, Florian: Münchener Anwaltshandbuch Arbeitsrecht (Moll), 3. Auflage, München 2012, §66.
• ROLFS, Christian: Arbeitsrecht – Studienkommentar, München 2010.
• SARGEANT, Malcolm: “Health and Safety of Vulnerable Workers in a Changing World of Work”, Working Paper Adapt, 27 Novembre 2009, n.101, http://www.bollettinoadapt.it/old/files/document/4433WP_09_101. pdf, 03.09.2016.
• SERİN, İlhan: “4857 Sayılı İş Kanunu’nda Geçici(Ödünç) İş İlişkisi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Sayı:7, 2005, 1055- 1090.
• SÜZEK, Sarper: İş Akdinin Askıya Alınmasının Genel Teorisi, Ankara 1989. (Askı)
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 4. Bası, İstanbul 2008. (4. Bs.)
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 11. Baskı, İstanbul 2015. (11. Bs.)
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 12. Baskı, İstanbul 2016.
• ŞAHİN, Barış: “6663 Sayılı Kanun’da Analık Haline Özgü Öngörülen Hükümlerin Değerlendirilmesi”, Çimento İşveren, Cilt:30, Sayı:3, Mayıs 2016, 34-49.
• ŞEN, Murat: İş Hukukunda Çalışma Koşullarında Değişiklik, Ankara 2005.
• TELLJOHANN Volker – DAZZI, Davide: “Social Partners Issue Joint Declaration on Draft EU Directive for Temporary Agency Workers”, http://www.eurofound. europa.eu/eiro/2008/06/articles/eu0806029i.htm, 11.09.2016.
• TUNCAY, A. Can – EKMEKÇİ, Ömer: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 18. Bası, İstanbul 2016.
• UŞEN, Şelale: Avrupa Birliği’nde Ödünç İş İlişkisi ve Ödünç Emek Büroları: İtalya Uygulaması ve Türkiye, İstanbul 2006.
• WANK, Rolf: Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht (Müller/Glöge-Preis- Schmidt), 16. Auflage, München 2016, AÜG.
• WIEGAND, Wolfgang: Basler Kommentar – Band Obligationenrecht I, 5. Aufl., Basel 2011, Art. 18 OR.
• YÜCEL, Mehtap: Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Mevsimlik İş, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2012.