Kendi malzemesini kullanarak başkasının arazisinde haksız yapı meydana getirilmesi durumunda malzeme sahibinin arazinin mülkiyetinin kendisine verilmesi talebi (TMK m. 724)

Yıl 2014, , 449 - 478, 01.09.2014

Vehbi Umut Erkan

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001756

Cited By: 5

Öz

Haksız yapı kurumu, TMK m. 722, 723 ve 724’de hüküm altına alınmıştır. Söz konusu hükümler uyarınca haksız yapının bir türünü de malzeme sahibi tarafından kendi malzemesini kullanarak başkasının arazisinde haksız yapı meydana getirilmesi oluşturmaktadır. Kendi malzemesini kullanarak başkasının arazisinde haksız yapı meydana getirilmesi durumunda malzeme sahibine, tazminat (TMK m. 723) ve arazinin tamamının veya yeterli bir kısmının mülkiyetinin kendisine verilmesini (TMK m. 724) talep etme hakları tanınmaktadır. Bu kapsamda olmak üzere çalışmamızın konusunu malzeme sahibine tanınan arazinin tamamının veya yeterli bir kısmının mülkiyetini talep etme hakkı oluşturmaktadır. TMK m. 724 uyarınca, malzeme sahibince, arazinin mülkiyetinin tamamının veya belirli bir kısmının mülkiyetinin devredilmesinin talep edilebilmesi için ise devri talep eden malzeme sahibinin, iyiniyetli olması ve yapının değerinin arazinin değerinden açıkça fazla olması gerekmektedir. Ayrıca malzeme sahibi, arazinin mülkiyetinin kendisine devredilebilmesi için, arazi sahibine uygun bir bedel de ödemek zorundadır

Anahtar Kelimeler

Haksız yapı, kendi malzemesini kullanarak başkasının arazisinde haksız yapı meydana getirilmesi, malzeme sahibi, mülkiyetin nakli, uygun bedel

Demand of Transfer of Land Ownership by the Owner of the Meterial, in the Case of Unjust Contruction Built with the Constructor’s Own Meterial on a Land Belonging to Another (TMK m. 724)

Öz

Unjust construction is regulated under articles 722, 723 and 724 of the Turkish Civil Code. According to these articles, “unjust contruction built with the constructor’s own material on a land belonging to another” is a type of unjust construction. In this type of unjust construction, the material owner has a “right of compensation” and “right to demand the transfer of the whole property or a proper part of the ownership”. Within this scope, “right to demand the transfer of the whole property or proper part of the land ownership” is tried to be analyzed in this article. According to article 724 of the Turkish Civil Code, in order to demand the transfer of the whole property or proper part of the land ownership, material owner must be acting in good faith and value of the construction must plainly exceed the value of the land. Besides, material owner must pay appropriate compensation to the land owner so as to demand the transfer of ownership

Anahtar Kelimeler

Unjust construction, “unjust contruction built with the constructor’s own meterial on a land belonging to another”, material owner, transfer of ownership, appropriate compensation

Kaynakça

• Acemoğlu, Kevork (1970). Eşya Hukuku Meseleleri. İstanbul.
• Akipek, Jale/ Akıntürk, Turgut (2009). Eşya Hukuku. İstanbul.
• Akipek, Jale (1971). Türk Eşya Hukuku- Ayni Haklar İkinci Kitap: Mülkiyet. Ankara.
• Ataay, Mazhar Aytekin (1959). Kendi Malzemesi ile Başkasının Gayrimenkulünde Haksız İnşaat. İstanbul.
• Ayan, Mehmet (2012). Eşya Hukuku II. Cilt Mülkiyet. 4. Baskı Konya.
• Aybay, Rona/ Hatemi, Hüseyin (2009). Eşya Hukuku. İstanbul.
• Belgesay, Mustafa Reşit (1956). Ayni Haklar. İstanbul.
• Bertan, Suad (1976). Ayni Haklar Cilt 1. Ankara.
• Bodmer, Rudolf (1952). Rechtsverhältnisse am Bestandteil und Zugehör im besondere im Hinblick auf Dritte. Zürich.
• Bucher, Eugen (1988). Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil. 2. Auflage. Zürich.
• Buz, Vedat (2005). Medeni Hukukta Yenilik Doğuran Haklar. Ankara.
• Bürgisser, Adolf (1978). Das Überbaurecht des ZGB und des BGB. Zürich.
• Büyükay, Yusuf (2006). “Kendi Malzemesi İle Başkasının Arazisi Üzerinde Yapılan Haksız İnşaata İlişkin Yargıtay 5. Hukuk Dairesi’nin 17.09.2004 Tarih ve 8282 E./ 8506 K. No’lu Kararı Üzerine”. EÜHFD. C. X, S. 3-4 Y.2006, s. 419-432.
• Dural, Mustafa/ Sarı, Suat (2004). Türk Özel Hukuku Cilt I, Temel Kavramlar ve Medeni Hukukun Başlangıç Hükümleri. İstanbul.
• Edis, Seyfullah (1997). “Kendi Malzemesi İle Başkasının Taşınmazında İnşaat (Gecekondu Sorunu Dahil)”, Medeni Kanunu’nun 50. Yıl Armağanı. Ankara. s. 293-317.
• Edis, Seyfullah (1989). Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri. Ankara. (Medeni Hukuk).
• Erel, Şafak (1982). Eşyaya Bağlı Borç. Ankara.
• Eren, Fikret (2011). Mülkiyet Hukuku. Ankara.
• Eren, Fikret (2012). 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Genel Hükümler. 14. Bası Ankara. (Borçlar Hukuku).
• Ergül, Teoman (1963). “Medeni Kanunun 651 İnci Maddesi Hakkında”. AD. Yıl: 54- 1963 S. 11- 12. s. 1279-1291.
• Erkan, Vehbi Umut (2013). Türk Medeni Kanunu’nda Kendi Malzemesini Kullanarak Başkasının Arazisinde Haksız Yapı Meydana Getirilmesi (TMK m. 722-723-724). Ankara.
• Erman, Eyüp Sabri (1945). “Başkasının Arsası Üstünde İnşaatta Bulunan Şahıs Aleyhindeki Müdahalenin Men’i Davaları”. AD Yıl: 36- 1945 S. 5. s. 478-484.
• Ernst, Wolfgang (2010). Sachenrecht. Zürich.
• Ertaş, Şeref (2011). Eşya Hukuku. İzmir.
• Esener, Turhan/ Güven, Kudret (2008). Eşya Hukuku. 4. Bası Ankara.
• Esener, Turhan (1985). Eşya Hukuku. Ankara.
• Esener, Turhan (1961). Selahiyete Müstenit Temsil. Ankara. (Temsil).
• Esmer, Galip (1998). Mevzuatımızda Gayrimenkul Hükümleri ve Tapu Sicili. Ankara.
• Feyzioğlu, N. Feyzi/ Doğanay, Ümit/ Aybay, Aydın (1968). Eşya Hukuku Dersleri. İstanbul.
• Gauch, Peter/ Schluep, R. Walter (2008). Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil Band I- II. 9. Auflage Zürich.
• Göksu, Tarkan (2007). Handkommentar zum Schweizer Privatrecht. Zürich.
• Gücün, Cevad Abdurrahim (1952). Nazari ve Ameli Hukuk Davaları Cilt: I- II-III. İstanbul.
• Gürsel, Nurettin (1953). Gayrimenkul Mülkiyetine Tecavüz Ederek Kendi Levazımı İle Başkasının Arsasına veya Başkasının Levazımı İle Kendi Arsasına İnşaat Yapmak ve Komşu Arsasına Tecavüz Eden İnşaat. Ankara.
• Gürsoy, T. Kemal/ Eren, Fikret/ Cansel, Erol (1984). Türk Eşya Hukuku- Zilyetlik, Tapu Sicili- Mülkiyet- Sınırlı Ayni Haklar. 2. Bası Ankara.
• Haab, Robert (1977). Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, IV. Band: Das Sachenrecht, Erste Abteilung: Das Eigentum. 2. Auflage Zürich.
• Hatemi, Hüseyin/ Serozan, Rona/ Arpacı, Abdülkadir (1991). Eşya Hukuku. İstanbul.
• Homberger, Arthur (1943). Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, In den Grundzügen dagestelt. 2. Auflage Zürich.
• İnal, Emrehan (2012). “Haksız Yapı Kavramı ve Haksız Yapının Kaldırılması”. İÜHFM. C. LXX, S. 1. s. 245-275.
• Jaggi, Peter (1966). Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Band I, Einleitungsband, ZGB Art. 1- 10. Bern.
• Jost, Arthur (1956). Die Realobligation als Rechtsinstitut. Bern.
• Karahasan, Mustafa Reşit (1961). “Başkasının Arsasına Tecavüz Eden İnşaat”. AD. S.: 11- 12 Yıl: 52- 1961. s. 1117-1137 (Tecavüz Eden İnşaat).
• Karahasan, Mustafa Reşit (2002). Yeni Türk Medeni Kanunu Eşya Hukuku Öğreti Yargıtay Kararları İlgili Mevzuat, Birinci Cilt. İstanbul.
• Kayaoğlu, Ahmet Ziya (1946). “Arsa Üzerine İnşaat- Medeni Kanunun 648, 649, 650 inci Maddelerinin İncelenmesi, Mahkemelerimizin Tatbikatı ve Bu Konuya Ait Yargıtay İçtihatları”. AD. Y.: 1946 S.: 3. s. 1288-1308.
• Kırca, Çiğdem (2004).“Zorunlu İrtifakların Hukuki Niteliği”. AÜHFD. C.54 S. 1- 4 Yıl: 2004. s 65-76.
• Koller, Alfred (1966). Schweizerisches Obligationenrecht Band I Allgemeiner Teil. Bern.
• Küley, M. Muin/ Bülent, Ulukut (1955). Medeni Kanunda ve Tatbikatında Arsa Üzerine İnşaat Hükümleri. İstanbul.
• Küley, M. Muin/ Ulukut, Bülent (1950). “Malzeme Sahibinin Kendi Levazımı ile Başkasının Arsasına İnşaat Yapması”. İBM Cilt: 24 Yıl: 1950. s. 642-654 (Malzeme Sahibi).
• Leemann, Hans (1920). Berner Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Band IV: Sachenrecht I. Abteilung Art. 641- 729. 2. Auflage Bern.
• Liver, Peter (1977). Das Eigentum SPR V/ I. Basel und Stuttgart.
• Meier- Hayoz, Arthur (1974). Berner Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, IV. Band: Das Sachenrecht 1. Abteilung: Das Eigentum. Bern.
• Oğuzman, Kemal/ Seliçi, Özer/ Oktay- Özdemir, Saibe (2009). Eşya Hukuku. İstanbul.
• Oğuzman, M. Kemal/ Barlas, Nami (2006). Medeni Hukuk, Giriş- Kaynaklar- Temel Kavramlar. 13. Bası İstanbul.
• Özsunay, Ergun (1986). Medeni Hukuka Giriş. İstanbul.
• Piotet, Paul (1977). “İsviçre Medeni Kanununun (İMK) 671-673. Maddeleri Anlamında Başkasının Arsası Üzerindeki Haksız İnşaatta Kullanılan Malzemelerin Sahibi Kimdir?”. AÜHFD. C. 34 S. 1 Y.1977 (Çev. Mehmet Ünal). s. 233-252
• Postacıoğlu, E. İlhan (1947). “Kiracı Tarafından Mecura Yerleştirilen Kalorifer Tesisatının Mütemmim Cüz Sayılıp Sayılamayacağı ve Vekâlet Ücretinin Hesabı Hakkında Yargıtay Kararı”. İHFM Yıl: 1947 C.: XIII S.: 2. s. 785-789.
• Rey, Heinz (2007). Basler Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Zivilgesetzbuch II ZGB Art. 457- 977 und SchlT ZGB Art. 1- 61. 3. Auflage Bern und Zürich.
• Rey, Heinz (2007). Die Grundlagen des Sachenrechts und das Eigentum. 3. Auflage Bern. (Eigentum).
• Saymen, Ferit Hakkı/ Elbir, Halid Kemal (1963). Türk Eşya Hukuku Dersleri. İstanbul.
• Schmid, Jörg/ Hürlimann- Kaup/ Bettina (2009). Sachenrecht. 3. Ergänzte, verbesserte und nachgeführte Auflage Zürich.
• Schnyder, Bernhard (1985). “Der gute Glaube im Immobiliarsachenrecht”. ZBGR 66/ 1985. s. 65-86.
• Schwenzer, Ingeborg (2006). Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil. 4. Auflage Bern.
• Serozan, Rona (1991). “Başkasına Ait Arsaya İnşaat Yapan ve “Asla Bağlılık” Kuralı Uyarınca Bu İnşaatın Mülkiyetini Arsa Sahibine Kaptıran İnşaat Sahibi, Bu Sayede Arsa Sahibinin Sağladığı Değerin Karşılanmasını İsterken, Bu İstemin Tutarı Yönünden Herhangi Bir Sınırlamaya Tabi Midir? (Yargıtay’ın 22.02.1991 Tarihli İçtihadı Birleştirme Kararı Üstüne Düşünceler”. İBD. C. 65 Y.: 1991/ 10- 12. s. 797-808.
• Serozan, Rona (1974). “Nisbi Hakların Güçlendirilmesi”. İHFM C. 40 S. 1- 4 Y.1974. s. 459-479 (Nisbi Hakların Güçlendirilmesi).
• Sevin, Rauf (1953). “Kendi Malzemesiyle Başkasının Arsasına Bina Yapan Levazım Sahibinin Hüsniniyeti”. ABD. Y. 1953, S. 5. s. 414-146.
• Simonius, Pascal/ Sutter, Thomas (1995). Schweizerisches Immobliarsachenrecht Band I: Grundlage, Grundbuch und Grundeigentum. Basel und Frankfurt am Main.
• Sirmen, A. Lâle (2013). Eşya Hukuku. Ankara.
• Studer, Josef (2004). Sachenrecht. Zürich.
• Sungurbey, İsmet (1979). “766 Sayılı Tapulama Kanununun 31. Maddesinin II. Fıkrası İle 2613 Sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanununun 22. Maddesinin H Bendindeki Arıtım Süreci Yoluyla Hak Düşümünün Sınırları”. Doğumunun 100. Yılında Atatürk’e Armağan. İHFM. C.: 45 S.: 1- 4 Yıl: 1979. s. 431-475 (Tapulama Kanunu).
• Sungurbey, İsmet (1973). “Başkasının Nesnesine Gider Yapan Elmenin ve Başkasının Arsasına Yapı Yapan Kimsenin Haklarının Niteliği; Özellikle Nesnel Borç Görüşünün Eleştirisi”. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinin 50. Yıl Armağanı. İstanbul. s. 291-315.
• Tekinay, Selahattin Sulhi / Akman, Sermet/ Burcuoğlu, Haluk/ Altopi Atilla (1989). Tekinay Eşya Hukuku Cilt: I Zilyetlik- Tapu Sicili- Mülkiyet. 5. Bası İstanbul.
• Tuor, Peter/ Schnyder, Bernhard/ Schmid, Jörg/ Alexandra, Rumo- Jungo (2009). Das Schweizerische Zivilgesetzbuch. 13. Auflage Zürich.
• Türkmen, Salih/ Kazancı, Sadi/ Yüksel, H. Selami/ Ünsev, Saim/ Erten, Bülent (1956). Türk Gayrimenkul Hukuku- Alakalı Mevzuat ve İçtihatlar. Ankara.
• Ulusan, İhsan (1977). Medeni Hukukta Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi ve Uygulama Alanı. İstanbul.
• Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet/ Esmer, Galip (1956). Gayrimenkul Tasarrufları. 2. Bası İstanbul.
• Vennemann, Josef (1952). “Gebaude auf fremden Grund und Boden”. MDR 6. Jahrgang 2/ 1952. s. 575-579.
• Vito, Roberto/ Hrubesch- Millauer, Stephanie (2009). Sachenrecht. Bern.
• Wieland, Carl (Çeviren: İ. Hakkı Karafakı) (1986). Kanunu Medenide Ayni Haklar. Ankara.
• Yavuz, Cevdet (2009). Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler. 8. Bası İstanbul.
• Zevkliler, Aydın/ Acarbey, M. Beşir/ Gökyayla, K. Emre (1999). Zevkliler Medeni Hukuk, Giriş- Başlangıç Hükümleri- Kişiler Hukuku- Aile Hukuku. Ankara. www.kazanci.com.tr www.legalbank.net