Öz
Adliye Nezareti’nin kuruluşu ve sonraki aşamaları ile ilgili olarak bir akademik literatürden bahsetmek hala imkansızdır. Ortaya konan sınırlı çalışmalar da yüksek lisans veya doktora tezi olup kitaplaşmayı beklemektedir. Teşkilat tarihine yönelik bu ilgisizlik diğer ülkelerle kıyaslandığında büyük bir tezat oluşturmaktadır. Yurtdışında bu tür kurumsal çalışmalar Ortaçağ kiliseleri veya üniversitelerinden diploma alan hukuk öğrencilerine kadar götürülmekte; bu kişilerin kariyerleri üzerinden kurumların arkeolojisi yapılmaya çalışılmaktadır. Kuşku yoktur ki, bu çapta bir inceleme ancak köklü bir bilgi birikimini referans alarak yapılabilir. Söz konusu kaynak ve süre sorunu araştırmamın içeriğini doğrudan etkiledi. Yine de seçilen dönemin bir kırılma noktası olması farklılıkların yakalanması anlamında iki farklı resmin tespit edilmesine yol açtı. Cumhuriyet’e nasıl bir bürokratik kültürün bırakıldığına dair yapılan araştırma çerçevesinde Adliye Nezareti’ni birinci dereceden arşiv malzemesine dayanılarak incelenmeye çalışıldı. Adliye bürokratları, II. Meşrutiyet Dönemi boyunca bir taraftan yeni dönemin hukuksal sorunlarına cevaplar ararken, diğer taraftan kurumlarının modernleşmesi yolunda önemli adımlar attılar. Dolayısıyla bu çalışmada nezaretin, ülkenin ve bürokratların geçirdiği dönüşüm halkalarına kaynaklar çerçevesinde bir giriş yapılmaya çalışılacaktır
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- I. Arşiv Kaynakları (B.O.A. Başbakanlık Osmanlı Arşivi) N.G.G. (Adliye Gelen-Giden); DH. MTV. (Dahiliye mütenevvia) M.V. (Meclis-i Vükela) İ. Kav. ve Niz. (İdare-i Kavanin ve Nizamnameler) II. Gazeteler Tanin İkdam Tercüman-ı Hakikat İttihad İfham III. Resmi Yayınlar British Documents on Foreign Affairs, Ed. David Gillard, University Publications of America Ceride-i Adliyye, Birinci sene, n. 1, 5 Kanun-i evvel 1325. Düstur, II. Tertib
- İhsaiyyat-ı Maliye, 1325, Birinci sene, Matbaa-yı âmire, İstanbul, 1327.
- M.M.Z.C. (Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi) Muharrerat-ı Umumiyye-i Adliyye, Matbaa-yı âmire, İstanbul, 1327.
- Salname-i devlet-i aliye-i Osmaniye (61., 62., 63., 64., 65., 66., ve 67. seneler) IV. Kaynak Eserler Ekinci, Ekrem Buğra, Tanzimat ve Sonrası Osmanlı Mahkemeleri, Arı Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2004.
- Graves, Robert, Storm Centres of the Near East – Personel Memories 1929, Hutchinson & Co. Ltd, London, 1933.
- Kansu, Aykut, Turkish Politics and the Economy 1908-1946, Vol I, 1992.
- Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C. VIII, TTK Yayınları, Ankara, 1995.
- Tengirşenk, Yusuf Kemal, Vatan Hizmetinde, Bahar Matbaası, İstanbul, Türkgeldi, Ali Fuad, Görüp İşittiklerim, TTK Yayınları, Ankara, 1987.
The Ottoman Bureaucratic Reformin the Ministry of Justice and Secterian uring the Second Constitution Era
Öz
It is still impossible to talk about any comprehensive work in the academic literature on the foundation of the Ministry of Justice and its development into a genuine Ottoman bureaucracy. Rare studies have been conducted at the graduate and PhD levels but none have been published. Turkish scholars’ indifference to the Ottoman institutional history is paradoxically contrary to the importance given by many other Western scholars to their own institutions’ past. That kind of historical research extends into many European countries, even to the records of medieval institutions such as churches and the first Western universities. Not wonder that such large scale studies can only built on a great collection of data. The period that this paper focuses on is a milestone for major institutional changes of the modern Turkish bureaucracy paving the way for the more radical republican reforms. Through extreme research in the Ottoman archives on the bureaucracy of Ministry of Justice, we will try to expose the connection between the late Ottoman reforms and the Republican era. During the Second Constitutional Era, bureaucrats of the Ministry of Justice gave stimulus to the general reform process of the Sublime Porte and found pragmatic ways to solve the practical daily problems.This paper introduces a comprehensive view from the institutional changes that the Ministry and its bureaucrats had gone through along with the Empire in the pre-World War I period
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- I. Arşiv Kaynakları (B.O.A. Başbakanlık Osmanlı Arşivi) N.G.G. (Adliye Gelen-Giden); DH. MTV. (Dahiliye mütenevvia) M.V. (Meclis-i Vükela) İ. Kav. ve Niz. (İdare-i Kavanin ve Nizamnameler) II. Gazeteler Tanin İkdam Tercüman-ı Hakikat İttihad İfham III. Resmi Yayınlar British Documents on Foreign Affairs, Ed. David Gillard, University Publications of America Ceride-i Adliyye, Birinci sene, n. 1, 5 Kanun-i evvel 1325. Düstur, II. Tertib
- İhsaiyyat-ı Maliye, 1325, Birinci sene, Matbaa-yı âmire, İstanbul, 1327.
- M.M.Z.C. (Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi) Muharrerat-ı Umumiyye-i Adliyye, Matbaa-yı âmire, İstanbul, 1327.
- Salname-i devlet-i aliye-i Osmaniye (61., 62., 63., 64., 65., 66., ve 67. seneler) IV. Kaynak Eserler Ekinci, Ekrem Buğra, Tanzimat ve Sonrası Osmanlı Mahkemeleri, Arı Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2004.
- Graves, Robert, Storm Centres of the Near East – Personel Memories 1929, Hutchinson & Co. Ltd, London, 1933.
- Kansu, Aykut, Turkish Politics and the Economy 1908-1946, Vol I, 1992.
- Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C. VIII, TTK Yayınları, Ankara, 1995.
- Tengirşenk, Yusuf Kemal, Vatan Hizmetinde, Bahar Matbaası, İstanbul, Türkgeldi, Ali Fuad, Görüp İşittiklerim, TTK Yayınları, Ankara, 1987.
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA57UN59ET |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2008 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Haziran 2008 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2008 |