EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ KAPSAMINDA EŞLERİN PAYLI MÜLKİYETLERİNDE BULUNAN MALLARIN EDİNİLMESİNE YAPTIKLARI KATKI BAKIMINDAN DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI

Yıl 2018, Cilt: 67 Sayı: 2, 201 - 226, 01.06.2018

Neslihan Akça

Öz

Edinilmiş mallara katılma rejimi, Türk Medeni Kanunu’nda 2002
yılında yapılan değişiklikle mehaz İsviçre Medeni Kanunu’nda olduğu gibi
yasal mal rejimi olarak kabul edilmiştir. Bu mal rejiminde değer artış payı
alacağı konusu hem İsviçre hem de Türk Medeni Hukuku’nda, katkının
eşlerin kişisel mallarından veya edinilmiş mallarından olmasına göre farklı
sonuçlar doğurmaktadır. Bu durum eşlerin paylı mülkiyetlerinde bulunan
mallar bakımından karşımıza çıktığında ise karmaşık bir hâl almaktadır.
Çalışmada ilk olarak, eşlerin paylı mülkiyetlerinde bulunan mallar
bakımından değer artış payı alacağının talep edilip edilemeyeceği ihtimali
değerlendirilecektir. Değer artış payı alacağının talep edilebileceğinin kabul
edilmesi durumunda ise bunun nasıl hesaplanacağı konusu çalışmada ayrıca
incelenecek olup, konuyla alakalı olarak İsviçre Federal Mahkemesinin iki
farklı kararı ele alınacaktır. Çalışmanın bu noktada Türk Medeni Hukuku
doktrinine ve yargısına yol göstermesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Edinilmiş mallara katılma rejimi, paylı mülkiyet, değer artış payı alacağı, edinilmiş mal, kişisel mal

The Claim of Increased Value Regarding the Contribution of the Spouses to the Acquisition of the Assets of Joint Ownership in the Regime of Participating Acquired Property

Öz

With the new Turkish Civil Code of 2002, the participation in acquired property regime is recognised as an ordinary marital property regime like the Swiss Civil Code which forms the origin of Turkish Civil Code since 1926. The claim regarding the increased value is not only problematic in Turkey but also in Switzerland consedering the posibilities of the contribution whether coming from personal assets or the acquiered assets of the spouses. In this perspective it become more complicated when the spouses acquire goods in their joint ownership. This paper aims to analyse first the posibility of claiming the increased value to the assets which in the joint ownership of the spouses. Then if the answer is positive, the calculated method regarding the increased value will be examined. In this regard the Swiss Federal Tribunal has two different decisions which are interesting in order to demonstrate the shift of Jurisprudence of the Tribunal. Therefore the aim of this paper is to be enlightening for Turkish doctrine and case law at this point

Anahtar Kelimeler

Regime of participating acquired property, joint ownership, claim regarding the increased value, acquired property, personal property

Kaynakça

• ACABEY, Mehmet Beşir: “Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mal Grupları – İspat Kuralları ve Eşlerin Paylı Mülkiyeti Altındaki Mallara İlişkin Düzenlemeler”, DEÜHFD, C. 9, Özel Sayı, 2007, ss. 491-534.
• ACAR, Faruk: Aile Hukukumuzda Mal Rejimleri ve Eşin Yasal Miras Payı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2007, (Acar, Mal Rejimleri).
• ACAR, Faruk: Aile Konutu Mal Rejimleri Eşin Yasal Miras Payı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2012, (Acar, Aile Konutu).
• AEBI-MÜLLER, Regina E./WOLF, Stephan: “Gemeinschaftliches Eigentum unter Ehegatten - insbesondere güter-, erb- und sachenrechtliche Aspekte/V. Miteigentum und Güterrecht”, Gemeinschaftliches Eigentum unter Ehegatten, eingetragenen Partnern und nichtehelichen Lebenspartnern - EU - Erbrechtsverordnung Weiterbildungstagung des Verbandes bernischer Notare und des Instituts für Notariatsrecht und Notarielle Praxis an der Universität Bern vom 21./22. Oktober 2015, Stämpfli Verlag AG, 2015, ss.. 30-41.
• BAŞPINAR, Veysel: “Türk Medeni Kanunu İle Aile Hukukunda Yapılan Değişiklikler ve Bu Konuda Bazı Önerilerimiz”, AÜHFD, C. 52, S. 3, 2003, ss. 79-101.
• DEMİR, Mehmet: “Türk Medeni Kanunu’na Göre Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Değer Artış Payı ve Denkleştirme Alacağı”, TBB Dergisi, S. 61, 2005, ss. 292-303.
• DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan/GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2016.
• GASSNER, Sybille/MAJID, Nadja: “Neuere Rechtsprechung und Literatur zum Ehe- und Kindesrecht”, Familienvermögensrecht: berufliche Vorsorge - Güterrecht - Unterhalt, 8. Symposium zum Familienrecht 2015 Universität Freiburg, Schulthess, 2016, ss. 203-343.
• GEISER, Thomas: “Besprechung neuerer Entscheidungen auf dem Gebiet des Eherechts”, AJP 2015, Dike Verlag AG, ss. 1719-1721.
• GRAF, Irmgard: Pra 101 (2012) Nr. 101, Bundesgericht, II. zivilrechtliche Abteilung Entscheid vom 17.02.2012 İ.S. A. (Ehefrau) c. B. (Ehemann) (5A_352/2011), (Erişim) www.legalis.ch, 10.02.2017.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Teoride ve Uygulamada Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2008.
• HÄNNİ-FISCHER, Bernadette: Pra 104 (2015) Nr. 76, Bundesgericht, II. zivilrechtliche Abteilung Entscheid vom 20.11.2014 İ.S. A.A. c. B.B. (5A_621/2013), (Erişim) www.legalis.ch, 19.01.2017.
• JUNGO, Alexandra: “Liegenschaften in der güterrechtlichen Auseinandersetzung: Wie steht es um Mehr- und Minderwert?”, Familienvermögensrecht: berufliche Vorsorge - Güterrecht - Unterhalt, 8. Symposium zum Familienrecht 2015 Universität Freiburg, Schulthess, 2016, ss. 39-60.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M.: Katkı - Katılma Alacağı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
• RUMO-JUNGO, Alexandra: Personen- und Familienrecht inkl. Kindes- und Erwachsenenschutzrecht Art. 1-456 ZGB, Art. 206, CHK – Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, 2. Aufl., Schulthess Juristische Medien AG, 2012, ss. 636-647.
• SARI, Suat: Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi Olarak Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, Beşir Kitabevi, İstanbul, 2007.
• ŞIPKA, Şükran: Türk Hukukunda Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Uygulamaya İlişkin Sorunlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2011.
• WOLF, Stephan/ THUT, Daniel: “Die privatrechtliche Rechtsprechung des Bundesgerichts Erwachsenenschutzrecht, Stampfli Verlag AG, 2014, ss. 674-711. Jahr 2014” – Familienrecht – Ehe-und
• ZEYTİN, Zafer: Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2008.