Olağanüstü Hal kapsamında yayımlanan Kanun Hükmünde Kararnamelerin özellikleri

Yıl 2016, Cilt: 65 Sayı: 4, 2177 - 2194, 01.12.2016

Mithat Konuk

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001859

Cited By: 1

Öz

Olağanüstü hallerde Devlet, varlığını korumak için temel hak ve hürriyetlerde kısıtlamaya gidebilir. Bu kısıtlamalar, normal zamanlara göre daha fazla olabilir. Çünkü, bu dönemde kabul edilen kanun hükmünde kararnameler, olağan dönemde çıkarılanların tabi olduğu sınırlamalara bağlı değildir. Üstelik olağanüstü hal kapsamında kabul edilen kanun hükmünde kararnameler ile, diğer mevzuatta da değişiklik yapılabilir. Hatta, bu değişiklikler, sadece olağanüstü hal süresi ile sınırlı olmayıp, kalıcı nitelik taşırlar. Nihayet, bir ülke kendi rejimini devirmeye yönelik bir tehlike ortaya çıktığında, insan hakları sözleşmesini askıya almak suretiyle, temel hak ve hürriyetlere kısıtlama getirebilir. Söz konusu kısıtlamaların dayanağı iç hukukta AY. m. 15/II ve 121/III, 122/II hükümleri; milletlerarası hukukta ise AİHS. m. 15/II hükmüdür

Anahtar Kelimeler

Olağanüstü hal, kanun hükmünde kararname, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması, temel hak ve hürriyetlerin askıya alınması

(Characteristics Of Statutory Decrees Issued Within The Scope Of State Of Emergency)

Öz

In states of emergencies, the government can restrict fundamental rights and liberties to protect its own existence. These restrictions can be more than the ones in regular times. The reason for this is that statutory decrees issued within the scope of state of emergency is not subject to the same restrictions with regular statutory decrees. Furthermore, changes can be made to the other laws and regulations by these statutory decrees. Moreover, these changes are not limited with the timeframe of state of emergency but they are permanent. Finally, a country can restrict fundamental rights and liberties by suspending European Convention of Human Rights when a threat emerges to take down its regime. Basis for this restriction is in domestic law Articles 15/II, 121/III and 122/II, and in international law ECHR Article 15/II

Anahtar Kelimeler

State of emergency, statutory decree, restriction of fundamental rights and liberties, suspension of fundamental rights and liberties

Kaynakça

• AYGÜN EŞİTLİ, Ezgi: Kalkışma Suçları, Ankara 2016.
• BAŞPINAR, Veysel: Mukayeseli Hukuk ve Türk Hukuku Açısından Olağanüstü Hallerde Mülkiyet Hakkı Sınırlamasının Fikrî ve Hukukî Temelleri, EÜHFD. C. XI, S. 1, s. 1-32.
• BEHÇET, Muhammed: Olağanüstü Hal Uygulaması ve Teorik Temelleri (İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2014.
• BULUT, Burcu: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Mülkiyet Hakkı ve Sınırlandırılması Esasları, LHD, S. 33 (Eylül 2012), s. 11-32.
• ESEN, Selin: Karşılaştırmalı Hukukta ve Türkiye’de Olağanüstü Hal Rejimi, Ankara 2008 (Kısaltılmışı: ESEN, Rejim).
• --------------: Anayasa Hukuku Açısından Dolaşım Özgürlüğü, Ankara 2014 (Kısaltılmışı: ESEN, Özgürlük).
• GÖZLER, Kemal: Olağanüstü Hal Rejimlerinde Özgürlüklerin Sınırlandırıl- ması Sistemi ve Olağanüstü Hak Kanun Hükmünde Kararnamelerin Hukuki Rejimi, ABD., Y. 1990, S. 4, s. 561-590 (Kısaltılmışı: GÖZLER, Rejim).
• --------------: “Olağanüstü Yönetim Usulleri", www.anayasa.gen.tr/oyu.htm (08.08.2016) (Kısaltılmışı: GÖZLER, Usuller).
• KUZU, Burhan: Olağanüstü Hal Kavramı ve Türk Anayasa Hukukunda Olağanüstü Hal Rejimi, Ankara 1993.
• Dipnotlarda geçen eserler, yazarlarının soyadları ile anılmıştır. Aynı yazarın birden fazla
• eserine yapılan atıflar ile, aynı soyadı taşıyan yazarların eserlerine yapılan atıflar, kısaltılmış
• şekilleriyle parantez içerisinde gösterilmiştir
• ÖDEN, Merih: Anayasa Mahkemesi ve Olağanüstü Hal ve Sıkıyönetim Kanun Hükmünde Yargısal Denetimi, AHFD. C. 58, S. 3, s. 659-691.
• ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, 15. Baskı, Ankara 2014.
• TEKİNSOY, Ayhan: Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Kanun Hükmünde Çıkarma Yetkisinin Hukuksal Niteliği ve Yetki Yasaları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara 1996.
• TEZİÇ, Erdoğan: Anayasa Hukuku, 20. Bası, İstanbul 2016.
• TUNÇ, H./BİLİR, F./YAVUZ
• B. : Türk Anayasa Hukuku, 7. Baskı, Ankara 2015.
• TURHAN, Mehmet: Olağanüstü Hallerde Çıkarılabilecek Kanun Hükmünde Kararnameler, AİD., C. 25, S. 3 (1992). s. 13-36.
• TÜRK, Ender: 1982 Anayasası’na Göre Kanun Hükmünde Kararnameler ve Yargısal Denetimi (Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2013.
• ÜSKÜL, Zafer: Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamelerinin Hukuki Niteliği, Olağanüstü Hal Üzerine Yazılar, İstanbul 2003.
• YOKUŞ, Sevtap: Anayasa Yargısının Olağanüstü Rejim Normları Karşısında Hak ve Özgürlükleri Koruma İşlevi, http://www.todaie.edu.tr/resimler/ ekler/ 04e1767c4131a5cek.pdf?dergi=Insan%20 Haklari%20 Yilligi, s. 78. E. T. 08.08.2016 (Kısaltılmışı: YOKUŞ, Koruma).
• YÜZBAŞIOĞLU, Necmi: 1982 Anayasası ve Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Türkiye’de Kanun Hükmünde Kararnameler Rejimi, İstanbul 1996.
• ZABUNOĞLU, Hamdi Gökçe: Türk Anayasal Düzeninde Siyasal Hak ve Özgürlüklerin Kapsamı ve Sınırları, Ankara 2013.
• ZENGİN, E./ALTIN, S.: Türk Hukukunda kanun Hükmünde Kararname Uygulaması, SD. S. 34 (1999), S. 34, s. 29-45.