5510 sayılı kanunda öngörülen emekli aylığının haczedilmezliği kuralı ve bu kuralın anayasaya uygunluğu üzerine düşünceler

Yıl 2016, Cilt: 65 Sayı: 4, 3017 - 3052, 01.12.2016

Gökçen Topuz

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001884

Cited By: 2

Öz

5510 sayılı Kanun’un 93. maddesinde emeklilere bağlanan aylığın/ maaşın sosyal güvenlik kurumunun alacakları ve nafaka alacakları dışında haczedilemeyeceği, maaşa haciz konulması için talepte bulunulması halinde borçlunun buna muvafakatı olmadığı takdirde icra müdürünün haciz talebini reddeceği öngörülmektedir. Söz konusu hükmün mefhumu muhalifinden borçlunun rıza göstermesi halinde emekli maaşına haciz konulabileceği anlaşılmaktadır. Makalemizde Türk-Alman ve İsviçre hukuklarında genel olarak haczedilmezlik kuralları ele alındıktan sonra, 5510 sayılı Kanun’un 93. maddesinde öngörülen emekli maaşının haczedilemezliği kuralı ve bu kuralın hukukuki niteliği belirlenmekte ve haciz yasağının alacaklının mülkiyet hakkını ihlal edip etmediği, eşitlik ilkesine ve ölçülülük ilkesine aykırı olup olmadığı incelenmektedir

Anahtar Kelimeler

Emekli Aylığı (maaşı), haczedilmezlik, mülkiyet hakkı, eşitlik ilkesi, ölçülülük ilkesi.

The Rule Of Non-Seizability Of The Pension Prescribed By The Law No. 5510 and Thoughts On The Constitutionality Of This Rule

Öz

In the Article 93 of the Law No. 5510, it is regulated that the pension cannot be seized except for the claims of the social security institution and claims of alimony, and in the case the seize of the pension is demanded, the execution administrator shall reject this claim, if the debtor does not approve it. By means of argumentum a contrario of the aforementioned rule, it is understood that the pension can be seized if the debtor approves. In our article, after the rules of non-seizability in Turkish-German and Swiss Law are evaluated generally, the rule of non-seizability of the pension that is prescribed in the Art. 93 Law No. 5510 and the legal character of this rule will be identified. Moreover it will be investigated whether the rule of non-seizability violates the right of property of the creditor and whether it is incompatible with the principle of equality and the principle of proportionality

Anahtar Kelimeler

Pension, Retirement Pension (Salary), non-seizability, right of property, principle of equality, principle of proportionality

Kaynakça

• Akça, Kürşat: Anayasa Mahkemesi Kararlarında Mülkiyet Hakkı, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:1, Yıl 2015, s. 543- 596.
• Akıllıoğlu, Tekin: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Mülkiyet Hakkı ve Kazanılmış Hak Üzerine Bazı Gözlemler, İdare Hukuku ve İlimler Dergisi, 2012, C.15, S.2, s. 9-27.
• Akıllıoğlu, Tekin: Kamu Yararı Kavramı Üzerine Düşünceler, Amme İdaresi Dergisi, 1993 24 (2), s.3-15.
• Akkaya, Tolga: 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Bu Kanunda 5754 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler Çerçevesinde Cebri İcra Hukukundaki Güncel Gelişmeler, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a Armağan, Ankara 2009, s.15-26.
• Akkaya, Tolga: İcra Memurunun Haczedilmezlik Kurallarını Kendiliğinden Dikkate Alıp Alamayacağı Sorunu, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.11, Özel S. 2009, s. 845-866.
• Arslan, Ramazan / Yılmaz, Ejder/ Taşpınar Ayvaz, Sema: İcra ve İflâs Hukuku, Ankara 2016.
• Atakan, Arda :Kamu Düzeni Kavramı MÜHF-HAD, Cilt 13, S.1-2, s. 59-136.
• Aşık, İbrahim: İcra Sözleşmeleri, Ankara 2006.
• Aydın, Muzaffer :Haczedilemeyen Mal ve Haklar, Ankara 2012.
• Başpınar, Veysel: Mülkiyet Hakkını İhlâl Eden Müdâhaleler, Ankara 2009.
• Çiftçi, Pınar: İcra Hukukunda Menfaat Dengesi, Ankara 2010.
• Doğan Yenisey, Kübra : İş Hukukunun Emredici Yapısı, İstanbul 2015.
• Edis, Seyfullah : Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, Ankara 1997.
• Eren, Fikret: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2013.
• Gemalmaz, H. Burak : Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Mülkiyet Hakkı, İstanbul 2009.
• Hunkeler, Daniel :Kurzkommentar SchKG, Basel 2014.
• İmre, Zahit: Medeni Hukuka Giriş, İstanbul 1976.
• Karslı, Abdurrahim: İcra Hukuku Ders Kitabı, İstanbul 2010.
• Kaya, Cemil :Kararlarından Hareketle Kamu Yararı Kavramına Danıştay’ın Bakışı, İstanbul 2011.
• Kılıçoğlu, Evren : İcra Sözleşmeleri, İstanbul 2005.
• Kuru, Baki : İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, İstanbul 2016.
• Kuru, Baki: Haczi Caiz Olmayan Şeyler, AHFD 1962/1-4, s.277-326.
• Kuru, Baki : İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, Ankara 2013, (El Kitabı).
• Kuru, Baki : İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, İstanbul 2016, (İstinafa Göre İcra).
• Lorandi, Franco : Schuldbetreibung und Konkurs (SchKG), Zürich, St. Gallen 2014.
• Meriç, Nedim: İcra ve İflas Kanunu’nda Düzenlenen Süreler ve İrade Özerkliği İlkesi Kapsamında İcra İflas Kanunu Madde 20, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Özel Sayı 2014, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, Cilt 3, s. 2707.
• Okay Tekinsoy, Özge : İdare Hukukunda Kamu Düzeni Kavramı, İstanbul 2011.
• Öden, Merih :Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, Ankara 2003.
• Öden, Merih/Esen, Selin: Anayasa Mahkemesi ve Evli Kadının Soyadı, Prof. Dr. Erdal Onar’a Armağan, Cilt II, Ankara 2013, s. 817-836.
• Özbay, İbrahim : İcra ve İflâs Hukukumuzda Haczedilmezlikten Feragat (İİK m.83a), AÜEHFD, C. IX S. 1-2 (2005), s. 543-567.
• Özbudun, Ergun :Türk Anayasa Hukuku, Ankara 2014.
• Özçelik, Volkan :İcra Müdürünün Takdir Yetkisi, Ankara 2014.
• Özekes, Muhammet : İcra Hukukunda Temel Haklar ve İlkeler, Ankara 2009.
• Öztan, Bilge : Medenî Hukuk’un Temel Kavramları, Ankara 2009.
• Postacıoğlu, İlhan E.:İcra Hukuku Esasları, İstanbul 1967.
• Prütting, Hanns / Gehrlein, Markus : ZPO Kommentar, Köln 2010.
• Pekcanıtez, Hakan:İcra- İflâs Hukukunda Şikâyet, Ankara 1986, s.
• Pekcanıtez, Hakan /Atalay, Oğuz/
• Sungurtekin Özkan, Meral/ Özekes, Muhammet: İcra ve İflâs Hukuku, Ankara 2013.
• Schmidt, Wolfgang :Die Zwangsvollstreckung in Leistungen der Alterssicherung – Ein aktüeller Überblick unter Berücksichtigung der Neuregelungen zur Kontopfaendung- RVaktuell, 5/6/2010.
• Sirmen, Lale: Eşya Hukuku, Ankara 2014.
• Spühler, Karl :Schuldbetreibungs- und Konkursrecht I, Zürich, Basel, Genf, 2014. Tanör, Bülent /
• Yüzbaşıoğlu, Necmi: 1982 Anayasasına göre Türk Anayasa Hukuku, İstanbul 2012.
• Tanrıver, Süha: Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizinde Kamu Düzeninin Rolü, Makalelerim I (1985-2005), Ankara 2005, s. 103-123.
• Tezcan, Durmuş / Erdem, Mustafa Ruhan / Sancakdar, Oğuz / Önok, Rifat Murat :İnsan Hakları El Kitabı, Ankara 2011.
• Tombaloğlu, Nermin: Anayasa Mahkemesi Kararlarında Kamu Yararı Kavramı, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C.5, S.1, Yıl 2014, s. 353-388.
• Üstündağ, Saim: İcra Hukukunun Esasları, İstanbul 2004.
• Yavaş, Murat: Maaş ve Ücret Haczi, TBB Dergisi, Sayı 84, 2009, s.93-120.