Türk Hukukunda bağımsız idari otoritelerin düzenleyici işlem yapma yetkisi ve yetki unsurundaki sakatlığın düzenleyici işleme etkisi

Yıl 2016, Cilt: 65 Sayı: 3, 571 - 632, 01.09.2016

Gündüz Alp Aslan

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001819

Cited By: 3

Öz

Bağımsız idari otoritelerin kendilerinden beklenen fonksiyonu yerine getirebilmeleri için bazı yetkilere sahip olmaları gerekmektedir. Yetkiler içerisinde esas olan kural koymaktır. Diğer yetkiler koyulan kurallarla işlerlik kazanacaktır. Bu bağlamda, bağımsız idari otoritelere anayasa ve kuruluş kanunlarıyla düzenleyici işlem yapma yetkisi verilmektedir. Bağımsız idari otoritelerin temel hak ve özgürlüklerle doğrudan ilişkili alanlarda görev yapmaları, yaptıkları düzenleyici işlemlerin kanunla alakasını incelemeye değer kılar. İncelemeye bağımsız idari otoritelerin anayasal konumu ve statüsü belirlenerek başlanacaktır. Böylece, bağımsız idari otoritelerin düzenleyici işlem yapma yetkisinin kapsam ve sınırları da ortaya çıkmış olacaktır. Düzenleyici işlem yapma yetkisinin sınırlarının aşılması ise hukuki bir yaptırım uygulanmasını gerektirir. Son olarak, düzenleyici işlem yapma yetkisinin sınırları aşılarak yapılan düzenleyici işlemlerin durumu ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler

Bağımsız idari otoriteler, düzenleyici işlem yapma yetkisi, regülasyon, yetki sakatlığı

The Rule-Making Power of Independent Administrative Authorities in Turkish Law and The Effect of The Invalidity of The Authorization on Regulation

Öz

Independent administrative authorities should have powers in order to fulfill their function which is expected from them. The primary of the powers is rule-making. Other powers will be implemented with the rules set out. In this context, independent administrative authorities are given rulemaking power by constitution and establishment laws. Independent administrative authorities are functioning in areas which are directly related to fundamental rights and freedoms, so the relevance between their rulemaking process and law is worthy of review. We will start our review by determining the constitutional position and status of the independent administrative authorities. Thus, the scope and limits of the independent administrative authorities’ rule-making power will be demonstrated. If the limits of the rule-making power is exceeded, it will require the implementation of a legal sanction. Finally, the status of the regulatory actions which are exceeding the limits of rule-making power will be discussed

Anahtar Kelimeler

Independent administrative authorities, rule-making power, regulation, invalidity of the authorization

Kaynakça

• AKINCI, Müslüm: Bağımsız İdari Otoriteler ve Ombudsman, Beta, İstanbul 1999.
• AZRAK, Ülkü: “Dünyada ve Türkiye’de Bağımsız İdari Otoriteler ve İdarenin Yeniden Yapılanması Bağlamında Bunlara İlişkin Bazı Sorunlar”, içinde Bağımsız İdari Otoriteler, Rekabet Kurumu, Ankara 2001.
• BALDWIN, Robert / SCOTT, Colin / HOOD, Christopher: “Introduction”, içinde A Reader on Regulation (eds. Robert BALDWIN, Colin SCOTT ve Christopher HOOD), Oxford University Press, Oxford 1998.
• BALTA, Tahsin Bekir: Türkiye’de Yürütme Kudreti, AÜHF Yayını, Ankara 1960.
• BLACK, Julia: Critical Reflections on Regulation, Centre for Analysis of Risk and Regulation at the London School of Economics and Political Science, London 2002.
• DÖNMEZER, Sulhi: “Mahkeme Kararları Kroniği: Ceza Hukuku (İcranın Tanzimî Tasarrufları ile Suç İhdası, Anayasa Aykırılık İddiası Halinde Verilmesi Gereken Karar)”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 28 (1962), Sayı 1.
• DURAN, Lütfi: İdare Hukuku Ders Notları, İÜHF Yayını, İstanbul 1982.
• DURAN, Lütfi: “Düzenleme Yetkisi Özerk Sayılabilir mi?”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, Cilt 4 (1983), Sayı 1.
• DURAN, Lütfi: “Türkiye’de Bağımsız İdari Otoriteler”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 30 (1997), Sayı 1.
• EMEK, Uğur: “Türkiye Uygulaması: Bağımsız Düzenleyici Kurum Kavramı ve Kapsamı”, içinde Bağımsız Düzenleyici Kurumlar ve Türkiye Uygulaması (Derleyenler: Erkut YÜCAOĞLU, Uğur EMEK, Ünal ZENGİNOBUZ ve Muhittin ACAR), TÜSİAD, İstanbul 2002.
• FEINTUCK, Mike / VARNEY, Mike: Media Regulation, Public Interest and the Law, Edinburgh University Press, Edinburgh 2006.
• GİRİTLİ, İsmet / BİLGEN, Pertev / AKGÜNER, Tayfun / BERK, Kahraman: İdare Hukuku, Der Yayınları, İstanbul 2011.
• GÖZLER, Kemal: İdare Hukuku: Cilt I, Ekin Basın Yayın Dağıtım, Bursa 2009.
• GÖZÜBÜYÜK, Şeref / TAN, Turgut: İdare Hukuku: Cilt I Genel Esaslar, Turhan Kitabevi, Ankara 2010.
• GÜNDAY, Metin: İdare Hukuku, İmaj Yayınevi, Ankara 2011.
• GÜNEŞ, Turan: Türk Pozitif Hukukunda Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri, AÜSBF Yayınları, Ankara 1965.
• İZGİ, Ömer / GÖREN, Zafer: Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Yorumu: Cilt II, TBMM Basımevi, Ankara 2002.
• JORDANA, Jacint / LEVI-FAUR, David: “The Politics of Regulation In the Age of Governance”, içinde The Politics of Regulation: Institutions and Regulatory Reforms for the Age of Governance (eds.: Jacint JORDANA ve David LEVI-FAUR), Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham and Northampton 2004.
• KARACAN, Ali Naci: Lozan, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2011.
• KARAKAŞ, Mehmet: “Devletin Düzenleyici Rolü ve Türkiye’de Bağımsız İdari Otoriteler”, Maliye Dergisi, (2008), Sayı 154.
• KASSON, Mark: The World’s First Railway System: Enterprise, Competition, and Regulation on the Railway Network in Victorian Britain, Oxford University Press, New York 2009.
• MAJONE, Giandomenico: “The Rise of the Regulatory State in Europe”, West European Politics, Volume 17 (1994), Number 3.
• MAJONE, Giandomenico: Regulating Europe (ed. Jeremy RICHARDSON), Routledge, New York 1996.
• MEMİŞOĞLU, Dilek: “Türkiye’de Bağımsız İdari Otoriteler ve Denetimleri”, içinde Uluslararası Davraz Kongresi: Küresel Diyalog, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF, Isparta 2009.
• MORGAN, Bronwen / YEUNG, Karen: An Introduction to Law and Regulation: Text and Materials, Cambridge University Press, New York 2007.
• OGUS, Anthony: “W(h)ither the Economic Theory of Regulation? What Economic Theory of Regulation?”, içinde The Politics of Regulation: Institutions and Regulatory Reforms for the Age of Governance (eds.: Jacint JORDANA ve David LEVI-FAUR), Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham and Northampton 2004.
• ONAR, Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esasları, İsmail Akgün Matbaacılık – Hak Kitabevi, İstanbul 1966.
• OYTAN, Muammer: “1982 Anayasası’nda Yasama ve Yargı Erkleri Karşısında Güçlendirilmiş Yürütme Organı ve Güçlendirilme Nedenleri”, Türk İdare Dergisi, (1984), Sayı 364.
• ÖZAY, İl Han: Günışığında Yönetim, Alfa Yayınları, İstanbul 2002.
• ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2009.
• ÖZKORKUT, Korkut: “Sermaye Piyasası Kurulu’nun 10.08.2011 Tarih ve 26/767 Sayılı İlke Kararı ile Tüm Borsa Şirketlerinin Kendi Paylarını İktisap Edebilmeleri Mümkün Hale Gelmiş midir?”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt 27 (2011), Sayı 3.
• ÖZTÜRK, Burak: Fransız ve Türk Hukukunda İdarenin Düzenleme Yetkisinin Kapsamı, Yetkin Yayınları, Ankara 2009.
• ÖZYÖRÜK, Mukbil: İdare Hukuku Dersleri, Ankara, 1972-1973.
• RAUCHWAY, Eric: The Great Depression and The New Deal: A Very Short Introduction, Oxford University Press, New York 2008.
• SARICA, Ragıp: Türkiye’de İcra Uzvunun Tanzim Selahiyeti, Türk Hukuk Kurumu Yayını, İstanbul 1943.
• SELZNICK, Philip: “Focusing Organisational Research on Regulation”, içinde Regulatory Policy and the Social Sciences (ed.: Roger NOLL), University of California Press, Berkeley and Los Angeles 1985.
• SOBACI, M. Zahid: “Türk İdari Teşkilatındaki “Adalar”: Bağımsız İdari Otoriteler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 55 (2006), Sayı 2.
• STONE, Richard D.: The Interstate Commerce Commission and the Railroad Industry: A History of Regulatory Policy, Praeger Publishers, New York 1991.
• TAN, Turgut: “1982 Anayasası Yönünden Yürütme Görevi ve Yetkisinin Niteliği (Güçlü Devlet ya da Güçlü Yürütme)”, Anayasa Yargısı, Cilt 1 (1984).
• TAN, Turgut: “Bağımsız İdari Otoriteler veya Düzenleyici Kurullar”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 35 (2002), Sayı 2.
• TOSUN, Öztekin: “Yürütme Organlarının Koyduğu Kaidelere Aykırılıkların Cezalandırılması”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 28 (1962), Sayı 2.
• ULUSOY, Ali: Bağımsız İdari Otoriteler, Turhan Kitabevi, Ankara 2003.
• YARSUVAT, Duygun: “Yürütme Organının Koyduğu Kaidelerle Suç İhdası ve 1961 Anayasası”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 29 (1963), Sayı 3.
• ----, “Tarihçemiz”, Hudut ve Sahiller Sağlık Bülteni, (2008), Sayı 1.