İfade özgürlüğünün tarihsel süreci ve milli güvenlik gerekçesiyle ifade özgürlüğünün kısıtlanması

Yıl 2012, Cilt: 61 Sayı: 1, 1 - 42, 01.03.2012

Mehmet Emin Akgül

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001649

Cited By: 4

Öz

İfade özgürlüğü, anayasa ve insan hakları metinlerinde yer alan temel haklardan birisidir. Demokrasilerde ifade özgürlüğü anayasal güvence altına alınmıştır. AİHS’de ifade özgürlüğü tanımlanmış, güvence altına alınmıştır. Ancak bu hakkı anayasal güvence altına alan devletin, bu hakkın kullanımında ortaya çıkabilecek durumun kendi varlığını tehdit etmesi halinde hakkın kullanım şekliyle ilgili tasarruflarda bulunduğu bir gerçektir. İfade özgürlüğünün sınırlanma durumlarından birisi de millî güvenlik kısıtıdır. Millî güvenlik kavramının genel kabul gören bir tanımının olmaması ve ülkeden ülkeye bu kavramla ilgili içeriğin değişmesi, ifade özgürlüğünün sınırlanmasında adaletin tesisi açısından sorunlar ortaya çıkarmaktadır. ABD Anayasası’nda ifade özgürlüğü tanımlanmış, ancak herhangi bir kısıtlamaya yer verilmemiştir. Bununla birlikte ABD Yüksek Mahkemesi millî güvenlik kısıtını kullanarak kararlar vermektedir. AİHS’de ifade özgürlüğü tanımlanmış devamında bu özgürlüğün sınırlanma halleri sıralanmıştır. Bu hâllerden birisi de millî güvenlik kısıtıdır. AİHM millî güvenlik nedeniyle ifade özgürlüğünün sınırlanmasında kendi içtihatlarıyla oluşturduğu ölçütleri kullanmaktadır

Anahtar Kelimeler

İfade özgürlüğü, milli Güvenlik, ABD Anayasası, AİHS, milli güvenlik sınırlaması

History of Freedom of Expression And Restriction of Freedom of Expression on Account of National Security

Öz

Freedom of expression is one of the fundamental rights found in the constitutions and human rights texts. In democracies freedom of expression is protected under the constitution. Freedom of expression has been defined and put under protection in the European Convention on Human Rights. However it is a fact that the State that puts this freedom under constitutional protection can herself put limitations on the use of this right in case the exercise of this right threatens the State. One of the cases wherein freedom of expression is restricted is national security. Since the notion of national security does not have widely accepted definition, and its content changes from country to country, problems come up in the restriction regarding the justness of the restrictions on freedom of expression. Freedom of expression has been defined in the Constitution of United States of America, however no restrictions have been placed on it. However the United States Supreme Court adjudicates using the restriction of national security. Freedom of expression has been defined and the cases wherein this freedom may be restricted have been listed in the European Convention on Human Rights. One of the cases wherein freedom of expression is restricted is national security. European Court of Human Right uses its own criteria that it formed by case law in the restriction of freedom of expression for national security reasons

Anahtar Kelimeler

Freedom of expression, national security, the Constitution

Kaynakça

• Ağaoğulları, Mehmet Ali- Çulfa Zabcı, Filiz- Ergün, Reyda. (2005). Kral - Devletten Ulus- Devlete. Ankara: İmge Kitabevi.
• Amar, Akhil Reed. (2006). America’s Constitution, A Biography. New York, USA: Random House Inc.
• Arslan, Zühtü (Derleyen). (2003). ABD Yüksek Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü, (Abrams v. United States). Ankara: Cantekin Matbaası.
• Arslan, Zühtü. (2000). “AİHM Kararlarında “Demokratik Toplum” Kavramı”. Türkiye de İnsan Hakları. Ankara: TODAİE İnsan Hakları Araştırma Derlemeleri, TODAİE.
• Arslan, Zühtü. (2005). Anayasa Teorisi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Aydın, Öykü Didem. (2004).Üç Demokraside Düşünce Özgürlüğü ve Ceza Hukuku – I– Amerika Birleşik Devletleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Aybay, Rona. Millî Güvenlik Kavramı ve Millî Güvenlik Kurumu. 20 Mayıs 2010 tarihinde www.dergiler.ankara.edu.tr adresinden erişildi.
• Berktay, Fatmagül. (2008). “Liberalizm, Tek Bir Pozisyona İndirgenmesi Olanaksız Bir İdeoloji”, 19.Yüzyıldan 20.Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler. Örs,H.Birsen (Der). İstanbul: Bilgi İletişim Grubu Yayıncılık.
• Berry, Norman P. (2003). “Hukuki ve Siyasi açıdan İfade Hürriyeti”. Teorik ve Pratik Boyutlarıyla İfade Hürriyeti. Özipek B.Berat (Ed). Ankara: Cantekin Matbaası.
• Bıçak, Vahit. (2003). “AİHM Kararları Işığında İfade Özgürlüğü”, Teorik ve Pratik Boyutlarıyla İfade Hürriyeti. Özipek B.Berat (Ed). Ankara: Cantekin Matbaası.
• Brauch, Hans Gunter. (2008). Teoride ve Pratikte Güvenliğin Bölgeselleşmesi. Uluslararası İlişkiler, Cilt 5, Sayı 18, 1-47.
• Brugger, Winfried. (2005). “Comment”. European and US Constitutionalizm. Nolte Georg, (Ed.). USA: Cambridge University Press.
• Coşkun, Vahap. (2007). İnsan Hakları Liberal Açıdan Bir Tahlil. Ankara: Liberte Yayınları.
• Ducat, Craig R./Chase, Harold W. (1992). Constitutional Interpretation Rights of the Individual. USA: West Publishing.
• Erdoğan, Mustafa. (2003). “Demokratik Toplumda İfade Özgürlüğü: Özgürlükçü Bir Perspektif”. Teorik ve Pratik Boyutlarıyla İfade Hürriyeti. Özipek B.Berat (Ed.). Ankara: Cantekin Matbaası.
• Errera, Roger. (2005). “Freedom of Speech in Europe”. European and US Constitutionalizm. Nolte Georg, (Ed.). USA: Cambridge University Press.
• Farber, Daniel A.. (2009). The Categorical Approach to Protecting Speech in American Constitutional Law. Indiana Law Journal, Vol:84, 917-938.
• Flauss, Jean-Francois. (2009). The European Court of Human Rights and the Freedom of Expression. Indıana Law Journal, Vol.84, 809-849.
• Gölcüklü, A. Feyyaz/Gözübüyük, A. Şeref. (2002). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, 3. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Grief, Nicholas. (2007). Using Article 10 of the European Convention Human Rights as A Defence To Criminal Proceedings Arising From Non-Violent Direct Action Against Nuclear Weapons: The Relevance of International Law. The International Journal of Human Rights Vol. 11, No. 3, September, 327-347.
• Hakyemez, Y. Şevki. (2000). Militan Demokrasi Anlayışı. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Heywood, Andrew. (2007). Siyaset. Ed. Kalkan, Buğra. Ankara: Adres Yayınları.
• Kaboğlu, İbrahim Ö. (2002). Özgürlükler Hukuku, 6. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara.
• Kapani, Münci. (1993). Kamu Hürriyetleri. Ankara: Yetkin Yayınları.
• Keohane, Jennifer. (2008). How Would They Ever Learn Beter. Northwestern Interdiciplinary Law Review, 217-236.
• Lawson, Rick. (2003). “İfade Hürriyetini Güvenceye Almak: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatlarında Üç Eğilim”. Teorik ve Pratik Boyutlarıyla İfade Hürriyeti. Özipek B.Berat (Ed.). Ankara: Cantekin Matbaası.
• Macovei, Monica. (2005). İfade Özgürlüğü, AİHS’nin 10.maddenin Uygulanmasına İlişkin Kılavuz. İnsan Hakları El Kitapları No.2, TBB Yayınları:88, Birinci Baskı.
• Mill, John Stuart. (2000). Özgürülük Üstüne. İstanbul: Belge Yayınları.
• Oetheimer, Mario. (2009). Protecting Freedom of Expression: The Challenge of Hate Speech in the European Court of Human Rights Case Law. Cardozo J. Int’l & Comp. L. Vol.17, 427-444.
• Ökçesiz, Hayrettin. (2003). Düşüncenin Özgürlüğü Üzerine Düşünceler. Hukuk Felsefesi ve Sosyoloji Arkivi, 6. Kitap, 28-35.
• Özdek, Yasemin. (2004). Avrupa İnsan Hakları Hukuku ve Türkiye. Ankara: TODAİE Yayın No: 321, TODAİE.
• Posner, Emily. (2007). The War on Speech in the War on Terror: An Examination of the Espionage Act Applied to Modern First Amendment. Cardozzo Arts-Entetainment Law Journal, Vol:25, 717- 746.
• Reisoğlu, Safa. (2001). Uluslararası Boyutlarıyla İnsan Hakları, Beta, İstanbul.
• Richards, David A. J.. (1998-2000). Constitutional Legitimacy, The Principle of Free Speech and the Politics of Identity. Chicago Kent Law Review, Vol.74, 779-822.
• Sharland, Andrew. (2009). Focus on Article 10 of the ECHR. Judicial Review, March, Vol:14, Issue 1, 59-72.
• Schauer, Frederick. (2005). “Freedom of Expression Adjudication in Europe and the United States: A Case Study in Comparative Constitutional Architecture”, European and US Constitutionalizm. Nolte, Georg (Ed.). USA: Cambridge University Press.
• Stone, Geoffrey R. (2009). Free Speech and National Security. Indıana Law Journal, Vol: 84, 939-962.
• Stone, Geoffrey R. (2008-2009). Free Speech in the Twenty First Century: Ten Lessons From the Twentieth Century. Pepperdine Law Review, 273-299.
• Strossen, Nadine. (2008-2009). The Regulation of Extremist Speech in the Era of Mass Communications. Is Brandenburg Tolerance Obsolete in the Terrorist Era. Pepperdine Law Review.361-371.
• Tangör, Burak. (2008). Avrupa Güvenlik Yönetişimi. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Tezcan, Durmuş/Erdem, M.R./Sancakdar, O. (2004). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Trager, Robert, Dıckerson, Donna L. (2003). 21.Yüzyılda İfade Hürriyeti. Ankara: Cantekin Matbaası.
• Tucker D.F.B.. (1985). Law, Liberalism and Free Speech. USA: Rowman & Allansheld Publishers.
• Tushnet, Mark. (2009). The Constitution of the United States of America, A Contextual Analysis. USA: Hart Publishing.
• Werhan, Keith. (2004). Freedom of Speech, A Referance Guide to the United States Constitution. USA: Praeger Publishers.
• Wolfers, Arnold. (1985). National Security as an Ambiquous Symbol Intenational Politics Anarchy, Force, Political Economy, and Decision Making. Ed. Art, Robert J., Jervis, Robert. USA: Harper Collins Publishers.
• Zoller, Elizabeth. (2009). Freedom of Expression: “Precious Right” İn Europe, “Sacred Right” in The United States. Indiana Law Journal, Vol:84, 885-916.