ORTA – ASYA TÜRK HUKUKUNDA “TÖRE” KAVRAMI

Yıl 2009, Cilt: 58 Sayı: 2, 359 - 376, 01.06.2009

Aybars Pamir

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001574

Cited By: 5

Öz

Eski Orta-Asya Türk toplumunda büyük değer atfedilen “Töre”nin oluşumunda üç yoldan bahsedilebilir: Kağanlar tarafından konulan kurallar, Kurultaylarca getirilen kurallar ve toplum içinde kendiliğinden, yavaş yavaş oluşan kurallar (Yosun Hukuku). Bu yollarla meydana getirilen kuralların adalete uygun olması ve Kağanlar da dahil olmak üzere töreye tüm toplumca riayet edilmesi zorunluluk sayılmıştır

Anahtar Kelimeler

Töre, Orta-Asya, Göçebelik, Kağan, Kurultay, Yosun Hukuku

The Concept of “Tore” in the Middle – Asia Turkish Law

Öz

There were three different ways for the concept of ‘Tore’ which had great value, to be discussed in the ancient Middle-Eastern Turkish Society: in the rules legislated by Kagans, the rules legislated by the Assembly and the rules which took form slowly in the public life that, that were called “Yosun Law.” The rules which appeared in these ways had to be equitable and all people in the society – including Kagans – had to obey them

Anahtar Kelimeler

Tore, Middle – Asia, Nomadism, Kagan, Assembly, Yosun Law

Kaynakça

• ARSAL, Sadri Maksudi; Türk Tarihi ve Hukuk, İstanbul, 1947.
• ARSLAN, Mahmut; Eski Türk Devlet Anlayışı ve Çifte Hükümdarlık Meselesi, Fırat Üniversitesi Tarih Metodolojisi ve Türk Tarihinin Meseleleri Kollokyumu, Elazığ, 1990, s. 223-239.
• AYDIN, M. Akif; Türk Hukuk Tarihi, İstanbul, 1999.
• CİN, Halil – AKGÜNDÜZ, Ahmet; Türk Hukuk Tarihi, C. I, Kamu Hukuku, Konya, 1989.
• CİN, Halil – AKYILMAZ, Gül; Türk Hukuk Tarihi, Konya, 2003.
• ÇANDARLIOĞLU, Gülçin; Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü, C. II, Ankara, 2002.
• DONUK, Abdülkadir; Eski Türkler’de Hükümdarın Vazifeleri ve Vasıfları, Türk Dünyaları Araştırma Dergisi, Nisan 1982, No: 17, s. 103-152.
• İNALCIK, Halil; Osmanlı’da Devlet, Hukuk, Adalet, İstanbul, 2000.
• İNALCIK, Halil; Osmanlılarda Saltanat Veraseti Usulü ve Türk Hakimiyet Telâkkisiyle İlgisi, AÜSBFD., C. XIV, S. 1, 1959, s. 69- 94.
• KAFESOĞLU, İbrahim; Eski Türkler’de Devlet Meclisi – Toy, Birinci Millî Türkoloji Kongresi, İstanbul, 1980, s. 205-209.
• KOCA, Saim; Eski Türkler’de Devlet Geleneği ve Teşkilâtı, C. II, Ankara, 2002.
• MUMCU, Ahmet; Osmanlı Devleti’nde Siyaseten Katl, Ankara, 1985.
• ÖGEL, Bahaeddin; Devlet Meclisi ve Kurultay, C. II, Ankara, 2002.
• ÖGEL, Bahaeddin; Türk Kültürünün Gelişme Çağları, C. II, İstanbul, 1971.
• TAŞAĞIL, Ahmet; Kapgan Kağan, Belleten, C. LVII, S. 218, Nisan 1993, s. 51-70.
• TUTAR, Adem; İslâm Öncesi Türk Devlet Geleneğinde Adalet Anlayışı, C. II, Ankara, 2002.
• ÜÇOK, Coşkun – MUMCU, Ahmet – BOZKURT, Gülnihâl; Türk Hukuk Tarihi, Ankara, 2006.
• VILH. THOMSEN; Çözülmüş Orhun Yazıtları, Çev. Vedat KÖKEN, Ankara, 1993.
• YUSUF HAS HACİP; Kutadgu Bilig, Çev. Reşit Rahmeti ARAT, Ankara, 1991.