TÜRK VE İSVİÇRE MEDENÎ HUKUKUNDA AD ÜZERİNDEKİ HAK VE KORUNMASI

Yıl 2008, Cilt: 57 Sayı: 3, 561 - 598, 01.09.2008

Hayrünnisa Özdemir

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001537

Cited By: 10

Öz

Ad, kişileri diğerlerinden ayırmaya ve onları toplum içerisinde tanıtmaya yarayan bir işarettir. İsviçre ve Türk Medenî Kanunlarında ad hakkının düzenlendiği maddelerde kullanılan ifadeler geniş tutulmuştur. Bu sayede, hem gerçek kişiler hem de tüzel kişiler hatta markalar ve bilgisayar kullanıcılarını tanımlamaya yarayan Internet alan adları da adın tanımına dâhil olup, ada tanınan korumadan yararlanabilirler. Ad üzerindeki hak kişilik haklarındandır. Adın kullanılmasının tartışmalı ve karışıklığa sebep olduğu hallerde, hatta adın gasp edildiği durumlarda da, adın korunması, ilgili kişiler tarafından talep edilebilir. Ada karşı kullanılacak koruma yolları olarak, adın hukuka aykırı kullanımının tespiti, önleme ve durdurma davaları öngörülmüştür. Bunun yanı sıra adın hukuka aykırı kullanımı zarara neden olmuş ise, bu durumda, maddî ve manevî tazminat, hatta adın haksız kullanımından haksız olarak elde edilen bir kazanç söz konusu ise, bunun da vekâletsiz iş görme hükümlerine göre iadesi talep edilebilir

Anahtar Kelimeler

Ad, ad üzerindeki hak, ad hakkının korunması, maddî ve manevî tazminat

Right to a Name and the Protection of Right to a Name in Turkish and Swiss Code Civil

Öz

Right to a name is the right which distinguishes individuals from others and introduces them in the society. The expressions used in both Turkish and Swiss Civil Codes concerning the right to a name are broad. In this sense, both real and legal persons, even trademarks and domain names are included in the definion of the term “name”. As a result, they enjoy the protection granted to the name. Right to a name is one of the personal rights. When the use of right to a name is controversial and causes a commotion, the persons who have the title of right to a name can request the protection of the name. In this sense, declaratory judgement actions and prevention judgement actions can be sued. If the use of names causes damage, pecuniary compensation and damages for mental anguish can also be used

Anahtar Kelimeler

Name, right to a name, the protection of right to a name, damages and mental anguisch

Kaynakça

• Abik, Yıldız: Familennamen der verheirateten Frau und des Kındes ım Rahmen des Gesetzentwurfes zur Änderung der Artıkel 187 und 321 des türkischen Zivilgesetzbuches, Free Law Journal, Volume 3, Number 3, July 18, 2007 s. 33–100.
• ……… : Kadının Soyadı ve Buna Bağlı Olarak Çocuğun Soyadı, 2005 Ankara.(Kadının Soyadı)
• Aısslinger, Herman: Der Namenschutz nach Art. 29 ZGB, Zürich 1942.
• Akipek,J.G/ Akıntürk,T : Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri-Kişiler Hukuku, 4.Bası, 2002 İstanbul.
• Arkan, Sabih: Ticarî İşletme Hukuku, 2005 Ankara.
• Brückner, Christıan: Das Personenrecht des ZGB Zürich 2000.
• Bucher,Andreas: Natürliche Personen und Persönlichkeitsschutz, 3. Auflage 1999, Basel/Genf /München.
• Bucher, Eugen: Schweizerisches Obligationenrecht (Allgemeiner ohne Deliktsrecht) 2.Auflage Zürich 1988.
• Buri Ueli: Die verwechselbarkeit von Internet Domain Names Bern 2000.
• ………….. : Domain Name SWR III/2, 2.Auflage, Basel/Frankfurt a.M.2005. Büchler, Roland:
• Zivilgesetzbuch Basler Kommentar, 2004 Basel/Genf/Wien.
• Damaschke, Gerhard: Das Recht am Decknamen Heidelberg 1939.
• Demiralp, B.Tunç: Uygulamada Nüfus davaları ve Yargılama Yöntemi, 1993 İstanbul.
• Deschenaux, H. /Steinauer, P.H : Personnes Physiques et Tutelle, 3è èd, Berne 1995.
• Dural, Muatafa/ Öğüz, Tufan : Türk Özel Hukuku Kişiler Hukuku, C.II. İstanbul, 2004
• Eren, Fikret: Türk Borçlar Hukuku 2006 İstanbul.
• Emde, Beatrıx: Die Reform des internationalen Namensrecht, Pfaffenweiter 1997.
• Gierke, Otto: Deutsches Privatrecht Bd.1 Leipzig 1895.
• Geiser, Thomas: Die Persönlichkeitsverletzung insbesondere durch Kunstwerke, Frankfurt am Main, 1990.
• Günaydın, Nevzat: “Adımız Andımızdımız veya Türkiyede’ki Adlar Üzerine Oynanan Oyunlar I” Türk Dil Kurumu Türk Dili Dergisi, C. LXXXVI, S.619, 2003.
• Happel, Georg H: Das Pseudonym Marburg 1924.
• Haussheer,H./Aebi-Müller,R. : Das personenrecht des schweizerischen Zivilgesetzbuch, 2005 Bern.
• Hız, Y./Yılmaz, Z: Ad, Adın Çeşitleri, Kazanılması, Değiştirilmesi ve Ad Üzerindeki Hakkın Korunması, www.adaletdergisi.htm, Erişim Tarihi:02.04.2008.
• Honsell,Heinrich: “Schweizerisches Obligationenrecht- Besonderer Teil, 8. Auflage Bern 2006.
• İmre, Zahit: Şahsiyetin Korunmasına İlişkin Genel Esaslar, Özellikle Ad Hakkı ve İsmin Korunması, Dr.A. Recai Seçkin’e Armağan, Ankara 1974, 797vd.
• ………………. : Medenî Hukuka Giriş, İÜHF Yayınları No.2718, İstanbul 1980.(Medenî)
• Karayalçın, Yaşar: Ticaret Hukuku, Giriş, Ticari İşletme, Ankara 1968.
• Kertsen, Otto: Das Pseudonym und sein Recht Köln 1948.
• Klıppel, Diethelm: Die zivilrechtliche Schutz des Namens : eine historische und dogmatische Untersuchung. München 1985.
• Kohler, Josef: Das Individualrecht als Namensrecht in:Archiv für bürgerliches Recht, Bd.5 1891 Berlin.
• Köprülü, Bülent.: Medeni Hukuk, Genel Prensipler-Kişinin Hukuku, 2.Bası, İstanbul 1984.
• Lack, Daniel: Privatrechtlicher Namenschutz 1992 Zürich.
• Mallman, Otto: Zielfunktionen des Datenschutzes 1977 Zürich.
• Meier-Hayoz, A / Forstmoser,P.: Grundriss des schweizerischen Gesellschaftsrechts 9.Auflage 2004 Bern.
• Moroğlu,Nazan: Kadının Soyadı, İstanbul 1999.
• Oğuzman, M.K/Seliçi, Ö. Özdemir-Oktay,S.: Kişiler Hukuku,(Gerçek ve Tüzel Kişiler),2005, İstanbul.
• Özsunay,Ergun: Gerçek Kişilerin Hukuki Durumu, İstanbul 1979.
• Öztan, Bilge: Şahsın Hukuku, Hakiki Kişiler,1993 Ankara.
• …………… : Aile Hukuku, 4.Bası 2004 Ankara. (Aile).
• Paas,Hugo.: Das Pseudonym Köln 1935.
• Pedrazzini, M/: Grundriss des Personenrecht, 4.Auflage, 1993 Bern Oberholzer,N. . Riemer,
• Hans M.: Personenrecht des ZGB, Studienbuch und Bundesgerichtspraxis,2.Auflage 2002 Bern.
• Serozan,Rona: Doğum Öncesi(Prenatal) ve Ölüm Sonrası(Postmortal) Kişiliğin Korunması, Türk-İsviçre Hukuk Haftası İstanbul,20-21 Mayıs 2004.
• Sıx,Jann: Der privatrrechtliche Namensschutz von und vor Domänennamen im Internet, 2000 Zürich.
• Schorlemer,v.Benedikt: Die zivilrechtliche Möglichkeiten der Namensänderung,1998 Frankfurt am Main.
• Schwerdtner, Peter: Münchener Kommentar München 2001.
• Specker, Karl: Die Persönlichkeitsrechte mit besonderer Berücksichtigung des Rechts auf die Ehre im schweizerischen Privatrecht, Aarau 1910. Tuor,P./Schnyder,B.
• Schmid,J/Rumo-Jungo,A.: Das schweizerische Zivilgesetzbuch, Zürich 2006,
• Şener, Esat: Kişinin (Şahsın) Hukuku, Dernekler ve Vakıflar Hukuku, 1997 Ankara.
• Velidedeoğlu, H.V:. Türk Medeni Hukuku, C.1 Cüz 2., Şahsın Hukuku, İstanbul 1960
• Verlen,Bruno: Das schweizerische Vornamensrecht, Basel 1981.
• Wiebe, Andreas: Zur Kenzeichungsfunktion von Domain-names, in: Computer und Recht CR 9/1997.Zevkliler, A
• Acabey, B/Gökyayla, E: Medeni Hukuk (Giriş-Başlangıç Hükümleri- Kişiler Hukuku, Aile Hukuku) Ankara 1997.