An Overview of the Eurohypothec Concept in Comparison With the Types of Property Liens in Switzerland and Turkish Law

Yıl 2022, Cilt: 71 Sayı: 3, 1125 - 1164, 20.10.2022

Eray Aksın Atar , Emre Esen

https://doi.org/10.33629/auhfd.1148932

Öz

Hypothec, which is the most intense application among the types of real
estate pledge in Turkish Law, is a real guarantee that can be established by
both the debtor and the third party as a type of collateral, but is not possible to
be established in favor of the owner, and is a real guarantee that comes into
existence with its registration in the land registry. While the right of hypothec
fulfills its duty of security, it does not provide the opportunity for circulation.
Other types of real estate pledges in Turkish Law are mortgaged debt bond
and annuity bond. In Swiss Law, the types of real estate pledges include
mortgaged debt bond and hypothec. The provisions regarding the deed of
annuity have been repealed. Mortgaged debt bond, which is frequently
preferred in practice in Swiss Law, can be issued based on deed or registration.
Mortgaged debt bond have the possibility of circulation as well as the duty of
security. The Eurohypothec is a legal institution that emerged in order to
create a common immovable pledge law in European countries.

Anahtar Kelimeler

Hypothec, Mortgage Certificate, Eurohypothec, Mortgage, Annuity Certificate

İsviçre ve Türk Hukuku'ndaki Taşınmaz Rehni Türleri ile Karşılaştırmalı Olarak Avrupa İpoteği (Eurohypotec) Kavramına Genel Bir Bakış

Öz

Türk Hukuku’nda taşınmaz rehni türleri arasında en yoğun uygulaması olan ipotek hakkı, bağlı bir teminat türü olarak hem borçlu kişi tarafından hem de üçüncü kişi tarafından tesis edilebilen ancak malik lehine kurulması mümkün olmayan tapu siciline tescil ile varlık kazanan bir real teminattır. İpotek hakkı güvence görevini yerine getirirken tedavül imkanı sağlamamaktadır. Uygulaması her ne kadar az olsa da Türk Hukuku’nda yer alan diğer taşınmaz rehni türleri ise ipotekli borç senedi ve irat senedidir. İsviçre Hukuku’nda taşınmaz rehni türleri arasında ipotekli borç senedi ve ipotek bulunmaktadır. İrat senedine ilişkin hükümler ise revizyon sonrasında yürürlükten kaldırılmıştır. İsviçre Hukuku’nda uygulamada sıklıkla tercih edilen ipotekli borç senedi, senede dayalı veya tescile dayalı şekilde çıkarılabilmektedir. İpotekli borç senedi, güvence görevinin yanı sıra tedavül imkanını da sahiptir. Avrupa ipoteği ise Avrupa ülkelerinde ortak bir taşınmaz rehin hukuku yaratılabilmesi için ortaya çıkmış hukuki bir kurumdur. Avrupa ipoteği, özellikle İsviçre Hukuku’nda yer alan ipotekli borç senedine benzer özellikler göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

İpotek, İpotekli Borç Senedi, Avrupa İpoteği, Taşınmaz Rehni, İrat Senedi

Kaynakça

• Acar Faruk. Rehin Hukuku Dersleri, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2017.
• Akçaal, Mehmet. “İpoteğin Kaldırılması Davası”, İnÜHFD, C. 10, Sa. 3. 2, (2019): 563-578.
• Akipek, Jale ve Akıntürk, Turgut ve Ateş Derya. Eşya Hukuku, İstanbul, Beta, 2018.
• Aktepe, Sezin. “İpoteğin Alacağa Bağlı Hak Olması ve Diğer Özellikleri”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 6, Sa. 12, (2007/2): 177-193.
• Atar, Eray Aksın. Sözleşmeden Doğan İpotek Hakkın Güvencenin, Güvenceyi Oluşturan Değerler Bakımından Kapsamı ve Taşınmazdaki Değer Düşmesine Karşı Alacaklının Korunması, İstanbul, On İki Levha, 2021.
• Barlas, Nami. “Yeni Medeni Kanunun Ayni Teminatlara İlişkin Düzenlemeleri”, Ünal Tekinalp’e Armağan, Cilt II, İstanbul, Beta, 2003.
• Baur, Fritz ve Baur, Jürgen ve Stürner, Rolf. Sachenrect, München, 2009.
• Brown, Ia., “The Letter of Comfort: Placebo or Promise?”, Journal of Business Law, 1990.
• Cranston, Ross ve Avgouleas Emilios ve van Zwieten, Kristin ve Hare, Christopher ve van Sante, Theodor. Principles of Banking Law, Glasgow, Oxford University Press, 2017.
• Çetiner, Bilgehan. Taşınmaz Teminatı, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2015.
• Develioğlu, H. Murat. İstanbul Şerhi Türk Borçlar Kanunu-Yürürlük Kanunu Cilt-2-3, Ed. Serozan Rona ve Öz Turgut ve Acar Faruk ve Gökyayla Emre ve Develioğlu Murat, İstanbul, On İki Levha, 2019.
• Dörtgöz, Gürsel Öcal. Bankacılık ve Tapu Sicili Yönünden İpotek, Ankara, 2009.
• Drewicz-Tułodziecka, Agnieszka. Basic Guidelines for a Eurohypothec Outcome of the Eurohypothec Workshop November 2004/ April 2005, (Ed. Drewicz-Tułodziecka Agnieszka), Warszawa, 2005.
• Dusil, Stephan. KUKO-Kurzkommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, (Hrsg. Büchler, Andrea ve Jakob, Dominique, Basel, Helbing Lichtenhahn, 2018.
• Dürr, David. ZK - Zürcher Kommentar, ZGB Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht, Zivilgesetzbuch, Das Grundpfand, Band/Nr. IV/2b, Art. 793-804 ZGB, (Hrsg. Gauch Peter ve Schmid, Jörg), Zürich, Schulthess, 2009.
• Dürr, David ve Kaufmann, Thomas. Der neue Register-Schuldbrief und weitere Änderungen des Grundpfandrechts, Bern, Schulthess, 2012.
• Fasel, Urs. CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Sachenrect, Band 3, Hrsg. Breitschmid Peter ve Jungo Alexandra, Zürich - Basel - Genf, Schulthess, 2016.
• Ganter Hans Gerhard. Bankrechts-Handbuch, Band II, (Hrsg. Schimansky, Herbert ve Bunte, Hermann-Josef ve Lwowski, Hans Jürgen. München, CH. Beck, 2017.
• Gullifer, Louise. The Law of Security and Title - Based Financing, Ed. Beale Hugh ve Bridge Michael ve Gullifer Louise ve Lomnicka Eva. Oxford, Oxford University Press, 2012.
• Gürsoy, Kemal Tahir ve Eren, Fikret ve Cansel, Erol. Türk Eşya Hukuku, Ankara, 1984.
• Haefeli, Kurt. Schweizerisches Bankenrecht Handbuch für Finanzfachleute, Zürich, 2019.
• Hatemi, Hüseyin ve Serozan, Rona ve Arpacı, Abdülkadir. Eşya Hukuku, İstanbul, 1991.
• Helvacı, İlhan. Türk Medeni Kanununa Göre Sözleşmeden Doğan İpotek Hakkı, İstanbul, On İki Levha, 2008.
• Hitzig, Hermann Ferdinand. Das Griechische Pfandrecht, München, 1895.
• Hurni, Christoph. “İsviçre’de İpotekli Borç Senedi Hukuku’nda Yapılan Güncel Değişiklikler”, Türk-İsviçre Hukuk Günleri Banka ve Tüketici Hukuku Sorunları Sempozyumu, Çev. Karabağ-Bulut, Nil), İstanbul, On İki Levha, 2010.
• Iro, Gert. Sachenrecht, Bürgerliches Recht Band IV, Wien, Springer, 2016.
• Köndgen, Johannes ve Stöcker, Otmar. “Die Eurohypothek: Akzessorietät als Gretchenfrage?”, ZBB, Vol. 17/2, (2005):112-120.
• Köprülü, Bülent ve Kaneti, Selim. Sınırlı Ayni Haklar, İstanbul, 1982-1983.
• Kuntalp, Erden. “Teminat Kavramı, Teminat Türleri ve Bunlardan Doğan Sorumluluk”, Reha Poroy’a Armağan, İstanbul, 1995.
• Kuru, Baki. İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, Ankara, Yetkin, 2017.
• Langenegger, Karl. Die Sicherungsbefugnisse der Grundpfandgläubiger gegen Wertverminderung des Unterpfandes nach schweiz Recht (Art. 808 ff. Z.G.B.), Zürich, 1921.
• Leemann, Hans. BK- Berner Kommentar, Kommentar zum Schweizerisches Privatrecht, Zivilgesetzbuch, Das Sachenrecht, Band/Nr. IV/2, Art. 730-918 ZGB, Bern, Schulthess, 1925.
• Matusche-Beckmann, Annemarie. “Pfandrechte an beweglichen Sachen und an Rechten”, Handbuch zum deutschen und europäischen Bankrecht, Hrsg. Derleder, Peter ve Kai-Oliver, Knops ve Bamberger, Heinz George, Berlin Heidelberg, Springer, 2009.
• Mcfarlane, Ben ve Hopkins, Nicholas ve Nield, Sarah. Land Law-Text, Cases, and Materials, Fifth Edition, Oxford University Press, 2012.
• McNair, Arnold ve Buckland, William. Roman Law & Common Law A Comparison in Outline, Cambridge, Cambridge University Press, 1952.
• Birks, Peter. The Roman Law of Obligations, Oxford, Oxford University Press, 2014.
• Molin-Kränzlin, Alexandra. “Die Verknüpfung zwischen gesicherter Forderung und grundpfandbezogenen Sicherungsrechten: Eine Untersuchung zur Akzessorietät und zum Akzessorietätsersatz bei Immobiliarsicherheiten”, LBR Band 110, Hrsg. Schmid Jörg, Zürich- Basel- Genf, 2016.
• Nasarre-Aznar, Sergio ve Stöcker, Otmar, Innovations in Securitisation Yearbook 2006, Ed. Robbé Jan, Job ve Alı, Paul, Alphen aan den Rijn, 2006.
• Nasarre-Aznar, Sergio. “Eurohypothec & Eurotrust”, ZERP-Diskussionspapier, 7/2008.
• Nasarre-Aznar, Sergio, “Eurohypothec: Drafting a Common Mortgage for Europe”, Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction, 2010.
• Nasarre-Aznar, Sergio. “The Eurohypothec: A Common Mortgage for Europe”, The Conveyancer and the Property Lawyer, London, 2005.
• Nomer, Haluk Nami ve Ergüne, M. Serkan, Eşya Hukuku, İstanbul, On İki Levha, 2022.
• Oğuzman, Kemal ve Seliçi, Özer ve Oktay-Özdemir, Saibe. Eşya Hukuku, İstanbul, 2021.
• Parlak-Börü, Şafak. “Mülkiyetin Teminat Amacıyla İnançlı Devri”, TBB Dergisi, Sa. 128, 2017.
• Peter, Hans. “Roma ve Pandekt Hukukunda Fiducia ve Güvenli Kazandırıcı Hukuki Muameleler”, (Çev. Karadeniz Özcan), AÜHFD, C. 21, Sa. 1, 1964.
• Reisoğlu, Seza. Garanti Mukavelesi, Ankara, 1963.
• Ruhi, Canan ve Ruhi, Ahmet Cemal. Rehin ve İpoteğin Paraya Çevrilmesi Yolu ile İcra Takibi, Ankara, Seçkin, 2018.
• Rupp, Caroline. Grundpfandrechte zwischen Flexibilität und Schutz, Tübingen, Mohr Siebeck, 2015.
• Santschi-Kallay, Mascha ve Pfäffli, Roland. “Grundpfandrechte – Bekanntes und weniger Bekanntes”, SJZ, 114/2018.
• Schmid, Jörg. Neuerungen im Grundpfandrecht, Die Dienstbarkeiten und das neue Schuldbriefrecht Einblick in die Revision des Immobiliarsachenrechts, Hrsg. Schmid Jörg, Zürich: Schulthess, 2012.
• Serozan, Rona. “Ayni Hakların Sona Erme Açısından Borçlanma İşleminden Bağımsızlığı İlkesi ve Ayni Teminat Haklarının Fer’iliği (Bağımlılığı) Ayrığı”, Prof. Dr. Turgut Akıntürk’e Armağan, İstanbul, Beta, 2007.
• Serozan, Rona. “Taşınmaz Rehni”, İÜHFM, C. LXIV, Sa. 2, 2006.
• Sirmen, A. Lale. Eşya Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 2020. Staab, Helmut ve Staab, Peter. Kreditvertrags- und Kreditsicherungsrecht, Wiesbaden, 2014.
• Staehelin, Daniel. BSK-Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II, Hrsg. Honsell, Heinrich ve Vogt, Nedim Peter ve Geiser, Thomas, Basel, Helbing Lichtenhahn, 2019.
• Steinauer, Paul-Henri. ZK - Zürcher Kommentar, ZGB Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht, Zivilgesetzbuch, Der Schuldbrief, Die Anleihensobligationen mit Grundpfandrecht, Art. 842-865 und 875 ZGB, Hrsg. Schmid Jörg, Zürich, Schulthess, 2015.
• Stöcker, Otmar. “The Eurohypothec”, The Future of European Property Law, Ed. van Erp, Sjef ve Salomons, Arthur ve Akkermans, Bram, Münich, 2012.
• Sutter-Somm, Thomas. “Zentrale Gesichtspunkte der Revision des Schweizerischen Immobiliarsachenrechts von 2009/2012-eine kritische Würdigung”, Festschrift für Rolf Stürner zum 70. Geburtstag, Band II, Hrsg. Bruns, Alexander ve Kern, Christoph ve Münch, Joachim ve Piekenbrock, Andreas ve Stadler, Astrid ve Tsikrikas, Dimitrios, Tübingen, 2013.
• Tekinalp, Ünal ve Rumpf, Christian. “Türkei” Handbuch zum deutschen und europäischen Bankrecht, Hrsg. Derleder, Peter ve Kai-Oliver, Knops ve Bamberger, Heinz George, Berlin Heidelberg, Springer, 2009.
• Trauffer, Bernhard. “Die Grundpfandverschreibung im Rechtsverkehr”, ZBGR, 79/1998.
• Tuor, Peter ve Schnyder, Bernhard ve Schmid Jörg, Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, Zürich-Basel-Genf, Schulthess, 2015.
• Wambold, Patrick. “Die Eurohypothek: Der aktuelle Stand aus deutscher Sicht”, StudZR WissOn, 2016/1, 122-147.
• Weber, Rolf H. “Schweiz”, Handbuch zum deutschen und europäischen Bankrecht, Hrsg. Derleder, Peter ve Knops, Kai-Oliver ve Bamberger, Heinz Georg, Berlin-Heidelberg, 2008.
• Weber, Rolf H. BK- Berner Kommentar, Kommentar zum Schweizerisches Privatrecht, Obligationenrecht, Das Darlehen, Art. 312-318 OR mit Anhang zu Bankverträgen, Hrsg. Hausheer, Heinz ve Walter, Hans, Bern, 2013.
• Wieland, Carl. Kanunu Medenide Ayni Haklar, Çev. Karafakı, İ. Hakkı, Ankara,1946.
• Yıldırım, Kamil ve Deren-Yıldırım, Nevhis. İcra ve İflas Hukuku, İstanbul, 2016.
• Zogg, Samuel. BSK-Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II, Hrsg. Honsell, Heinrich ve Vogt, Nedim Peter ve Geiser Thomas, Basel, Helbing Lichtenhahn, 2019.