Devlet Alanında Zamanı Anlamlandırma Yetkisinin Hukuki Boyutu

Yıl 2024, Cilt: 73 Sayı: 3, 1837 - 1863, 31.10.2024

Özgür Aydın

https://doi.org/10.33629/auhfd.1546111

Öz

Bu makalede, devlet alanında zamanı yorumlama ve anlamlandırma yetkisinin hukuki sınırları üzerinde durulmaktadır. Zaman, insanlık tarihi boyunca bilimin her alanında anlaşılmaya çalışılan kavramlardan birisidir. Araştırma sürecinde zaman ve insan ilişkisi, gündelik hayatta zamanın insan yaşamındaki önemi sorgulanmaktadır. Sosyal gruplar içinde insanın zamana ilişkin yorum yapabilme ve anlamlandırma özgürlüğünü kısıtlayan iktidar öbekleri tespit edilmeye çalışılmıştır.
Devlet alanı dikkate alındığında, insanın zamanı anlamlandırmasında etkisi görülen en kapsamlı ve üstün gücün siyasi iktidar olduğu görülmektedir. Siyasi iktidarların tarihsel süreçte zamanı yorumlama faaliyetleri ve bu faaliyetleri gerçekleştirirken amaçlarının ne olduğu irdelenmektedir. Siyasi iktidarların takvimleri belirleme faaliyetleri ile insanın ihtiyaçları arasındaki ilişkiye dikkat çekilmektedir. Siyasi iktidarların zamanı keyfiyetle yorumlama faaliyetlerini sınırlayan hukuk düzeni anlaşılmaya çalışılmaktadır. İnsan hakları, kuvvetler ayrılığı ve hukuk devleti ilkeleri bakımından zamanı anlamlandırmanın önemi tespit edilmektedir.
Ulaşılan veriler ekseninde, siyasi iktidarın zamanı yorumlama faaliyetlerinde uyması gereken modern hukuk düzeninin ilkeleri ortaya konmaktadır. Teknolojik gelişmelerin sosyal hayattaki etkisi dikkate alınarak, zamanı yeniden yorumlamayı gerektirecek sebepler gösterilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Biyolojik Saat, Zaman, Siyasi İktidar, Devlet Alanı, Hukuk Devleti

Kaynakça

• Aksu, Belgin Tezcan. “Sekizinci Yüzyıldan Günümüze Takvimlerimiz.” Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi 2, no. 1, (Haziran 2018): 382-413.
• AYM, E.2014/177, K.2017/49, 14.5.2019, (https://normkararlarbilgibankasi. anayasa.gov.tr/ Dosyalar/Kararlar/KararPDF/2015-49-nrm.pdf), E.T. 7 Eylül 2014Anayasa Mahkemesi, 2016/130 E, 2016/197 K, 28.12.2016, (https://normkararlarbilgibankasi.anayasa. gov.tr/Dosyalar/Kararlar/KararPDF/2016-197-nrm.pdf), E.T. 7 Eylül 2024.
• AYM, E.2015/41, K.2017/98, 4.5.2017, (https://normkararlarbilgibankasi. anayasa.gov.tr/ND /2017/98?KelimeAra%5B0%5D=madd%C3%AE%20ve %20manev%C3%AE&page=9), E.T. 4 Eylül 2024.
• AYM, E.2015/61, K.2016/172, 02/11/2016, (https://normkararlarbilgibankasi. anayasa.gov.tr /ND/2016/172?EsasNo=2015%2F61%20&KararNo=2016% 2F172), E.T. 3 Eylül 2024.
• AYM, E.2015/94, K.2016/27, 07/04/2016, (https://normkararlarbilgibankasi. anayasa.gov.tr/ ND/2016/27?EsasNo=2015%2F94%20&KararNo=2016%2F27 %20), E.T. 3 Eylül 2024.
• AYM, E.2016/130, K.2016/197, 28.12.2016, (https://normkararlarbilgibankasi. anayasa.gov. tr/Dosyalar/Kararlar/KararPDF/2016-197-nrm.pdf), E.T. 7 Eylül 2024.
• AYM, E.2020/90, K.2023/88, 04/05/2023, (https://normkararlarbilgibankasi.anayasa. gov.tr/N D/2023/88?KelimeAra%5B%5D=zaman%20a%C5%9F%C4%B1m% C4%B1), E.T. 3 Eylül 2024.
• Bıçak, Ayhan. Devlet Felsefesi Öngörüler ve Eleştiriler, İstanbul: Dergah Yayınları, 2016.
• Bourdieu, Pierre. Devlet Üzerine Collége de France Dersleri. Çeviren Sümer, Aslı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.
• Carr, Nicola ve Robinson, Gwen. Time and Punishment New Contexts and Perspectives. Swizerland: Palgrave Macmillan, 2022.
• Ceram, C. W. Tanrıların Vatanı Anadolu, Çeviren Erendor, Esat Mermi. İstanbul: Remzi Kitapevi, 2008.
• Charles C. Callahan. “Statutes Of Limitation Background.” Ohio State Law Journal 16, no. 2, (1955), 130-139.
• Çam, Esad. Siyaset Bilimine Giriş. İstanbul: Der Yayınları, 2005.
• Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, E.2020/3139, K.2021/2081, 27.10.2021 (https://karararama.danistay.gov.tr/getDokuman?id=726635400&arananKelim e=20/02/2020%20tarih%20ve%20E:2018/4936,%20K:2020/742%20say%C4% B1l%C4%B1%20karar%C4%B1n%C4%B1n), E.T. 4 Eylül 2024.