Alman Hukukunun Yeni Düzenlemeleri Işığında Aile ve Doğum Adı

Yıl 2024, Cilt: 73 Sayı: 4, 2721 - 2747, 11.03.2025

Ayşegül Küçükdağlı

https://doi.org/10.33629/auhfd.1505603

Öz

Alman hukukunda aile ve doğum adına yönelik reform ihtiyacı bir süredir dile getirilmekteydi. Bu düzenleme ihtiyacı temelinde, aile ve doğum adına ilişkin düzenlemelerin zaman içerisinde birçok kez değişikliğe uğraması yatmaktadır. Söz konusu değişiklikler, her ne kadar Alman Anayasası’nın ve Avrupa Birliği hukukunun gerekliliklerine ve de dönüşen toplumsal beklentilere uyum sağlanması amacı ile gerçekleşmişse de, neticede Alman ad hukuku bütüncül yapısını yitirmiş ve karmaşık hale gelmiştir. Ayrıca aile adı ve doğum adının belirlenmesi ve değiştirilmesi hakkında daha esnek ve özgürlükçü düzenlemeler talep edilmektedir. Reform ihtiyacı, önce Adalet ve İçişleri bakanlıkları tarafından 2018 yılında kabul görmüş ve uzmanlardan oluşan bir çalışma grubu kurulmuştur. 2020 yılında çalışma grubu raporunu kamuoyu ile paylaşmıştır. Takip eden süreçte 23.08.2023 tarihinde Alman Aile ve Doğum Adı Hukukunun Değiştirilmesine Dair Kanun Tasarısı (Entwurf eines Gesetzes zur Änderung des Ehenamens- und Geburtsnamensrechts) Federal Hükümetçe kabul edilmiş, 12.04.2024 tarihinde Alman Meclisinden geçmiş ve 17.05.2024 tarihinde Federal Konseyce onaylanmıştır. Tasarı üzerine yapılan minimal değişikliklerin ardından 14.06.2024 tarihinde Aile ve Doğum Adının Değiştirilmesine Dair Kanun (Gesetz zur Änderung des Ehenamens- und Geburtsnamensrechts und des Internationalen Namensrechts) yayınlanmıştır. Bu çalışmada, 01.05.2025 tarihinde yürürlüğe girecek yeni düzenlemeler incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile adı, Soyadı, Kadının soyadı, Çocuğun soyadı, Kişilik hakları

Kaynakça

• Battes, Robert. “Der Weg aus der Sackgasse.” Zeitschrift für das gesamte Familienrecht 55, S. 11 (Haziran 2008): 1037-1042.
• Bornhofen, Heinrich. “Eckpunkte zur Reform des Namensrechts, Meilensteine oder fromme Wünsche?.” Das Standesamt 73, S. 6 (Haziran 2020): 162-166.
• Campbell, Claudia. “Reform des Namensrechts.” Neue Juristische Wochenschrift Spezial 21, S. 5 (2024): 132-133.
• Çelt, Damla Özden. “TMK m. 187’nin İptali Kararının Çocuğun Soyadına Olası Etkileri ve Olması Gereken Hukuk Bağlamında Bir Öneri.” Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13, S. 2 (Aralık 2023): 1065-1095.
• Dettloff, Nina. “Abschied vom Zwang zum gemeinsamen Ehenamen.” Neue Juristische Wochenschrift 44, S. 25 (1991): 1575-1580.
• Dutta, Anatol. “Die Namensregelungsobsession geht weiter, Der Referententwurf eines Gesetzes zur Änderung des Ehenamens- und Geburtsnamensrechts.” Zeitschrift für das gesamte Familienrecht 70, S. 11 (Haziran 2023): 817-820.
• Dutta, Anatol. “Weitere Verkomplizierung des Namensrechts.” Zeitschrift für Rechtspolitik 57, S. 1 (2024): 1-2.
• Dutta, Anatol. Reform des deutschen Namensrechts. Berlin-Boston: De Gruyter, 2020.
• Grüneberg, Christian, Jürgen Ellenberger ve Isabel Götz. Grüneberg Bürgerliches Gesetzbuch mit Nebengesetzen. München: C.H. Beck, 2023.
• Helvacı, Serap ve Gediz Kocabaş. “Fransız, Alman, İsviçre ve Türk Hukuklarında Kadının Soyadı.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 21, S. 2 (2015): 615-644.
• Helvacı, Serap. “Family Name of Married Woman According to the European Human Rights Court and the Constitutional Court Decisions.” Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 35, S. 1 (Ekim 2015): 157-169.
• Kocabaş, Gediz. Evlenmenin Kadının Soyadına Etkisi. İstanbul: Legal Yayıncılık, 2022.
• Lettmaier, Saskia. “Kritische Überlegungen zum Referentenentwurf des Bundesministeriums der Justiz: Entwurf eines Gesetzes zur Änderung des Ehenamens- und Geburtsnamensrechts.” Neue Zeitschrift für Familienrecht 10, S. 14 (Temmuz 2023): 625-632.
• Lettmaier, Saskia. “Notwendigkeit einer Reform des (Familien-)Namensrechts? Rechtsvergleichende Betrachtungen.” Zeitschrift für das gesamte Familienrecht 67, S. 1 (Ocak 2020): 1-10.
• Löhnig, Martin. “Für einen Paradigmenwechsel im Namensrecht.” Zeitschrift für Rechtspolitik 55, S. 1 (2022): 12-14.
• Mertens, Laura Antonia. “Über Sinn und Unsinn der öffentich-rechtlichen Namensänderung, Sieben Fragen zum NamÄndG.” Das Standesamt 71, S. 11 (Kasım 2018): 329-332.
• Moroğlu, Nazan. “Kadının Kimlik Sorunu – Kadının Soyadı.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 99 (Mart-Nisan 2012): 245-268.
• Säcker, Franz Jürgen, Roland Rixecker ve Hartmund Oetker. Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch Band 9. München: C.H. Beck, 2022.