YEREL YÖNETİMLERİN MALİ ÖZERKLİĞİ ÇERÇEVESİNDE KONAKLAMA VERGİSİ

Yıl 2024, Cilt: 73 Sayı: 4, 2517 - 2570, 11.03.2025

Şerife Yıldız Akgül

https://doi.org/10.33629/auhfd.1593820

Öz

7194 sayılı Kanun ile getirilen vergilerden biri olan konaklama vergisi kanun koyucu tarafından genel bütçe geliri olarak düzenlenmiştir. Ancak bu tercih yasalaşma sürecinde olduğu gibi sonrasında da sıklıkla eleştirileri beraberinde getirmiştir. Eleştiriler konaklama vergisinin birçok ülkede düzenlendiği gibi, turizm sektörünün sürdürülebilirliğini sağlamak üzere yerel yönetimler tarafından toplanması gereken bir vergi olması gerekliliğine odaklanmaktadır.
Bu çalışma konaklama vergisinin yerel yönetimlere bırakılması gerekliliği fikri üzerinde şekillendirilmiştir. Bu gerekliliğin yaslandığı gerekçeler, yerel yönetimlerin mali özerkliği ilkesi ve konaklama vergisinin fayda esasına dayanan bir vergi olmasıdır. Öncelikle mali özerklik ilkesinin kapsam ve sınırları ile mali özerkliğin derecesinin belirlenmesinde esas alınan yerel yönetimlerin vergilendirme yetkisi, Anayasa Mahkemesi kararları ve Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı çerçevesinde ele alınmıştır. Sonrasında konaklama vergisinin usul ve esasları Fransız hukuku ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Son olarak mali özerkliğin ihlal edilmesi halinde yerel yönetimlerin başvurabilecekleri hukuki başvuru yolları da idari yargıya başvuru yolları ve Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yolları başlığı altında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Konaklama Vergisi, Yerel Yönetimlerin Mali Özerkliği, Verginin Kanuniliği, Yerel Yönetimlerin Vergilendirme Yetkisi, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı

Kaynakça

• Adak, Sıla. “Konaklama Vergisi.” KHas Hukuk Bülteni, 29 Ekim 2021, https://hukukbulteni.khas.edu.tr/bulten/55. Erişim Tarihi 25.09.2024.
• Akçaoğlu, Ertuğrul. “Konaklama Vergisi Hakkında Kısa Bir Değerlendirme.” Hacettepe HFD, 10(2) (2020): 388-405.
• Akyılmaz, Bahtiyar Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdari Yargılama Hukuku. 6. Baskı. Savaş Yayınevi: Ankara, 2021.
• Aşcı Akıncı, Nuray. “Konaklama Vergisi: Ölçülülük Meselesi.” TBB Dergisi, Sayı: 148, (2020): 77-100.
• Atar, Yavuz. “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Rejimi ve Anayasallık Denetimi”, Anayasa Yargısı Dergisi, (C. 39, S. 1): 241-259. https://www.anayasa.gov.tr/media/6184/yavuz-atar.pdf/. Erişim Tarihi 20.09.2024.
• Atay, Ender Ethem. İdari Yargılama Hukuku. Seçkin: Ankara, 2021.
• Ateşağaoğlu Erdem ve Sıla Adak. “Türkiye’deki Konaklama Vergisinin Ekonomik ve Hukuki Açıdan Bir Analizi.” Maliye Araştırmaları Dergisi, 10(1), (2024): 21- 41, https://dergipark.org.tr/tr/download/issue-full-file/86145. Erişim Tarihi 23.09.2024.
• Avis rendu par Conseil d’État sect., 02.06.2017, n° 405595, AJDA, 2017, p. 1141, www.dalloz.fr. Erişim Tarihi 12.09.2024.
• Avrupa Birliği Komisyonu, 2023 Türkiye Raporu, Brüksel, 8.11.2023, SWD (2023) 696 nihai, s.126, https://ab.gov.tr/siteimages/resimler/2023%20T%C3%BCrkiye%20Raporu.pdf . Erişim Tarihi 20.09.2024.
• Baudu, Aurélien. “La réforme fiscale locale: une autonomie fiscale au point mort?.” RFDA (2020): 999, www.dalloz.fr. Erişim Tarihi 11.10.2024.
• Baysal, Mustafa. “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Bireysel Başvuruda Mağdur Kavramı.” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (2015) 201 (193-233), https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/155597. Erişim Tarihi 13.10.2024.
• Beyoğlu Cem Ümit ve Yakup Çokkaş. "Türk Hukukunda Kamu Tüzel Kişilerinin Bireysel Başvuru Hakkı Sorunu." Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 2, (2020): 409-437.