An Assessment Regarding the Purpose of the Family Foundation

Yıl 2025, Cilt: 74 Sayı: 2, 967 - 998, 19.09.2025

Selma Hülya İmamoğlu

https://doi.org/10.33629/auhfd.1676028

Öz

Aile Vakfının Amacıyla İlgili Bir Değerlendirme

Öz

Aile vakfı, özel bir vakıf şekli olarak sadece Türk Medeni Kanunu’nda öngörülen amaçlar için kurulabilir. Buna göre aile vakfı, aile bireylerinin eğitim ve öğrenimleri, donanım ve desteklenmeleri ve bunlara benzer amaçların gerektirdiği harcamaların karşılanması için kurulabilir (TMK m. 372/I). Türk Medeni Kanunu’nda aile vakfının amaçları nihai olarak belirlenmiş olup, aile vakfında amaç seçme özgürlüğü yoktur.
Aile vakfındaki katı amaç sınırlaması, malvarlığı ve tereke ile ilgili önemli bir planlama aracı olarak aile vakfının anlamlı bir şekilde kullanılmasını engellemiştir. Belirtilmelidir ki aile vakıfları, aile bireylerini bir arada tutan ve topluma bağlayan sosyal bir birlik olarak toplumsal yapıya katkı sağlayan bir işlev göstermektedir. Aynı zamanda aile içi sosyal güvence aracı olarak devletin yükünü azaltan bir yönü de bulunmaktadır. Aile vakıflarına ilişkin daha liberal bir uygulama ile anılan kurumdan daha çok yararlanılabilir. Bu noktada aile vakfının amacıyla ilgili olarak bir yasa değişikliği yapılması isabetli olur. Bu yönde geçim amaçlı aile vakıfları ve bu kapsamda özellikle aile değerlerini yaşatmak amacıyla aile vakfının münferit halde bir aile taşınmazı edinebilmesi veya koruyabilmesi mümkün olmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Aile vakfı , geçim amaçlı vakıf , malvarlığı ve tereke planlama , aile fideikomisi , aile bireyleri.

Kaynakça

• Ackermann, Josef. Der besondere Zweck der Stiftung unter spezieller Berücksichtigung des Zweckes der Familienstiftung. Juristische Fakultät 1950.
• Akıntürk, Turgut. Türk Medeni Hukuku, Yeni Medeni Kanuna Uyarlanmış Aile Hukuku, İkinci Cilt, 6. Bası. Beta Yayınları, 2002.
• Akipek, Jale G. Vakıflar. Başnur Matbaası, 1970.
• Akipek, Şebnem ve Hüseyin Altaş. “Vakıflarda Evladiye Davaları.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 47, no. 1- 4 (1998): 145- 51, https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000000647.
• Akünal, Teoman. Türk Medeni Hukukunda Tüzel Kişiler. Beta Yayınları, 1995.
• Arter, Oliver. “Die schweizerische Familienstiftung.” İçinde Entwicklungen im Gesellschaftsrecht VII, editörler Peter V. Kunz, Florian S. Jörg ve Oliver Arter. Stämpfli Verlag AG, 2012.
• Aykul, Ömer. Yeni Vakıflar Hukuku, 7. Bası. Seçkin Yayınları, 2025.
• Ballar, Suat. Yeni Vakıflar Hukuku, 4. Bası. Seçkin Yayınları, 2008.
• Berki, Şakir. “Vakıfların Devlete ve Devletin Vakıflara Hizmeti.” Vakıflar Dergisi, no. 7 (1968): 45- 52.
• Breitschmid, Peter. “Erbrecht.” İçinde Die Rechtsentwicklung an der Schwelle zum 21. Jahrhundert, Symposium zum Schweizerischen Privatrecht, editörler Peter Gauch ve Jörg Schmid. Schulthess Juristische Medien AG, 2001.
• Breitschmid, Peter ve M. Vetsch. Handkommentar zum Schweizer Privatrecht. Schulthess, 2007.
• Brückner, Christian. Das Personenrecht des ZGB. Schulthess, 2000.
• Çınar, Ömer. “Mazbut ve Mülhak Vakıflarda Galle (Gelir) Üzerinde Vakıf Evlatlarının ve Diğer İlgililerin Hak Sahipliği ve İntifa Hakkı Hayrından Fazla Olan Mülhak Vakıfların Aile Vakfına Dönüştürülmesi.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan 22, no. 3 (2016): 827- 855.
• Dural, Mustafa ve Tufan Öğüz. Türk Özel Hukuku, Cilt II, Kişiler Hukuku, 24. Bası. Filiz Yayınları, 2024.
• Dural, Mustafa, Tufan Öğüz ve Mustafa Alper Gümüş. Türk Özel Hukuku, Cilt III, Aile Hukuku, 19. Bası. Filiz Yayınları, 2024.
• Egger, August. Ausgewählte Schriften und Abhandlungen, II. Band, Beiträge zum Privat- und Handelsrecht. Schulthess, 1957.
• Egger, August. Zürcher Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, Die Verwandtschaft, Art. 252- 359, 2. Auflage. Schulthess, 1943.