The Scope of Application of the Action for Rectification of the Land Registry Regarding Inaccurate Annotations

Yıl 2025, Cilt: 74 Sayı: 3, 1259 - 1293, 28.10.2025

Hayrunnisa Altın Şahin

https://doi.org/10.33629/auhfd.1658917

Öz

An annotation is the register of certain rights and status stipulated by law in a certain section of the land registry. An annotation is inaccurate if it is not in compliance with the actual rights and status. There is no provision in the law regarding the deletion, amendment or re-registration of inaccurate annotations. In this regard, the provisions on the rectification of registrations of rights in rem are also applied for annotations. The action for rectification of the land registry is regulated under Article 1025 of the TCC for the rectification of inaccurate registrations related to rights in rem. Although there is almost a consensus on the application of this provision in terms of inaccurate annotations, the types of inaccurate annotations that this provision will be applied to is controversial. This study analyzes the concept of inaccurate annotation and tries to determine the scope of application of the action for rectification of the land registry for inaccurate annotations.

Anahtar Kelimeler

Annotation , Inaccurate Annotation , Rectification of the Land Registry , Entry , Deletion

Tapu Sicilinin Düzeltilmesi Davasının Yolsuz Şerhler Bakımından Uygulanma Alanı

Öz

Şerh, kanunda öngörülen bazı hak ve durumların tapu kütüğündeki ilgili kısma kaydedilmesidir. Şerhe ilişkin tapu kayıtlarının gerçek hak ve durumu yansıtmaması hâlinde yolsuz şerhten söz edilir. Yolsuz şerhlerin düzeltilmesi konusunda kanunda bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu sebeple, yolsuz tescilin düzeltilmesine ilişkin hükümler kıyasen yolsuz şerhler bakımından da uygulanabilir. Tapu sicilinin düzeltilmesi davası, TMK m. 1025 hükmünde tapu sicilindeki yolsuz tescilin, terkinin veya değişikliğin düzeltilmesi amacıyla düzenlenmektedir. Bu hükmün amacı dikkate alındığında tapu sicilinin düzeltilmesi davasının bazı yolsuz şerhlerin düzeltilmesi için de açılabileceği kabul edilmektedir. Ancak bu davanın hangi türdeki yolsuz şerhler bakımından uygulanabileceği konusunda görüş birliği bulunmamaktadır. Bu konudaki tartışmalar, şerhin hukuki etkisinin ve konusunun tescilden farklı olmasından kaynaklanmaktadır. Tapu sicilinin düzeltilmesi davasının yolsuz şerh bakımından uygulanıp uygulanamayacağı, şerhin türüne göre değerlendirilmelidir. Bu hususta özellikle şerhe özgü düzeltme yolunun bulunup bulunmadığı dikkate alınmalıdır. Bu çalışmada, yolsuz şerh kavramı incelenmekte ve tapu sicilinin düzeltilmesi davasının yolsuz şerhler bakımından uygulanma alanı tespit edilmeye çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Şerh , Yolsuz Şerh , Tapu Sicilinin Düzeltilmesi , Tescil , Terkin

Kaynakça

• Antalya, O. Gökhan ve Murat Topuz. Marmara Hukuk Yorumu, Eşya Hukuku, C. IV/1, ed. O. Gökhan Antalya. Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Aydın, Gülşah Sinem. “Artmirasçı Atamada Önmirasçının Taşınmazlara İlişkin Yaptığı Tasarruf İşlemlerinin Geçerliliği Sorunu.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 25, no. 1 (2019): 299-328. https://doi.org/10.33433/maruhad.583720.
• Ayiter, Nuşin. Eşya Hukuku. Savaş Yayınları, 1983.
• Bräm, Verena. ZK - Zürcher Kommentar Band/Nr. II/1c, Das Familienrecht, 1. Abteilung: Das Eherecht (Art. 90-251 ZGB), Die Wirkungen der Ehe im Allgemeinen, Art. 159-180. Schulthess Polygraphischer Verlag AG, 1998.
• Deillon-Schegg, Bettina. CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Sachenrecht Art. 641-977 ZGB – Art. 1-61 SchlT ZGB. Schulthess Juristische Medien AG, 2023.
• Doğan, Murat. Tapu Sicilinde Tasarruf Yetkisi Kısıtlamasının Şerhi. Seçkin Yayıncılık, 2004.
• Dural, Mustafa, Tufan Öğüz ve Mustafa Alper Gümüş. Türk Özel Hukuku, Cilt III, Aile Hukuku. Filiz Kitabevi, 2023.
• Dural, Mustafa ve Turgut Öz. Türk Özel Hukuku Cilt IV - Miras Hukuku. Filiz Kitabevi, 2022.
• Ercoşkun Şenol, H. Kübra. “Geçici Tescil Şerhi.” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 6, no. 11 (2018): 375 - 407. https://doi.org/10.18771/mdergi.435749.
• Erdem, Mehmet ve Aslı Makaracı Başak. Aile Hukuku. Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Erman, Eyüp Sabri. “Müddetinde Satış İstememenin Hukuki Sonuçları.” Adalet Dergisi 67, no. 3 (1976): 214-220.
• Ertop Yavuz, Elif İdil. "Aile Konutuna İlişkin TMK m. 194/I Sınırlaması ve Aile Konutu Şerhinin Hukuki Niteliği." Periodicum Iuris 3, no.1 (2025): 123-161.
• Genç Arıdemir, Arzu. “Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 2002/7 Sayılı, 11.06.2002 Tarihli Genelgesi’nin Aile Konutu Şerhine İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi.” İçinde Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan, ed. Hüseyin Hatemi. Seçkin Yayıncılık, 2006.
• Göksu, Tarkan. CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personen- und Familienrecht Art. 1–456 ZGB - Partnerschaftsgesetz. Schulthess Juristische Medien AG, 2023.
• Guhl, Theo, Alfred Koller, Anton K. Schnyder ve Jean Nicolas Druey. Das Schweizerische Obligationenrecht mit Einschluss des Handels- und Wertpapierrechts. Schulthess Juristische Medien AG, 2000.
• Gümüş, Mustafa Alper. Teoride ve Uygulamada Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri (TMK m. 185 - 281). Vedat Kitapçılık, 2008.
• Gümüş, Mustafa Alper. Türk Medenî Kanununun Getirdiği Yeni Şerhler. Vedat Kitapçılık, 2007.
• Günergök, Özcan. “Eşlerden Birinin Mülkiyetindeki Tapuya Kayıtlı Aile Konutu Üzerinde Üçüncü Kişilerin Mülkiyet veya Sınırlı Ayni Hak İktisabı.” Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13, no. 1-2 (2009): 249-283.
• Gürsoy, Kemal T., Fikret Eren ve Erol Cansel. Türk Eşya Hukuku. Sevinç Matbaası, 1978.
• Harnisch, Artur. Die Grundbuchberichtigungsklage nach dem schweizerischen ZGB. Stämpfli & Cie, 1941.
• Hasenböhler, Franz. ZK - Zürcher Kommentar Band/Nr. II/1c, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, 1. Abteilung: Das Eherecht (Art. 90-251 ZGB), Die Wirkungen der Ehe im allgemeinen, Art. 159-180. Schulthess Polygraphischer Verlag AG, 1998.
• Hausheer, Heinz, Ruth Reusser ve Thomas Geiser. Berner Kommentar Band/Nr. II/1/2, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, Das Eherecht, Die Wirkungen der Ehe im allgemeinen, Art. 159-180 ZGB. Stämpfli Verlag AG, 1999.
• Homberger, Arthur. Zürcher Kommentar zum schweizerischen Zivilgesetzbuch, Bd. IV/3, Besitz und Grundbuch (Art. 919-977 ZGB). Schulthess & Co., 1938.
• Hrubesch-Millauer, Stephanie. CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Erbrecht Art. 457-640 ZGB. Schulthess Juristische Medien AG, 2023.
• Hrubesch-Millauer, Stephanie, Barbara Graham-Siegenthaler ve Vito Roberto. Sachenrecht. Stämpfli Verlag AG, 2017.
• Kalkan, Arif. Tapu Sicilinde Yolsuz Yazım ve Düzeltme. Filiz Kitabevi, 2024.
• Kaya Saydam, Ayşe. Türk Medeni Kanunu'nun 1025. Maddesi Kapsamında Tapu Sicilinin Düzeltilmesi Davası. Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Köse, Eylül Can. Evlilik Birliğinin Eşlerin Tasarruf Yetkisine Getirdiği Sınırlamalar. On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Kurt, Ekrem. Tapu Sicilinin Düzeltilmesi. Kazancı Hukuk Yayınları, 2004.
• Kurt, Leyla Müjde. “Aile Konutu Şerhinin Hukuki Etkisi.” Terazi Hukuk Dergisi 13, no. 146 (2018): 33-44.
• Nef, Urs Ch. Grundzüge des Sachenrechts. vdf Hochshulverlag AG, 2004.
• Nomer, Hâluk Nami ve Mehmet Serkan Ergüne. Eşya Hukuku. On İki Levha Yayıncılık, 2023.
• Oğuzman, M. Kemal, Özer Seliçi ve Saibe Oktay-Özdemir. Eşya Hukuku. Filiz Kitabevi, 2022.
• Öktem, Seda. “Aile Birliğinde Eşlerin Tasarruf Yetkisinin Kısıtlanması.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, no. 67 (2006): 317-338.
• Öncü, Azim. “Taşınmaz Satış Vaadinden Doğan Hakka İlişkin Terkin Edilmemiş Şerhin Etkisi ve Yargıtay’ın Konuya Yaklaşımı.” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11, no. 2 (2020): 649-664. https://doi.org/10.21492/inuhfd.809582.
• Özbay, İbrahim. “İpoteğin İptali Davası (İİK m. 150, c. 3) Üzerine Bir İnceleme.” Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11, no. 3-4 (2007): 403-451.
• Özbek, Mustafa Serdar. “Tapu Kütüğüne Şerh Edilen Çekişmeli Hakların Korunmasına İlişkin İhtiyatî Tedbir Kararlarının Doğurduğu Tasarruf Kısıtlamaları.” Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3, no. 1 (2017): 65-91.
• Özdemir, Gençer. “Ailenin Ekonomik Varlığının Korunması Amacıyla Eşin Tasarruf Yetkisinin Kısıtlanması.” Terazi Hukuk Dergisi 16, no. 181 (2021): 1708-1720.
• Özen, Burak. “Elbirliği ile Malik Olanlardan Biri Tarafından Yapılan Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesinin Şerhi.” İçinde Medeni Hukuk Alanındaki Güncel Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi Sempozyumları, Cilt 1: Eşya Hukuku (20 Ekim 2016), ed. Tufan Öğüz ve Baki İlkay Engin. On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Özen, Burak. “Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesinden Doğan Kişisel Hakkın Şerhi ve Bu Şerhin Kaldırılması.” İçinde Makaleler - Tebliğler (2001-2020). On İki Levha Yayıncılık, 2021.
• Öztürk, Barış Can. “Artmirasçı Atamada Güvence Olarak Tapu Kütüğüne Şerh Verilmesi (TMK m. 523/II).” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 15, no. 60 (2024): 537-554. https://doi.org/10.54049/taad.1572963.
• Pfammatter, Aron. OFK - Orell Füssli Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch. Orell Füssli Verlag AG, 2021.
• Polat, Hatice. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Kişisel Hakların Şerhi. Seçkin Yayınları, 2022.
• Reisoğlu, Safa. Türk Eşya Hukuku, Cilt 1: Giriş - Zilyedlik - Tapu Sicili ve Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu - Tapulama Kanunu. S Yayınları, 1984.
• Rey, Heinz. Die Grundlagen des Sachenrechts und das Eigentum. Stämpfli Verlag AG, 2007.
• Schmid, Jörg ve Bettina Hürlimann-Kaup. Sachenrecht. Schulthess Juristische Medien AG, 2022.
• Schmid, Jürg. Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II (Art. 457-977 ZGB – Art. 1-61 SchlT ZGB). Helbing Lichtenhahn Verlag, 2019.
• Schmid, Ursula. OFK - Orell Füssli Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch. Orell Füssli Verlag AG, 2021.
• Schlumpf, Michael ve Christian Fraefel. CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personen- und Familienrecht Art. 1–456 ZGB - Partnerschaftsgesetz. Schulthess Juristische Medien AG, 2023.
• Schwander, Ivo. Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch I, Art. 1-456. Helbing Lichtenhahn Verlag, 2018.
• Serdar, İlknur. “1756 (2014/4) Sayılı Genelge Kapsamında Aile Konutu Şerhi.” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 21, no. 2 (2019): 583-628. https://doi.org/10.33717/deuhfd.642021.
• Simonius, Pascal ve Thomas Sutter. Schweizerisches Immobiliarsachenrecht, Band I: Grundlagen, Grundbuch und Grundeigentum. Verlag Helbing & Lichtenhahn, 1995.
• Sirmen, A. Lâle. Eşya Hukuku. Yetkin Yayınları, 2022.
• Sungurbey, İsmet. Kişisel Hakların Tapu Kütüğüne Şerhi. Sermet Matbaası, 1963.
• Şahan, Gökhan. Tapu Sicilinde Kişisel Hakların Şerhi. Seçkin Yayınları, 2020.
• Şahinci, Ayşen. “Eşlerin Tasarruf Yetkisinin Sınırlandırılması (TMK. md. 199).” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 59, no. 2 (2010): 309-334. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001602.
• Şıpka, Şükran. Türk Medenî Kanunu’nda Aile Konutu İle İlgili İşlemlerde Diğer Eşin Rızası (TMK. m. 194). Beta Yayıncılık, 2002.
• Tekelioğlu, Numan. “Türk Hukukunda Tapu Memurunun Re’sen Terkin ve Düzeltme Yetkisi.” Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13, no. 1 (2023): 503-527. https://doi.org/10.54704/akdhfd.1156711.
• Tekinay, Selâhattin Sulhi, Sermet Akman, Halûk Burcuoğlu ve Atillâ Altop. Tekinay Eşya Hukuku, Cilt I: Ziyedlik - Tapu Sicili - Mülkiyet. Filiz Kitabevi, 1989.
• Ünal, Mehmet ve Veysel Başpınar. Şeklî Eşya Hukuku. Savaş Yayınevi, 2017.
• Üstündağ, Saim. Tapu Kütüğünün Tashihi Davası. İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1959.
• Vardar Hamamcıoğlu, Gülşah. Medeni Hukuk’ta Tasarruf İşlemi Kavramı. On İki Levha Yayınları, 2014.
• Weimer, Peter. BK - Berner Kommentar Band/Nr. III/1/1/1, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Erbrecht, Die Erben, Die gesetzlichen Erben, Die Verfügungsfähigkeit, Die Verfügungsfreiheit, Die Verfügungsarten, Die Verfügungsformen, Art. 457-516 ZGB. Stämpfli Verlag AG, 2009.
• Yakuppur, Sendi. Tapu Kütüğüne Güven İlkesi. On İki Levha Yayıncılık, 2016.
• Yılmaz, Canan. “Güncel İsviçre Federal Mahkemesi ve Yargıtay Kararları Işığında TMK m. 199 “Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması”nın Uygulama Alanı.” Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 18, no. 212 (2023): 1-41.
• Yılmaz, Süleyman ve Necati Şükrü Bayramoğlu. “Eşin Tasarruf Yetkisinin Kısıtlanması.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 22, no. 3 (2016): 3143-3162.