Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2022, , 1021 - 1038, 30.11.2022
https://doi.org/10.33227/auifd.1063244

Öz

Kaynakça

  • Akgün, Tuncay. “Boethius’ta Tanrı, Sıfatları ve Teleolojik Delil.” Dini Araştırmalar 18:46 (2015): 126-147.
  • Aslantatar, Nesim. “Paul Draper, Agnostisizm ve Kötülük Problemi.” Dini Araştırmalar 25:62 (2022): 173-196.
  • Aytepe, Mahsum. “Mutezili Düşüncede Teklifin Vucubiyeti Problemi ve Kur’an’ın Yaklaşımı.” İslam Düşüncesi Araştırmaları, ed. Abdülcelil Bilgin ve Yusuf Aydın, içinde 305-326. Ankara: Araştırma Yayınları, 2019.
  • Bayes, Thomas. “An Essay towards Solving a Problem in the Doctrine of Chances.” Philosophical Transactions of the Royal Society of London 53 (1763): 370-418.
  • Berkson, Joseph. “Bayes' Theorem.” The Annals of Mathematical Statistics 1:1 (1930): 42-56.
  • Cartwright, Nancy. “Comments on Wesley Salmon’s “Science and Religion....” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 33:2 (1978): 177-183.
  • Cornfield, Jerome. “Bayes Theorem.” Review of the International Statistical Institute 35:1 (1967): 34-49.
  • Çelebi, Vedat. “Bayes Teoremi Bağlamında Olasılıkçı Bayes Epistemolojisinin Kapsamı Üzerine Bir İnceleme.” Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi 28 (2019): 319-343.
  • Çevik, Mustafa. “The ‘First Cause’ in Hume’s Philosophy.” Beytulhikme An International Journal of Philosophy 3:1 (2013): 151-157.
  • Doko, Enis. “Does Fine-Tuning Need an Explanation?.” Kader 17:1 (2019): 1-14.
  • Draper, Paul. “Pain and Pleasure: An Evidential Problem for Theists.” Noûs 23:3 (1989): 331-350.
  • Erdem, Engin. “Ateizm ve Ateistik Kanıtlar.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 261-301. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Hume, David. Din Üstüne. Çev. Mete Tuncay. Ankara: İmge Kitapevi, 2016.
  • İzin Badria, Merve, “İnce-Ayarlanmışlık Argümanı ve Çoklu Evrenler.” Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi 10 (2022): 173-187.
  • Lewis, C. S. Mere Christianity. New York: HarperCollins, 2001.
  • Manafov, Rafiz. “Gazzali: Mümkün Dünyaların En İyisinde Kötülük.” İslam Düşüncesinde Kötülük Sorunu ve Teodise I, ed. Hakan Hemşinli ve Yunus Kaplan, içinde 389-414. Ankara: Elis Yayınları 2021.
  • Manafov, Rafiz. Karl Popper Aklı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2020.
  • Oruk, Zehra. “Einstein’ın Mekanik Evreninde Özgürlük ve Ahlak Problemi.” Metafizika Jurnalı 3:1 (2020): 81-96.
  • Paley, William. Natural Theology; or, Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, Collected from the Appearances of Nature. ed. Matthew D. Eddy ve David Knight, Oxford: Oxford University Press, 2006.
  • Pargetter, Robert. “Evil as Evidence against the Existence of God.” Mind 85:338 (1976): 242-245.
  • Pearl, Leon. “Hume’s Criticism of The Argument From Design.” The Monist 54:2 (1970): 270-284.
  • Plantinga, Alvin. God, Freedom, and Evil. New York: Harper & Row, 2002.
  • Plantinga, Alvin. “Probabilistic Arguments from Evil.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 35:1 (1979): 1-53.
  • Plantinga, Alvin. “Degenerate Evidence and Rowe's New Evidential Argument From Evil.” Noûs 32:4 (1998): 531-544.
  • Reçber, Mehmet Sait. “Tanrı’nın Varlığının Delilleri.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 97-134. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Rowe, William L. “The Evidential Argument from Evil: A Second Look.” The Evidential Argument from Evil, ed. Daniel H. Snyder, içinde 262-285. Bloomington: Indiana University Press, 1996.
  • Salmazzem, Mehmet. Kur’ân’a Materyalist Yaklaşımlar. Ankara: Fecr Yayınları, 2019.
  • Salmon, Wesley C. “Religion and Science: A New Look at Hume's ‘Dialogues’.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the AnalyticTradition 33:2 (1978): 143-176.
  • Swinburne, R. “The Argument from Design,” Philosophy 43:165 (1968): 199–212.
  • Swinburne, R. The Existence of God. Oxford: Clarendon Press, 1979.
  • Uslu, Ferit. “Düzen ve Gaye Delili Üzerine Bir Analiz.” Dini Araştırmalar 4:12 (2002): 31-48.
  • Wykstra, Stephen J. “The Human Obstacle to Evidential Arguments from Suffering: On Avoiding the Evils of ‘Appearance’.” International Journal for Philosophy of Religion 16 (1984): 73-94.
  • Yıldız, İbrahim. “Mümkün En İyi Dünya ve Kötülük.” İslami Araştırmalar Dergisi 32:3 (2021): 634-641.
  • Yıldız, İbrahim. “Teizm ve Ateizm: Delilci Kötülük Problemi.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2021.
Yıl 2022, , 1021 - 1038, 30.11.2022
https://doi.org/10.33227/auifd.1063244

Öz

Kaynakça

  • Akgün, Tuncay. “Boethius’ta Tanrı, Sıfatları ve Teleolojik Delil.” Dini Araştırmalar 18:46 (2015): 126-147.
  • Aslantatar, Nesim. “Paul Draper, Agnostisizm ve Kötülük Problemi.” Dini Araştırmalar 25:62 (2022): 173-196.
  • Aytepe, Mahsum. “Mutezili Düşüncede Teklifin Vucubiyeti Problemi ve Kur’an’ın Yaklaşımı.” İslam Düşüncesi Araştırmaları, ed. Abdülcelil Bilgin ve Yusuf Aydın, içinde 305-326. Ankara: Araştırma Yayınları, 2019.
  • Bayes, Thomas. “An Essay towards Solving a Problem in the Doctrine of Chances.” Philosophical Transactions of the Royal Society of London 53 (1763): 370-418.
  • Berkson, Joseph. “Bayes' Theorem.” The Annals of Mathematical Statistics 1:1 (1930): 42-56.
  • Cartwright, Nancy. “Comments on Wesley Salmon’s “Science and Religion....” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 33:2 (1978): 177-183.
  • Cornfield, Jerome. “Bayes Theorem.” Review of the International Statistical Institute 35:1 (1967): 34-49.
  • Çelebi, Vedat. “Bayes Teoremi Bağlamında Olasılıkçı Bayes Epistemolojisinin Kapsamı Üzerine Bir İnceleme.” Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi 28 (2019): 319-343.
  • Çevik, Mustafa. “The ‘First Cause’ in Hume’s Philosophy.” Beytulhikme An International Journal of Philosophy 3:1 (2013): 151-157.
  • Doko, Enis. “Does Fine-Tuning Need an Explanation?.” Kader 17:1 (2019): 1-14.
  • Draper, Paul. “Pain and Pleasure: An Evidential Problem for Theists.” Noûs 23:3 (1989): 331-350.
  • Erdem, Engin. “Ateizm ve Ateistik Kanıtlar.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 261-301. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Hume, David. Din Üstüne. Çev. Mete Tuncay. Ankara: İmge Kitapevi, 2016.
  • İzin Badria, Merve, “İnce-Ayarlanmışlık Argümanı ve Çoklu Evrenler.” Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi 10 (2022): 173-187.
  • Lewis, C. S. Mere Christianity. New York: HarperCollins, 2001.
  • Manafov, Rafiz. “Gazzali: Mümkün Dünyaların En İyisinde Kötülük.” İslam Düşüncesinde Kötülük Sorunu ve Teodise I, ed. Hakan Hemşinli ve Yunus Kaplan, içinde 389-414. Ankara: Elis Yayınları 2021.
  • Manafov, Rafiz. Karl Popper Aklı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2020.
  • Oruk, Zehra. “Einstein’ın Mekanik Evreninde Özgürlük ve Ahlak Problemi.” Metafizika Jurnalı 3:1 (2020): 81-96.
  • Paley, William. Natural Theology; or, Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, Collected from the Appearances of Nature. ed. Matthew D. Eddy ve David Knight, Oxford: Oxford University Press, 2006.
  • Pargetter, Robert. “Evil as Evidence against the Existence of God.” Mind 85:338 (1976): 242-245.
  • Pearl, Leon. “Hume’s Criticism of The Argument From Design.” The Monist 54:2 (1970): 270-284.
  • Plantinga, Alvin. God, Freedom, and Evil. New York: Harper & Row, 2002.
  • Plantinga, Alvin. “Probabilistic Arguments from Evil.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 35:1 (1979): 1-53.
  • Plantinga, Alvin. “Degenerate Evidence and Rowe's New Evidential Argument From Evil.” Noûs 32:4 (1998): 531-544.
  • Reçber, Mehmet Sait. “Tanrı’nın Varlığının Delilleri.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 97-134. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Rowe, William L. “The Evidential Argument from Evil: A Second Look.” The Evidential Argument from Evil, ed. Daniel H. Snyder, içinde 262-285. Bloomington: Indiana University Press, 1996.
  • Salmazzem, Mehmet. Kur’ân’a Materyalist Yaklaşımlar. Ankara: Fecr Yayınları, 2019.
  • Salmon, Wesley C. “Religion and Science: A New Look at Hume's ‘Dialogues’.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the AnalyticTradition 33:2 (1978): 143-176.
  • Swinburne, R. “The Argument from Design,” Philosophy 43:165 (1968): 199–212.
  • Swinburne, R. The Existence of God. Oxford: Clarendon Press, 1979.
  • Uslu, Ferit. “Düzen ve Gaye Delili Üzerine Bir Analiz.” Dini Araştırmalar 4:12 (2002): 31-48.
  • Wykstra, Stephen J. “The Human Obstacle to Evidential Arguments from Suffering: On Avoiding the Evils of ‘Appearance’.” International Journal for Philosophy of Religion 16 (1984): 73-94.
  • Yıldız, İbrahim. “Mümkün En İyi Dünya ve Kötülük.” İslami Araştırmalar Dergisi 32:3 (2021): 634-641.
  • Yıldız, İbrahim. “Teizm ve Ateizm: Delilci Kötülük Problemi.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2021.
Yıl 2022, , 1021 - 1038, 30.11.2022
https://doi.org/10.33227/auifd.1063244

Öz

Kaynakça

  • Akgün, Tuncay. “Boethius’ta Tanrı, Sıfatları ve Teleolojik Delil.” Dini Araştırmalar 18:46 (2015): 126-147.
  • Aslantatar, Nesim. “Paul Draper, Agnostisizm ve Kötülük Problemi.” Dini Araştırmalar 25:62 (2022): 173-196.
  • Aytepe, Mahsum. “Mutezili Düşüncede Teklifin Vucubiyeti Problemi ve Kur’an’ın Yaklaşımı.” İslam Düşüncesi Araştırmaları, ed. Abdülcelil Bilgin ve Yusuf Aydın, içinde 305-326. Ankara: Araştırma Yayınları, 2019.
  • Bayes, Thomas. “An Essay towards Solving a Problem in the Doctrine of Chances.” Philosophical Transactions of the Royal Society of London 53 (1763): 370-418.
  • Berkson, Joseph. “Bayes' Theorem.” The Annals of Mathematical Statistics 1:1 (1930): 42-56.
  • Cartwright, Nancy. “Comments on Wesley Salmon’s “Science and Religion....” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 33:2 (1978): 177-183.
  • Cornfield, Jerome. “Bayes Theorem.” Review of the International Statistical Institute 35:1 (1967): 34-49.
  • Çelebi, Vedat. “Bayes Teoremi Bağlamında Olasılıkçı Bayes Epistemolojisinin Kapsamı Üzerine Bir İnceleme.” Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi 28 (2019): 319-343.
  • Çevik, Mustafa. “The ‘First Cause’ in Hume’s Philosophy.” Beytulhikme An International Journal of Philosophy 3:1 (2013): 151-157.
  • Doko, Enis. “Does Fine-Tuning Need an Explanation?.” Kader 17:1 (2019): 1-14.
  • Draper, Paul. “Pain and Pleasure: An Evidential Problem for Theists.” Noûs 23:3 (1989): 331-350.
  • Erdem, Engin. “Ateizm ve Ateistik Kanıtlar.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 261-301. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Hume, David. Din Üstüne. Çev. Mete Tuncay. Ankara: İmge Kitapevi, 2016.
  • İzin Badria, Merve, “İnce-Ayarlanmışlık Argümanı ve Çoklu Evrenler.” Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi 10 (2022): 173-187.
  • Lewis, C. S. Mere Christianity. New York: HarperCollins, 2001.
  • Manafov, Rafiz. “Gazzali: Mümkün Dünyaların En İyisinde Kötülük.” İslam Düşüncesinde Kötülük Sorunu ve Teodise I, ed. Hakan Hemşinli ve Yunus Kaplan, içinde 389-414. Ankara: Elis Yayınları 2021.
  • Manafov, Rafiz. Karl Popper Aklı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2020.
  • Oruk, Zehra. “Einstein’ın Mekanik Evreninde Özgürlük ve Ahlak Problemi.” Metafizika Jurnalı 3:1 (2020): 81-96.
  • Paley, William. Natural Theology; or, Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, Collected from the Appearances of Nature. ed. Matthew D. Eddy ve David Knight, Oxford: Oxford University Press, 2006.
  • Pargetter, Robert. “Evil as Evidence against the Existence of God.” Mind 85:338 (1976): 242-245.
  • Pearl, Leon. “Hume’s Criticism of The Argument From Design.” The Monist 54:2 (1970): 270-284.
  • Plantinga, Alvin. God, Freedom, and Evil. New York: Harper & Row, 2002.
  • Plantinga, Alvin. “Probabilistic Arguments from Evil.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 35:1 (1979): 1-53.
  • Plantinga, Alvin. “Degenerate Evidence and Rowe's New Evidential Argument From Evil.” Noûs 32:4 (1998): 531-544.
  • Reçber, Mehmet Sait. “Tanrı’nın Varlığının Delilleri.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 97-134. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Rowe, William L. “The Evidential Argument from Evil: A Second Look.” The Evidential Argument from Evil, ed. Daniel H. Snyder, içinde 262-285. Bloomington: Indiana University Press, 1996.
  • Salmazzem, Mehmet. Kur’ân’a Materyalist Yaklaşımlar. Ankara: Fecr Yayınları, 2019.
  • Salmon, Wesley C. “Religion and Science: A New Look at Hume's ‘Dialogues’.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the AnalyticTradition 33:2 (1978): 143-176.
  • Swinburne, R. “The Argument from Design,” Philosophy 43:165 (1968): 199–212.
  • Swinburne, R. The Existence of God. Oxford: Clarendon Press, 1979.
  • Uslu, Ferit. “Düzen ve Gaye Delili Üzerine Bir Analiz.” Dini Araştırmalar 4:12 (2002): 31-48.
  • Wykstra, Stephen J. “The Human Obstacle to Evidential Arguments from Suffering: On Avoiding the Evils of ‘Appearance’.” International Journal for Philosophy of Religion 16 (1984): 73-94.
  • Yıldız, İbrahim. “Mümkün En İyi Dünya ve Kötülük.” İslami Araştırmalar Dergisi 32:3 (2021): 634-641.
  • Yıldız, İbrahim. “Teizm ve Ateizm: Delilci Kötülük Problemi.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2021.

Testing the Teleological Argument with Bayes’ Theorem: An Evaluation of Wesley Salmon's Argument

Yıl 2022, , 1021 - 1038, 30.11.2022
https://doi.org/10.33227/auifd.1063244

Öz

The existence of God is the focus of discussions between theism and atheism. At this point, while various arguments were put forward by theists to justify the existence of God; counterarguments were constructed by atheists. The arguments constructed by atheists generally target the existence of God directly. However, instead of discussing the nonexistence of God directly, some argue based on the idea that an argument put forward in favor of God's existence is in fact against it. We find this kind of argument in the work of Wesley Salmon. Salmon builds his argument on discussions regarding the teleological argument in David Hume’s Dialogues Concerning Natural Religion. Claiming that the teleological evidence is inconsistent in many ways at the point of grounding the existence of God, Salmon based his argument on the idea that the order in the universe is evidence for the absence of God rather than for his existence and tried to strengthen the argument with Bayes’ theorem. In this study, the argument that tries to strengthen the claim that the teleological proof indicates the non-existence of God with Bayes’ theorem will be scrutinized and evaluated. In doing so, first, Bayes’ theorem and the teleological proof will be presented briefly to contribute to the clarity of the argument. Afterward, the argument will be explained with its basic premises. Finally, the structure of the argument and the consistency of the ideas on which it is based will be discussed. As a result, it is concluded that the use of Bayes’ theorem in an argument against the existence of God does not make the argument stronger.

Kaynakça

  • Akgün, Tuncay. “Boethius’ta Tanrı, Sıfatları ve Teleolojik Delil.” Dini Araştırmalar 18:46 (2015): 126-147.
  • Aslantatar, Nesim. “Paul Draper, Agnostisizm ve Kötülük Problemi.” Dini Araştırmalar 25:62 (2022): 173-196.
  • Aytepe, Mahsum. “Mutezili Düşüncede Teklifin Vucubiyeti Problemi ve Kur’an’ın Yaklaşımı.” İslam Düşüncesi Araştırmaları, ed. Abdülcelil Bilgin ve Yusuf Aydın, içinde 305-326. Ankara: Araştırma Yayınları, 2019.
  • Bayes, Thomas. “An Essay towards Solving a Problem in the Doctrine of Chances.” Philosophical Transactions of the Royal Society of London 53 (1763): 370-418.
  • Berkson, Joseph. “Bayes' Theorem.” The Annals of Mathematical Statistics 1:1 (1930): 42-56.
  • Cartwright, Nancy. “Comments on Wesley Salmon’s “Science and Religion....” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 33:2 (1978): 177-183.
  • Cornfield, Jerome. “Bayes Theorem.” Review of the International Statistical Institute 35:1 (1967): 34-49.
  • Çelebi, Vedat. “Bayes Teoremi Bağlamında Olasılıkçı Bayes Epistemolojisinin Kapsamı Üzerine Bir İnceleme.” Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi 28 (2019): 319-343.
  • Çevik, Mustafa. “The ‘First Cause’ in Hume’s Philosophy.” Beytulhikme An International Journal of Philosophy 3:1 (2013): 151-157.
  • Doko, Enis. “Does Fine-Tuning Need an Explanation?.” Kader 17:1 (2019): 1-14.
  • Draper, Paul. “Pain and Pleasure: An Evidential Problem for Theists.” Noûs 23:3 (1989): 331-350.
  • Erdem, Engin. “Ateizm ve Ateistik Kanıtlar.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 261-301. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Hume, David. Din Üstüne. Çev. Mete Tuncay. Ankara: İmge Kitapevi, 2016.
  • İzin Badria, Merve, “İnce-Ayarlanmışlık Argümanı ve Çoklu Evrenler.” Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi 10 (2022): 173-187.
  • Lewis, C. S. Mere Christianity. New York: HarperCollins, 2001.
  • Manafov, Rafiz. “Gazzali: Mümkün Dünyaların En İyisinde Kötülük.” İslam Düşüncesinde Kötülük Sorunu ve Teodise I, ed. Hakan Hemşinli ve Yunus Kaplan, içinde 389-414. Ankara: Elis Yayınları 2021.
  • Manafov, Rafiz. Karl Popper Aklı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2020.
  • Oruk, Zehra. “Einstein’ın Mekanik Evreninde Özgürlük ve Ahlak Problemi.” Metafizika Jurnalı 3:1 (2020): 81-96.
  • Paley, William. Natural Theology; or, Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, Collected from the Appearances of Nature. ed. Matthew D. Eddy ve David Knight, Oxford: Oxford University Press, 2006.
  • Pargetter, Robert. “Evil as Evidence against the Existence of God.” Mind 85:338 (1976): 242-245.
  • Pearl, Leon. “Hume’s Criticism of The Argument From Design.” The Monist 54:2 (1970): 270-284.
  • Plantinga, Alvin. God, Freedom, and Evil. New York: Harper & Row, 2002.
  • Plantinga, Alvin. “Probabilistic Arguments from Evil.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 35:1 (1979): 1-53.
  • Plantinga, Alvin. “Degenerate Evidence and Rowe's New Evidential Argument From Evil.” Noûs 32:4 (1998): 531-544.
  • Reçber, Mehmet Sait. “Tanrı’nın Varlığının Delilleri.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 97-134. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Rowe, William L. “The Evidential Argument from Evil: A Second Look.” The Evidential Argument from Evil, ed. Daniel H. Snyder, içinde 262-285. Bloomington: Indiana University Press, 1996.
  • Salmazzem, Mehmet. Kur’ân’a Materyalist Yaklaşımlar. Ankara: Fecr Yayınları, 2019.
  • Salmon, Wesley C. “Religion and Science: A New Look at Hume's ‘Dialogues’.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the AnalyticTradition 33:2 (1978): 143-176.
  • Swinburne, R. “The Argument from Design,” Philosophy 43:165 (1968): 199–212.
  • Swinburne, R. The Existence of God. Oxford: Clarendon Press, 1979.
  • Uslu, Ferit. “Düzen ve Gaye Delili Üzerine Bir Analiz.” Dini Araştırmalar 4:12 (2002): 31-48.
  • Wykstra, Stephen J. “The Human Obstacle to Evidential Arguments from Suffering: On Avoiding the Evils of ‘Appearance’.” International Journal for Philosophy of Religion 16 (1984): 73-94.
  • Yıldız, İbrahim. “Mümkün En İyi Dünya ve Kötülük.” İslami Araştırmalar Dergisi 32:3 (2021): 634-641.
  • Yıldız, İbrahim. “Teizm ve Ateizm: Delilci Kötülük Problemi.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2021.

Teleolojik Argüman’ın Bayes Teoremiyle İmtihanı: Wesley Salmon’un Argümanına İlişkin Bir Değerlendirme

Yıl 2022, , 1021 - 1038, 30.11.2022
https://doi.org/10.33227/auifd.1063244

Öz

Tanrı’nın varlığı, teizm ve ateizm arasındaki tartışmaların temel odağıdır. Bu noktada, teistler tarafından Tanrı’nın varlığını temellendirmek için çeşitli argümanlar ileri sürülürken; ateistler tarafından ise aleyhte muhtelif argümanlar kurgulanmıştır. Ateistlerin kurguladıkları argümanlar genel olarak Tanrı’nın varlığını doğrudan hedef alır. Bununla beraber, doğrudan Tanrı’nın yokluğunu tartışmak yerine Tanrı’nın varlığı lehine ileri sürülen bir argümanın aslında aleyhte olduğu düşüncesini temel alarak tartışanlar da bulunmaktadır. Bu tür bir tartışmaya Wesley Salmon’un çalışmalarında rastlarız. Salmon, argümanını, David Hume’un Dialogues Concerning Natural Religion adlı eserindeki teleolojik delile dair tartışmalar üzerine bina etmektedir. Teleolojik delilin Tanrı’nın varlığını temellendirme noktasında birçok açıdan tutarsız olduğunu ileri süren Salmon, evrende var olan düzenin, Tanrı’nın varlığından ziyade yokluğuna delil olduğu yönünde teizm aleyhine ileri sürülen tartışmaları temel almış ve bunları Bayes teoremiyle güçlendirmeye çalışmıştır. Bu çalışmada teleolojik delilin, aslında, Tanrı’nın yokluğuna delalet ettiğini Bayes teoremi ile desteklemeye çalışan argüman ele alınıp değerlendirilmektedir. Bu yapılırken, argümanın daha da anlaşılır olmasına katkı sağlamak adına, ilk olarak, Bayes teoremi ve teleolojik argüman kısaca sunulmaktadır. Sonrasında, bahse konu argüman temel dayanaklarıyla birlikte ele alınmaktadır. Son olarak, argümanın yapısının ve temel aldığı düşüncelerin tutarlılığı tartışılmaktadır. Neticede Tanrı’nın varlığına karşı kurgulanan bir argümanda Bayes teoreminin kullanılması argümanı daha güçlü kılmadığı sonucuna varılmaktadır.

Kaynakça

  • Akgün, Tuncay. “Boethius’ta Tanrı, Sıfatları ve Teleolojik Delil.” Dini Araştırmalar 18:46 (2015): 126-147.
  • Aslantatar, Nesim. “Paul Draper, Agnostisizm ve Kötülük Problemi.” Dini Araştırmalar 25:62 (2022): 173-196.
  • Aytepe, Mahsum. “Mutezili Düşüncede Teklifin Vucubiyeti Problemi ve Kur’an’ın Yaklaşımı.” İslam Düşüncesi Araştırmaları, ed. Abdülcelil Bilgin ve Yusuf Aydın, içinde 305-326. Ankara: Araştırma Yayınları, 2019.
  • Bayes, Thomas. “An Essay towards Solving a Problem in the Doctrine of Chances.” Philosophical Transactions of the Royal Society of London 53 (1763): 370-418.
  • Berkson, Joseph. “Bayes' Theorem.” The Annals of Mathematical Statistics 1:1 (1930): 42-56.
  • Cartwright, Nancy. “Comments on Wesley Salmon’s “Science and Religion....” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 33:2 (1978): 177-183.
  • Cornfield, Jerome. “Bayes Theorem.” Review of the International Statistical Institute 35:1 (1967): 34-49.
  • Çelebi, Vedat. “Bayes Teoremi Bağlamında Olasılıkçı Bayes Epistemolojisinin Kapsamı Üzerine Bir İnceleme.” Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi 28 (2019): 319-343.
  • Çevik, Mustafa. “The ‘First Cause’ in Hume’s Philosophy.” Beytulhikme An International Journal of Philosophy 3:1 (2013): 151-157.
  • Doko, Enis. “Does Fine-Tuning Need an Explanation?.” Kader 17:1 (2019): 1-14.
  • Draper, Paul. “Pain and Pleasure: An Evidential Problem for Theists.” Noûs 23:3 (1989): 331-350.
  • Erdem, Engin. “Ateizm ve Ateistik Kanıtlar.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 261-301. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Hume, David. Din Üstüne. Çev. Mete Tuncay. Ankara: İmge Kitapevi, 2016.
  • İzin Badria, Merve, “İnce-Ayarlanmışlık Argümanı ve Çoklu Evrenler.” Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi 10 (2022): 173-187.
  • Lewis, C. S. Mere Christianity. New York: HarperCollins, 2001.
  • Manafov, Rafiz. “Gazzali: Mümkün Dünyaların En İyisinde Kötülük.” İslam Düşüncesinde Kötülük Sorunu ve Teodise I, ed. Hakan Hemşinli ve Yunus Kaplan, içinde 389-414. Ankara: Elis Yayınları 2021.
  • Manafov, Rafiz. Karl Popper Aklı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2020.
  • Oruk, Zehra. “Einstein’ın Mekanik Evreninde Özgürlük ve Ahlak Problemi.” Metafizika Jurnalı 3:1 (2020): 81-96.
  • Paley, William. Natural Theology; or, Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, Collected from the Appearances of Nature. ed. Matthew D. Eddy ve David Knight, Oxford: Oxford University Press, 2006.
  • Pargetter, Robert. “Evil as Evidence against the Existence of God.” Mind 85:338 (1976): 242-245.
  • Pearl, Leon. “Hume’s Criticism of The Argument From Design.” The Monist 54:2 (1970): 270-284.
  • Plantinga, Alvin. God, Freedom, and Evil. New York: Harper & Row, 2002.
  • Plantinga, Alvin. “Probabilistic Arguments from Evil.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition 35:1 (1979): 1-53.
  • Plantinga, Alvin. “Degenerate Evidence and Rowe's New Evidential Argument From Evil.” Noûs 32:4 (1998): 531-544.
  • Reçber, Mehmet Sait. “Tanrı’nın Varlığının Delilleri.” Din Felsefesi, ed. Recep Kılıç, içinde 97-134. Ankara: Ankuzem Yayınları, 2013.
  • Rowe, William L. “The Evidential Argument from Evil: A Second Look.” The Evidential Argument from Evil, ed. Daniel H. Snyder, içinde 262-285. Bloomington: Indiana University Press, 1996.
  • Salmazzem, Mehmet. Kur’ân’a Materyalist Yaklaşımlar. Ankara: Fecr Yayınları, 2019.
  • Salmon, Wesley C. “Religion and Science: A New Look at Hume's ‘Dialogues’.” Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the AnalyticTradition 33:2 (1978): 143-176.
  • Swinburne, R. “The Argument from Design,” Philosophy 43:165 (1968): 199–212.
  • Swinburne, R. The Existence of God. Oxford: Clarendon Press, 1979.
  • Uslu, Ferit. “Düzen ve Gaye Delili Üzerine Bir Analiz.” Dini Araştırmalar 4:12 (2002): 31-48.
  • Wykstra, Stephen J. “The Human Obstacle to Evidential Arguments from Suffering: On Avoiding the Evils of ‘Appearance’.” International Journal for Philosophy of Religion 16 (1984): 73-94.
  • Yıldız, İbrahim. “Mümkün En İyi Dünya ve Kötülük.” İslami Araştırmalar Dergisi 32:3 (2021): 634-641.
  • Yıldız, İbrahim. “Teizm ve Ateizm: Delilci Kötülük Problemi.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2021.
Toplam 34 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Felsefe, Din Araştırmaları
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

İbrahim Yıldız 0000-0003-3139-2169

Yayımlanma Tarihi 30 Kasım 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022

Kaynak Göster

Chicago Yıldız, İbrahim. “Teleolojik Argüman’ın Bayes Teoremiyle İmtihanı: Wesley Salmon’un Argümanına İlişkin Bir Değerlendirme”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 63, sy. 2 (Kasım 2022): 1021-38. https://doi.org/10.33227/auifd.1063244.

Creative Commons Lisansı
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.