Peygamberimiz Hz. Muhammed’in Müezzinleri

Yıl 2011, Cilt: 52 Sayı: 2, 291 - 310, 01.08.2011

Fatih Koca

https://doi.org/10.1501/Ilhfak_0000001089

Cited By: 7

Öz

her din, kendisine tabi olan insanları ibadetlerine çağırırken birbirinden farklı metodları kullanmıştır. islam dininin ibadete çağrı yöntemi, diğer dinlerin uygulamalarına nazaran çok daha farklıdır. Çünkü Ezân, bizzat insanın kendi sesidir. hz. Peygamber güzel ve gür sese hayatı boyunca önem vermiş, islamın sembollerinden birisi olan “Ezân”ın ise güzel sesli ve mûsikîye vâkıf insanlar tarafından okunmasını tavsiye etmiştir. Kendi müezzinlerini de güzel sesli insanlardan seçmiştir. Bu makalede hz. Peygamber’in en çok bilinen müezzini hz. Bilal ve diğer müezzinleri ele alınmış ve bu müezzinlerin seslerine ve mûsikîye olan vukûfiyeti üzerinde durulmuştur

Anahtar Kelimeler

Ezân, Müezzin, Mescid, Ses, Mûsikî, Salât

Kaynakça

• ahmed b. hanbel, Müsned, Müessesetü’r-Risâle, thk: Şuayb el-Ernaût, Beyrût 1999.
• akdoğan Bayram, Türk Din Mûsikîsi Dersleri, ankara 2010.
• aycan, irfan, “islam toplumunda Eğlence Sektörünün Ortaya Çıkışı”, AÜİFD, c. XXXVIII, s. 155-193. ankara Üniversitesi Basımevi, ankara 1998.
• Canan, VIII, 319.
• Ebu Davud, Salat 31.
• Ebu Davud, Salat 28.
• tirmizi, Salat 143.
• ibn Mace, Ezan 3.
• Zebîdî, II, 567.
• Kettânî, I, 162.
• Bayram akdoğan, Türk Din Mûsikîsi Dersleri, ankara 2010, 203. el-Buhârî, Muhammed b. ismâîl Ebû abdillâh, el-Câmiu’s-Sahîh, Dâru ibn Kesîr, Beyrût 1987.
• Canan, ibrahim, Kütüb-i Sitte Muhtasarı, akçağ Yayınları, ankara 1989.
• Çakan, ismail Lütfi, “abdullah b. Zeyd”, DİA, I, 144, istanbul 1995.
• Çetin, abdurrahman, “Ezan”, DİA, XII, 36, istanbul 1995.
• Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eş’as, Sünen, Dâru’l-Kitâbi’l-arabî, Beyrût (t.y.).
• Feyizli, hasan tahsin, Feyzü’l-Fûrkân Kur’an-ı Kerim ve Açıklamalı Meali, Server iletişim, istanbul 2007.
• hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, terc. Salih tuğ, irfan Yayıncı- lık, istanbul 1993.
• hıkrî, Moğoltây b. Kılıç b. abdillâh, el-İ’lâm bi Sünnetihi Aleyhi’s-Selâm, Mektebetu Nizâr Mustafâ el-Bâz, el-Memleketü’l-arabiyyetü’s- Suûdiyye 1999.
• hudarî, Muhammed, Nûru’l-Yakîn fî Sîreti Seyyidi’l-Mürselîn, Dâru’l- Yemâme, Beyrût 2006.
• ibn hacer, Şihâbuddîn ahmed b. alî el-askalânî, el-İsâbe fî Temyîzi’s-Sahâbe, Dâru’l-Cîl, Beyrût h. 1412.
• ____, Tehzîbu’t-Tehzîb, Dâru’l-Fikr, Beyrût 1984.
• ibn haldûn, Mukaddime, terc. Zakir Kadiri Ugan, c. II, MEB, istanbul 1991.
• ibn hişâm, Ebû Muhammed abdülmelik, es-Sîretü’n-Nebeviyye, Dâru’l-Cîl, Beyrût h. 1411.
• ------, Sîret-i İbn Hişam, terc. hasan Ege, II/181, Kahraman Yayınları, istan- bul 1994.
• ibn Kesîr, Ebu’l-Fidâ ismâîl, el-Bidâye ve’n-Nihâye, Dâru ihyâi’t-türâsi’l- arabî, Beyrût 1988.
• ibn Mâce, Ebû abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî, Sünen, Dâru’l-Fikr, Beyrût (t.y.).
• ibn Manzûr, Muhammed b. Mukram, Lisânu’l-Arab, Dâru Sâdir,Beyrût (t.y.).
• ibn Manzûr, Lisânu’l-Arab, Dâru’l-Meârif, Kahire (t.y.).,
• ibn Sa’d, Muhammed, et-Tabakatü’l-Kübrâ, Dâru Sâdir, Beyrût (t.y.).
• ibn Seyyidi’n-Nâs, Muhammed b. abdillâh b. Yahyâ, Uyûnu’l-Eser fî Funûni’l-Meğâzî ve’ş-Şemâil ve’s-Siyer, Müessesetü Izziddîn li’t-tıbâa ve’n-Neşr, Beyrût 1986.
• ibnu’l-Esîr, Üsdü’l-Ğâbe, (m.y.), Beyrût (t.y.).
• Kalender, Ruhi, “Mûsikî ve insan”, AÜİFD, ankara Üniversitesi Basımevi, ankara 1998. c. XXXVII, s. 263-272.
• ____, “Ruh hastalıkları tedavisinde Mûsikî”, AÜİFD, ankara Üniversitesi Basımevi, ankara 1989., c. XXXI, s. 271-281.
• el-Kandehlevî, Muhammed Yusuf, Hayâtü’s-Sahabe, terc. Sıtkı Gülle, Divan Yayınları, istanbul 1990.
• Kastalâni imam-ı, Merâbib-i Ledünniyye Tercümesi, Çev: Şâir Bâkî, Sad: h. Rahmi Yananlı, istanbul 1983.
• Kazancı, ahmet Lütfi, “haccâc b. Yusuf es-Sakafî”, UÜİFD, IV/IV, Bursa 1992.
• el-Kettâni, Muhammed abdülhay, et-Terâtibu’l-İdâriyye, tah. ahmet Özel, iz Yayıncılık, istanbul 1990-1993.
• Kılıç, Mustafa, “islam Kültür tarihinde Mûsikî”, AÜİFD, c. XXXI, s. 405, 40. Yıl Özel Sayısı, ankara Üniversitesi Basımevi, ankara 1989.
• Kılıç, Ünal, Peygamber ve Dört Halife Günlerinde Şehir Yönetimi ve Valilik, Konya 2004.
• Koç, Mehmet akif, “Kur’an Kıraatinde türklere Özgü Mahalli Okuyuş Soru- nu”, AÜİFD, c. 51, S. 2, s. 79-91. a. Ü. Basımevi, ankara 2010.
• Küçükaşçı, Mustafa Sabri, “Müezzin”, DİA, c. XXXI, s. 491-495, istanbul 1995.
• el-Makrîzî, takıyuddîn ahmed b. alî, el-Mevâiz ve’l-İ’tibâr bi Zikri’l-Hıtat ve’l-Âsâr, Mektebetü Medbûlâ, Kâhire 1997.
• Mehmed Zihni Efendi, el-Hakâyık mimmâ fi’l-Camii’s-Sağîr ve’l-Meşârik min Hadîs, (m.y.), istanbul h. 1310.
• en-Nesâî, ahmed b. Şuayb Ebû abdirrahmân, Sünen, Mektebetü’l-Matbûâti’l- islâmiyye, haleb 1986.
• Özkan, ismail hakkı, Türk Mûsikîsi Nazariyatı ve Usûlleri Kudüm Velveleleri, Ötüken Yayınları, istanbul 2000.
• Sarıçam, ibrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, Diyanet işleri Başkan- lığı Yayınları, ankara 2007.
• es-Suyûtî, abdurrahman b. Ebi Bekr, Târîhu’l- Hulefâ, Matbaatü’s-Seâde, Mısır 1952.
• et-taberî, Muhammed b. Cerîr Ebû Ca’fer, Târîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk, Dâru’l-Kütübi’l-ilmiyye, Beyrût h. 1407.
• et-tirmizî, Muhammed b. Îsâ Ebû Îsâ, Sünen, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-arabî, Beyrût (t.y.) turabi, ahmet hakkı, “ilk Dönem islam Dünyasında Mûsikî Çalışmalarına Bakış”, MÜİFD, S. 13-14-15, s. 225-248, istanbul 1997.
• Uludağ, Süleyman, İslam Açısından Mûsikî ve Sema’, Uludağ Yayınları, Bur- sa 1976-1992.
• Uzun, Mustafa, “Ezan”, DİA, c. XII, s. 43, istanbul 1995.
• ez-Zebîdi, Zeynuddîn ahmed b. ahmed b. abillatif, çev. ve şerh: ahmed Naim, Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrid-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, Di- yanet işleri Başkanlığı Yayınları, Gaye Matbaacılık, ankara 1988.
• ez-Ziriklî, hayruddîn b. Mahmûd ez-, el-A’lâm, Dâru’l-ilm li’l-Melâyîn, (b.y.) 2002.