Geopolitical Impact of Global Climate Change on the Arctic Ocean

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 1, 117 - 131, 01.05.2022

Tolga Öztürk , Furkan Gürsoy

https://doi.org/10.25294/auiibfd.1053878

Cited By: 2

Öz

As a result of the industrial revolution, the world has entered a new era with the use of hydrocarbons to meet the energy needs of humanity. This phenomenon, which is one of the main factors leading to the climate crisis that we live in today and that we observe in almost every aspect of life, has made it necessary to adapt to the requirements of the new World by affecting all of the dynamics of life, from production forms to consumption, from consumption to logistics.
The climatic adaptation process to protect and sustain nature, which has been the common value of humanity for ages, has emerged with the awareness that capitalism destroys nature. It is an inevitable reality that the new process will have geopolitical effects as well as its economic and sociological dimensions. The geopolitical effects in question necessitated a new dimension and revision not only to life but also to theories. It can be evaluated that this reality will add a new dimension to the world's logistics routes, ports and strategic regions in the new period. Nicholas John Spykman argued that the control of Eurasia is imperative in order to be a hegemonic power in the world. This study evaluates that Nicholas Spykman's Rimland theory discourse will evolve into a different dimension by changing, contrary to the fixed data that geography will not change as a result of predicted climate change. With the melting of the glaciers in the Arctic region, both the extraordinary changes that may occur in the theory specified by Spykman and the economic, demographic and political changes in the northern region of Eurasia will be examined

Anahtar Kelimeler

Climate Change, Arctic Ocean, Rimland Theory, Geopolitics

Küresel İklim Değişikliğinin Arktik Okyanusu’na Jeopolitik Etkisi

Öz

Sanayi Devrimi neticesinde insanlığın enerji ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yeraltındaki fosil yakıtlar kullanmasıyla dünya yeni bir döneme girmiştir. Günümüzde yaşadığımız ve hayatın hemen hemen her alanında etkilerini gözlemlediğimiz iklim krizine yol açan başlıca faktörlerden birisi olan bu olgu, üretim biçimlerinden tüketime, tüketimden lojistiğe hayatın dinamiklerinin tüm yapı taşlarını etkileyip dünyanın yeni gereksinimlere uyum sağlamasını zorunlu hale getirmektedir.
Geçmişten bugüne kadar insanlığın çağlar boyu ortak değeri olan doğayı korumak ve sürdürülebilir kılmak için iklime uyum sağlama süreci, kapitalizmin doğayı tahrip etmesi ve bu konuda farkındalığın artması ile yeni bir boyut kazanmaktadır. Yeni sürecin ekonomik ve sosyolojik boyutu kadar jeopolitik etkilerinin olması da kaçınılmaz bir gerçekliktir. Söz konusu jeopolitik etkiler hayata olduğu kadar kuramlara da yeni bir boyut kazandırma ve revizyon ihtiyacı doğurmuştur. Bu gerçekliğin yeni dönemde Dünya lojistik rotalarına, limanlarına ve stratejik bölgelerine yeni bir boyut kazandıracağı değerlendirilebilir. Nicholas John Spykman, Dünyada hegemon güç olabilmek için Avrasya’nın kontrolünün mecburiliğini öne sürmektedir. Bu çalışma, Spykman’ın Kenar Kuşak kuramı söyleminin, öngörülen iklim değişikliğinin bir sonucu olarak coğrafyanın değişime uğramayacağı sabit verisinin aksine, değişime uğrayarak farklı bir boyuta evrileceği değerlendirmesinde bulunmaktadır. Arktik bölgesinde buzulların erimesiyle birlikte hem Spykman’ın belirttiği kuram özelinde yaşanabilecek olağanüstü değişimler hem de Avrasya’nın kuzey bölgesinde ekonomik, demografik, siyasi değişimler incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

İklim Değişikliği, Arktik Okyanusu, Kenar Kuşak Teorisi, Jeopolitik

Kaynakça

• 2019 Concludes A Decade Of Exceptional Global Heat And High-impact Weather. https://public.wmo.int/en/media/press-release/2019-concludes-decade-of-exceptional-global-heat-and-high-impact-weather (Erişim tarihi: 21.10.2021).
• Akpınar, B., G. (2017). Uluslararası Hukuk Çerçevesinden Arktik Güvenliği Politikalarının Analizi: Rusya ve ABD Örneği. Savunma Bilimleri Dergisi, 16(2), 83-118.
• Aksay, C. S., Ketenoğlu, O., Latif, K. (2005). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Dergisi, 1(25), 29-42.
• Akyüz, A. (2019). Yaşamsal Bilinmezlik: İklim Krizi ve Gıda (A Vital Obscurity: Climate Crisis and Food). Toplum Ve Hekim Dergisi, 34(5), 348-355.
• Atay, S. Ö. (2016). Klasik Jeopolitik Yaklaşımlar ve Eleştirel Jeopolitik Söylem Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 144-155.
• Batan, M., & Toprak, Z. F. (2015). Küresel İklim Değişikliğinin Olumlu Etkileri Ve Bu Etkilerin İklim Değişikliğine Uyum Kapsamında Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 6(2), 93-102.
• Brulle, R., J. (2020). Denialism: organized opposition to climate change action in the United States, pp. 328 - 341 in David Konisky (Ed.) Handbook of Environmental Policy. Edward Elgar Publishing, Northampton MA.
• Cantürk, İ. U., Atvur, S. (2021). Arktik Bölgede Çevresel Bozulma, Strateji ve Rekabet: Çevresel Güvenlik Bağlamında Bir Değerlendirme. International Journal of Politics and Security, 3(1 (Arktik Özel Sayısı)), 180-217.
• Cavalheiro, L., Wagner, T., Steinig, S., Bottini, C., Dummann, W., Esegbue, O., ... & Erba, E. (2021). Impact of global cooling on Early Cretaceous high pCO2 world during the Weissert Event. Nature communications, 12(1), 1-11.
• Chemnitz, C., Stiftung, B., H., Becheva, S. (2014) Meat Atlas (Et Atlası) (Çev. Cana U. ve Çağrı E.). Thomas Fatheuer Yağmur Ormanlarındaki Çiftlikler ss. 46-47 İstanbul.
• Çalık, A. G. (2021). Arktik Bölgesinde Yaşanan Güncel Sorunlar ve İkili Anlaşmazlıklar. International Journal of Politics and Security, 3(1 (Arktik Özel Sayısı)), 99-128.
• Çokuysal, B. (2021). Tarım ve Gıda Etiğinin Konuşulmayan Alanı: Hayvan Sömürüsü, 3. Uluslararası Tarım ve Gıda Etiği Kongresi Kongre Kitabı Book of Proceedings, 269-275.
• Dalby. S. (2014). Rethinking geopolitics: Climate security in the Anthropocene. Global Policy, 5(1), 1-9.
• Demir, A. (2009). Küresel İklim Değişikliğinin Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Kaynakları Üzerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 1(2), 37-54.
• Demirbaş, M., Aydın, R. (2020). 21. Yüzyılın En Büyük Tehdidi: Küresel İklim Değişikliği. Ecological Life Sciences, 15(4), 163-179.
• Demirkılınç, S., Pehlivanlı, R. (2016). Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki İşbirliğinde Arktika Konseyi'nin Rolü. 2. Uluslararası Çin’den Adriyatik’e Sosyal Bilimler Kongresi Kongre Kitabı, 246-265.
• Doğan, S., Tüzer, M. (2011). Küresel İklim Değişikliği ve Potansiyel Etkileri. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(1), 21-34.
• Doğan, Z., Arslan, S., Berkman, A. (2015). Türkiye’de Tarım Sektörünün İktisadi Gelişimi ve Sorunları: Tarihsel Bir Bakış. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 29-41.
• Emeklier, B., Ergül, N. (2010). Petrolün Uluslararası İlişkilerdeki Yeri: Jeopolitik Teoriler ve Petropolitik. Bilge Strateji, 2(3), 59-85.
• Erçandırlı, Y. (2021). Antroposen, Posthümanizm ve Uluslararası İlişkiler Kuramının'Ekoloji'Taahhüdünün Tarihsel Materyalist Eleştirisi. Uluslararası İlişkiler/International Relations, 18(71), 87-107.
• Gleam 2.0 - Assessment of greenhouse gas emissions and mitigation potential https://www.fao.org/gleam/results/en/ (Erişim tarihi: 18.11.2021).
• https://arcticportal.org/arctic-governance/arctic-council (Erişim tarihi: 19.03.2022).
• https://arcticportal.org/maps/download/maps-shipping/2796-arctic-sea-routes-and-eezs (Erişi tarihi: 19.03.2022)
• https://arctic-council.org/ (Erişim tarihi: 19.03.2022).
• http://climatechange.boun.edu.tr/buzullar-deniz-seviyesini-ne-kadar-yukseltecek/ (Erişim tarihi: 05.12. 2021).
• https://data.giss.nasa.gov/gistemp/ (Erişim tarihi: 18.03.2022).
• https://jra.kishou.go.jp/JRA-55/index_en.html (Erişim tarihi: 18.03.2022).
• https://www.ecmwf.int/en/forecasts/datasets/reanalysis-datasets/era5 (Erişim tarihi: 18.03.2022).
• https://www.ipcc.ch/2021/08/09/ar6-wg1-20210809-pr/ (Erişim tarihi: 17.03.2022).
• https://www.ipcc.ch/about/ (Erişim tarihi: 24.12 2021).
• https://www.ipcc.ch/report/2019-refinement-to-the-2006-ipcc-guidelines-for-national-greenhouse-gas-inventories/ (Erişim tarihi: 18.03.2022).
• https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI_Chapter_03.pdf (Erişim tarihi: 17.3.2022).
• https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI_SPM_final.pdf (Erişim tarihi: 17.3.2022).
• https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg2/downloads/report/IPCC_AR6_WGII_FinalDraft_TechnicalSummary.pdf (Erişim tarihi: 17.03.2022).
• https://www.ipcc.ch/sr15/chapter/chapter-1/ (Erişim tarihi: 26.12.2021).
• https://www.ipcc.ch/sr15/chapter/chapter-3/ (Erişim tarihi:26.12.2021).
• https://www.ipcc.ch/srccl/ (Erişim tarihi: 25.12.2021).
• https://www.ipcc.ch/srocc/ (Erişim tarihi: 26.12.2021).
• https://www.metoffice.gov.uk/hadobs/hadcrut5/ (Erişim tarihi: 17.3.2022.
• https://www.ncei.noaa.gov/products/land-based-station/noaa-global-temp (Erişim tarihi: 17.3.2022).
• İlhan, S. (1985). Jeopolitik ve Tarihle İlişkileri. Belleten, 49 (195), 607-624 .
• İnan, Ş. (2011). Dünyada ve Türkiye’de Jeoekonomi Çalışmaları ve Jeoekonomi Öğretimi. Bilge Strateji, 3(4), 79-116.
• İşcan, İ. H. (2004). Uluslararası İlişkilerde Klasik Jeopolitik Teoriler ve Çağdaş Yansımaları. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1(2), 47-79.
• İzol, R. (2020). Abd-Rusya-Çin Ekseninde Enerji Güvenliğinin Uluslararası Sistemdeki Artan Önemi: Ortadoğu Petrolleri Örneği. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (1), 92.
• Kadıoğlu, M. (2008). Küresel İklim Değişimi ve Etik, s.393-424, TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu, 13-14 Mart, 2008 Ankara.
• Kahriman, E. H. (2020) Küresel İklim Değişikliğinin Olumlu ve Olumsuz Dışsallıkları Üzerine Bir Değerlendirme. Sayıştay Dergisi, (118), 101-131.
• Karaman, S. Gökalp, Z. (2010). Küresel Isınma ve İklim Değişikliğinin Su Kaynakları Üzerine Etkileri. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 3(1), 59-66.
• Karnıbüyük, M. (2019). İklim, Coğrafi Konum, Yer Şekilleri Ve Denizlerin Siyasi Coğrafya Üzerindeki Etkileri. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 167-185.
• Kavas, A. Y. (2019). Soğuk Savaş Sonrası Arktika Bölgesi Jeopolitiği ve Bölgesel İş Birliği Potansiyeli. Akdeniz İİBF Dergisi, 19, 25-44.
• Korkmaz, H. (2021) "Kuşak ve Yol Girişimi Bağlamında Çin’in Arktik Politikası". International Journal of Politics and Security 3 244-262.
• Koyuncu, M., Akgün, H. (2018). Çiftlik Hayvanları ve Küresel İklim Değişikliği Arasındaki Etkileşim. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1), 151-164.
• Köknaroğlu, H., & Akünal, T. (2010). Küresel Isınmada Hayvancılığın Payı ve Zooteknist Olarak Bizim Rolümüz. Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1), 67-75.
• Macar, O., D., Oğuz, B. K. (2021). Tarihten Bugüne Rusya'nın Arktik Politikaları: Değişimler ve Süreklilikler. International Journal of Politics and Security, 3(1 (Arktik Özel Sayısı)), 336-362.
• Mahan, T. A. (1890). , The Influence of Sea Power upon History, 1660-1783, Boston, Little-Brown.
• Özan, Ö. (2021). Arktik’te Silahlanma Yarışı: Rusya ve Nato.. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(24), 417-433.
• Özdemir, S. Özkan, K., Ahmet, M. (2020). Ekolojik Bakış Açısı İle İklim Değişimi Senaryoları. Biyolojik Çeşitlilik ve Koruma, 13(3), 361-371.
• Özel, M., Kılıç, S. (2006) Küresel Bir Sorun Olarak İklim Değişikliği ve İklim Politikaları. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (34), 137-169.
• Öztürk, B.N. (2021). The Environmentalist Movement in the World and Environmental Studies in the Marketing Literature. Journal of Marketing and Consumer Behaviour in Emerging Markets, 1 (12), 38-39.
• Polat, H., Tuncel, N., Y. (2021). Sürdürülebilir Et Üretimi. Gıda, 46(1), 134-151.
• Ratzel, F. (1897). Politische Geography, R. Oldenbourg. (Munich).
• Retaillé, D. (2002). Tarihte Jeopolitik. Avrasya Dosyası Jeopolitik Özel Sayısı, KıĢ, 8 (4), 22-39.
• Sağlam, E., Naciye, E., Düzgüneş, E., Balık, İ. (2008). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. Su Ürünleri Dergisi, 25(1), 89-94.
• Spykman, J. N. (1938a). “Geography and Foreign Policy, I”, The American Political Science Review, 32 (1), 28-50.
• Spykman, J. N. (1938b). “Geography and Foreign Policy, II”, The American Political Science Review, 32 (2), 213-236.
• Spykman, J. N. (1944). “The Geography of the Peace”, San Diego: Harcourt Brace Press.
• Şahin, G., & Avcıoğlu, A., O. (2016). Tarımsal üretimde sera gazları ve karbon ayak izi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 12(3), 157-162.
• Taner, C. A. (2011). İklim Değişikliği Nedeni ile Kuzey Buz Denizi Buzulları Erimesi Perspektifleri,, Fizik Mühendisleri Odası. https://www.fmo.org.tr/wp-content/uploads/2011/07/Kuzey-Kutbu-K%C3%BCresel-Is%C4%B1nma-ve-%C4%B0klim-De%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi-Nedeni-ile-Kuzey-Buz-Denizi-Buzullar%C4%B1-Erimesi-Perspektifleri.pdf (Erişim tarihi: 26.10.2021).
• Tutan, E. V., Arpalıer, S. (2020). Uluslararası İlişkilerde Yeni Rekabet Alanı Olarak Arktik. Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 8(1), 21-59.
• Türkeş, M. (2000). Hava, İklim, Şiddetli Hava Olayları ve Küresel Isınma. TC Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 187-205.
• Türkeş, M. (2008). Küresel İklim Değişikliği Nedir? Temel Kavramlar, Nedenleri, Gözlenen ve Öngörülen Değişiklikler. İklim Değişikliği ve Çevre, 1(1), 26-37.
• Türkeş, M., Sümer, U. M., Çetiner, G. (2000). Küresel İklim Değişikliği ve Olası Etkileri. Çevre Bakanlığı, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Seminer Notları (13 Nisan 2000, İstanbul Sanayi Odası), 7-24, ÇKÖK Gn. Md., Ankara.
• Uluocak, Ugur (2002), “Küresel Isinma”, Atlas, S:107.
• Vural, Ç. (2018). Küresel iklim değişikliği ve güvenlik. Güvenlik Bilimleri Dergisi, 7(1), 57-85.
• William, W. (1972). Büyümenin Sınırları; Roma Kulübü'nün İnsanlığın Zor Durumuna İlişkin Projesi İçin Bir Rapor . New York: Evren Kitapları. ISBN'si 0876631650.
• Yılmaz, N., Çiftçi, A. (2013). Arktika Bölgesi’nin Siyasal Önemi ve Siyasal ve Hukuksal Statüsünün Karşılaştırılmalı Değerlendirilmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 1-16.
• Yılmaz, S. (2012). Jeopolitik ve Jeostrateji. ed.) Ümit Özdağ, 21, 577-612. Kripto Yayınları, Ankara.
• Yılmaz, S. (2013). Jeopolitik ve Strateji. Jeopolitik Aylık Strateji Dergisi, Yıl, 8, 74-77.