Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Elektriğin İletimi Ünitesinin Öğretiminde Kullanılabilecek Bağlam Bilgisi Önerilerinin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 65 - 83, 13.01.2024

İlyas Acet Mehmet Altan Kurnaz

https://doi.org/10.34056/aujef.1182713

Öz

Araştırma, elektriğin iletimi ünitesinde fen bilimleri öğretmenlerinin bağlam önerilerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Tarama çalışması olarak yürütülen bu araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinde görev yapan 178 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri 6.sınıf fen bilimleri dersi öğretim programındaki ilgili üniteye ait her bir kazanım için hazırlanan açık uçlu sorular ile toplanmıştır. Veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgulara göre öğretmenler 6.sınıf elektrik konusunda en çok “iletken ve yalıtkan maddeler, elektriğin taşınmasında iletkenlerin kullanımı, değişken direnç, benzeşim (analoji), enerji dönüşümü” içeriklerini bağlam olarak önermektedir. Bunun yanı sıra fen bilimleri öğretmenlerinin öğretim programına uygun olmayan (kazanımla ilişkisiz) bağlam önerdikleri ve kazanımları bağlamlaştırmada zorlandıkları tespit edilmiştir. Elektriğin iletimi ünitesi için ülke geneline yönelik öğretim materyali tasarlayacak ilgili paydaşların, bulgulardan hareketle, fen bilimleri öğretmenleri tarafından sunulan bağlam örneklerini dikkate almaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fen bilimleri, Bağlam, Elektriğin iletimi, 6.sınıf

Teşekkür

Değerli editör, çalışmalarınızda kolaylık dilerim.

Determining Science Teachers' Contextual Suggestions That can be Used in Teaching the Transmission of Electricity Unit

Öz

The research was carried out to determine the context suggestions of science teachers about the transmission of electricity unit. The study group of this research, which was conducted as a survey study, consists of 178 science teachers working in 7 geographical regions of Turkey. The data of the research were collected with open-ended questions prepared for each objectives of the related unit in the 6th grade science curriculum. The data were subjected to content analysis. According to the findings, the teachers mostly preferred “conductors and insulators, the use of “Conductors in conveying electricity, variable resistor; analogy, energy transformation” as a context. In addition, it has been determined that science teachers suggest contexts that are not suitable for the curriculum (unrelated to the objectives) and have difficulty in contextualizing the objectives. It is suggested that relevant stakeholders who will design instructional materials for the nationwide unit for the transmission of electricity should consider the context examples suggested by science teachers, based on the findings.

Anahtar Kelimeler

Science, Context, Conduction of electricity, 6th grade

Kaynakça

• Acar, B., & Yaman, M. (2011). Bağlam temelli öğrenmenin öğrencilerin ilgi ve bilgi düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 1–10.
• Acet, İ., & Akyüz, H. İ. (2020). The effect of student- content ınteraction on students ’ academic achievement and attitude towards science. Jurnal of Online Science Education 5(1), 21–31.https://dergipark.org.tr/en/pub/ofed/issue/55027/681327
• Acet, İ. , Acet, A. & Kurnaz, MA (2021). 8.sinif fen bilimleri öğretim programinin ve 2019,2020 yillarina ait LGS sorularinin solo taksonomisine göre incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 43 , 279-297 . DOI: 10.33418/ataunikkefd.
• Ayvaci, H. Ş. (2010). Fizik öğretmenlerinin bağlam temelli yaklaşım hakkındaki görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 42–51. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/787077
• Ayvacı, H. Ş., Ernas, S., & Dilber, Y. (2016). Bağlam temelli rehber materyallerin öğrencilerin kavramsal anlamaları üzerine etkisi: “iletken ve yalıtkan maddeler” örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 51–78. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/253563
• Ayvacı, H. & Er Nas, S. (2009). Fen ve teknoloji dersi konularının okulda ve dershanede işlenişiyle ilgili durumlarının belirlenmesi. D.Ü. Ziya Gölkalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 113–124.
• Bardak, Ş. & Karamustafaoğlu, O. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin kullandıkları öğretim strateji, yöntem ve tekniklerin pedagojik alan bilgisi bağlamında incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 5 (2), 567-605. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/amauefd/issue/27423/288464
• Barker, V., & Millar, R. (1999). Students' reasoning about chemical reactions: what changes occur during a context-based post-16 chemistry course?. International Journal of Science Education, 21(6), 645-665.
• Başkale, H. (2016). Nitel Araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğü nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. In DEUHFED 9, ( 1). http://www.deuhyoedergi.org
• Bennett, J., Lubben, F., & Hogarth, S. (2008). Bringing science to life: A synthesis of the research evidence on the effects of context-based and STS approaches to science teaching. Science Education, 92(1), 141–164. https://doi.org/10.1002/sce
• Bolu, Y. (2017). 6.Sınıf öğrencilerinin bilimsel sorgulama, yaratıcılık, fen başarısı ve tutumlarına modellemeye dayalı fen öğretiminin etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu
• Bozdemir Yüzbaşıoğlu, H., Ezberci Çevik, E., & Kurnaz, M. A. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yansıma ve kırınım konusundaki bağlamlaşmış bilgileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 722-740.
• Çetin, A. (2014). Bağlam temelli öğrenme ile lise fizik derslerinde kullanılabilecek günlük hayattan konular. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi. 4(1), 46–62. https://doi.org/10.12973/jesr.2014.41.3
• Choi, H. J., & Johnson, S. D. (2005). The effect of context-based video ınstruction on learning and motivation in online courses. International Journal of Phytoremediation, 21(1), 215–227. https://doi.org/10.1207/s15389286ajde1904_3
• Clifford, M. & Wilson, M. (2000). Contextual teaching, professional learning, and student experiences: lessons learned from ımplementation (Educational Brief, Sayı: 2), Center on Education and Work, University of Wisconsin-Madison, Madison.
• Cohen, L. Manion. L. & Morrison, K. (2017). Research methods in education (6th ed.). London: Routledge.
• Cokelez, A., & Yurumezoglu, K. (2009). Conceptualization forms of “ electricity , electric current and electrical energy ” by junior high school ( aged 12-14 ) students. Latin-American Journal of Physics Education, 3(3), 496–505.
• Erdoğan, M. (2005). Yeni geliştirilen beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi müfredatı: Pilot uygulama yansımaları, eğitimde yansımalar: VIII, Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu Kitabı, 299–310.
• Furió, C., & Guisasola, J. (1998). Difficulties in learning the concept of electric field. Science Education, 82(4), 511–526. https://doi.org/10.1002/(SICI)1098-237X(199807)82:4<511::AID-SCE6>3.0.CO;2-E
• Gilbert, J. K., Bulte, A. M. W., & Pilot, A. (2011). Concept development and transfer in context-based science education. International Journal of Science Education, 33(6), 817–837. https://doi.org/10.1080/09500693.2010.493185
• Gömleksiz, M.N. & Bulut, İ. (2007). Yeni fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 76-88.
• Günel, M., Ertaç Atila, M., & Büyükkasap, E. (2009). The ımpact of using multi modal representations within writing to learn activities on learning electricity unit at 6 th grade. Elementary Education Online, 8(1), 183–199. http://ilkogretim-online.org.tr
• Gül, İ., Türkmen, F., & Aksel, N. (2017). Evaluation of the candidate teacher training course according to candidate teacher opinions. Hitit University Journal of Social Sciences Institute, 10(1), 365-388.
• Gürsoy Köroğlu, N. (2011). Yaşam temelli öğrenme yaklaşımının, öğretmen adaylarında çevreye yönelik ilgi, tutum ve çevre bilinçli tüketici davranışlarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• H. Yolcu & S. Oğuz Hacat (Ed.) İçinde bilim insanı Dr. Mustafa Eski'ye armağan: Eğitime adanmış bir ömür (ss. 356-365). Pegem Akademi.
• Ivanjek, L., Morris, L., Schubatzky, T., Hopf, M., Burde, J. P., Haagen-Schützenhöfer, C., ... & Wilhelm, T. (2021). Development of a two-tier instrument on simple electric circuits. Physical Review Physics Education Research, 17(2), 020123.
• Kabuklu, Ü. N., & Kurnaz, M. A. (2019). Fen eğitimi alanında türkiye’de yapılmış bağlam temelli öğretim konulu çalışmaların tematik incelemesi. Asian Journal of Instruction, 7(1), 32-53.
• Kabuklu, Ü. N., Yüzbaşıoğlu, M. K., & Kurnaz, A. (2019). Fen eğitimiyle alakalı araştırmalarda bağlam temelli soru yazma ölçütlerinin belirlenmesi. Uluslararası Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Kongresi Tam Metin Kitabı (s. 227-232). İzmir: OrEgDa Yayıncılık.
• Karslı Baydere, F., & Aydın, E. (2019). Bağlam temelli yaklaşımın açıklama destekli react stratejisine göre ‘Göz’ konusunun öğretimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2), 755–791. https://doi.org/10.17152/gefad.345897
• Koballa, T. R., Glynn, S. M., & Upson, L. (2005). Conceptions of teaching science held by novice teachers in an alternative certification program. Journal of Science Teacher Education, 16, 287-308.
• Kurnaz, M. A, Ezberci Çevik, E., &. Bozdemir Yüzbaşıoğlu, H. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yansıma ve kırınım konusundaki bağlamlaşmış bilgileri. Journal of Yüzüncü Yıl University, Faculty of Education, 17(1).
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
• Ramsden, J.M. (1992). If it’s enjoyable, is it science?. School Science Review, 73, 65-71.
• Ramsden J. M., (1997) How does a context‐based approach ınfluence understanding of key chemical ıdeas at 16+?. International Journal of Science Education, , 19(6), 697-710.
• Şensoy, Ö., & Gökçe, B. (2017). Yaşam temelli öğrenme yaklaşımının öğrencilerin başarı ve motivasyonları üzerine etkisi. International Journal of Social Science, 56, 37–52. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS6997
• Subaşı, M., & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419–426. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/474049
• Tekbiyik, A., & Akdeniz, A. R. (2010). Bağlam temelli ve geleneksel fizik problemlerinin karşılaştırılması üzerine bir inceleme. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(1), 123-140.
• Topuz, F. G., Gençer, S., Bacanak, A., & Karamustafaoğlu, O. (2013). Bağlam temelli yaklaşım hakkında fen ve teknoloji öğretmenlerinin görüşleri ve uygulayabilme düzeyleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 240–261. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/19614
• Whitelegg, E., & Parry, M. (1999). Real-life contexts for learning physics: Meanings, issues and practice. Physics Education, 34(2), 68–72. https://doi.org/10.1088/0031-9120/34/2/014
• Yaman, M., Dervişoğlu, S. & Soran, H. (2004). Ortaöğretim öğrencilerinin derslere ilgilerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 232-240
• Yıldırım, B. (2018). Bağlam temelli öğrenmeye uygun olarak hazırlanmış STEM uygulamalarının etkilerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(36), 1–20.
• Yıldırım, G. ve Gültekin, M. (2017). Ilkokul 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde bağlam temelli öğrenme uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi , 18 , 81-101.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2009). Case study research: design and methods (4th ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Yüşbaşıoğlu, B. H., Çevik, E. E., & Kurnaz, M. A. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yansıma ve kırınım konusundaki bağlamlaşmış bilgileri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 722–740. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1147680
• Yüzbaşıoğlu, M. K. (2022). Kuvvetin ölçülmesi ve sürtünme" ünitesine yönelik bağlam temelli tasarlanan çizgi romanların öğrencilerin temellendirilmiş zihinsel model gelişimine etkisi (Yayınlanmamış Doktora tezi) Kastamonu Üniversitesi. http://earsiv.kastamonu.edu.tr:8080/xmlui/handle/20.500.12597/1849