Kamu Planlaması ve Kapasite Geliştirme Bağlamında Kentsel Atık Su Yönetiminin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 58 - 73, 15.11.2019

Sedef Oluklulu

Öz

Su yaşam için ikamesi olmayan yeryüzünde miktarı sınırlı bir kaynaktır. Nüfus artışı ve yaşam koşulları kişi başına düşen su miktarını azaltmaktadır. Sanayileşme ile beraber kent merkezlerinde yoğunlaşan nüfus ortaya çıkan atık su miktarının da artmasına neden olmuştur. Atık su çözülmesi gereken bir sorundan ziyade organik madde, enerji ve su kaynağıdır. Atık suyu çevreyi kirleten, üretici faaliyetler ve sağlık üzerinde olumsuz etkileri olan bir unsurdan, kaynağa dönüştürmek için yüksek miktarlı sermaye yoğun yatırıma ihtiyaç vardır. Atık su altyapı yatırımları ister dış krediyle ister merkezi yönetim desteği ile yapılmış olsun esas finansman kaynağı karşılıksız alınan vergilerdir. Demokratik sistemlerde seçmenler ne kadar kamu mal ve hizmetin üretileceğine siyasi seçimler ile karar verirler. Siyasiler tekrar seçilebilmek için en az kaynak ile en fazla hizmeti sunmaya çalışırlar. Kentsel atık su yönetiminde kamu planlaması en az kaynak kullanmayı sağlayacak akıllı karar verme sistemleri ile iklim değişikliğini en iyi şekilde değerlendirmeyi içerirken bu durumu paydaş desteğini de sağlayacak biçimde kamuoyuna anlatılmasını gerektirmektedir. Kentsel atık su yönetiminde kurumsal kapasite geliştirmek uluslararası politikalara uyumlaştırılmış ulusal politikaları içerecek şekilde iç hukuk mevzuatı oluşturmak ile başlamaktadır. Kurumsal kapasite iç hukuk mevzuatına uygun kurumların kurulması ve onların kurallara uymasının denetimi ile kurumların faaliyetlerini sürdürebilecekleri sağlam beşeri ve mali kaynakları içermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Kentsel atık su yönetimi, kamu planlaması, kurumsal kapasite geliştirme

Kaynakça

• ACRE (The Alabama Center for Rural Enterprise), The Columbia Law School Human Clinic, The Institute for the Study of Human Rights at Columbia University (2019), Flushed and Forgotten, Sanitation and Wastewater in Rural Communities in the United States.
• Anayasa Mahkemesi, 26.01.2012 tarih ve 2011/6 Esas ve 2012/16 Karar sayılı kararı.
• Bakanauskiene I. (2016) , Employer’s attractiveness: generation y employment expectations in Lithuania, Human Resources Managment Ergonomics, Volume X.
• Arslan O. (2012), Kamu Maliyesi, Editör: Ş. Tosunoğlu, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2570.
• Braga B. (2014), Water for thr Future of Humanity, Calouste Gulbenkan Foundation, Springer.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2015), Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Atık Su Arıtımı Eylem Planı (2015-2023), Ankara
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2019), Sürekli Atık Su İzleme Sistemleri Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Rega: 30833, Temmuz 2019.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2019), Atık su Arıtma Tesislerinde Çalışan Teknik Personele İlişkin Tebliğ, Rega: 30782, Mayıs, 2019.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Atık Su Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesislerinin Belirlenmesinde Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik, Rega: 30428, Mayıs 2018.
• Dalahmeh, S. S., Assayed, M., Suleiman W. T.(2009) , Themes of stakeholder participation in greywater management in rural communities in Jordan. Desalination. Volume: 243 Number: 1-3, pp 159-169.
• Davenport R.J., Satchell M., Taylor L. M.(2018), Cholera as a “sanitary test” of British cities, 1831-1866, Routledge Taylor & Francis Group.
• Dickerson S.T., Butler A.(2018), Resolve Workforce Challenges to ensure future success at water and wastewater utilities, Workforce Strategies, American Water Works Association.
• Duru B.(2007), “Avrupa Birliği Çevre Politikası”, Avrupa Birliği Politikaları, (Der.) Çağrı Erhan, Deniz Senemoğlu, İmaj Yayınevi, Ankara.
• Eslamian S.(2016), Urban Water Reuse Handbook, CRC Press Taylor & Francis Group.
• Hernández-Sancho F., B. Lamizana-Diallo, J. Mateo-Sagasta (2015), Economic valuation of wastewater, the cost of action and the cost of no action, GPA, GWI, IWMI.
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı(2013), Su temini, kanalizasyon ve atık yönetimi sektörü, Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi.
• IPCC Intergovermental Panel on Climate Change (2013), Climate Change 2013.
• Inter American Development Bank (2019), The Future of Water, Editors: Fabiana Machado, Luisa Mimmi.
• IWA (The International Water Association). (2014). An Avoidable Crisis: WASH Human Resources Capacity Gaps in 15 Developing Economies. London. IWA Publishing.
• İSKİ (2018), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, Kentsel Su Sistemlerinde Akıllı Şebeke Yönetimi.
• Hindy H. Brosset D. Bayne E. Seeam a. Bellekens X.(2019), Improving SIEM for critical SCADA water infrastractures using macine learning, 4th Workshop on the security of Industrial Control Systems, ESORICS.
• Kaplan A.(1997), Küresel Çevre Sorunları ve Politikaları, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, Ankara.
• Kılıç S.(2001), Uluslararası çevre hukukunun gelişimi üzerine bir inceleme, Cumhuriyet Üniersitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 2(2).
• Krop R., C. Hernick, C. Frantz (2008), Local Goverment Investment in Municipal Water and
• Sewer Infrastructure: Adding Value to the National Economy, The U.S. Conference of Mayors, Wasington.
• Merrett S. (1997), Introduction pf the Economics of Water Resources: AnInternational Perspective, Rowman Littlefield.
• Nikolic V., Cojbasic Z., Ciric I. Petrovic E.(2010), Intelligent Decision making in wastewater treatment plant scada system, Facta Universitatis, Vol. 9,no:1, pp. 69 – 77.
• OECD (2015), OECD Principles on Water Governance, Ministrial Council Meeting on 4 June 2015.
• OECD (2012), Environmental Outlook, 2012.
• Oluklulu, S.(2017), Kentsel Atık Su Yönetimi: Türkiye’de Büyükşehir Belediyeleri’nde Kamusal Mal ve Hizmet Olarak Atık Su Arıtma Tesislerinin Etkinliğine Dair Bir İnceleme, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı (2013), Atıksu Arıtma Tesisleri Tasarım Rehberi.
• Ramboll (2018), Minskvodokanal Waste Water Treatment Plant, Stakeholder Engagement Plan, Moscow.
• Sammut-Bonnici T. (2015), Complexity Theory, Wiley Encyclopedia of Managment, Vol 12.
• Samuelson Paul A. (1954), The Pure Theory of Public Expenditure, The Review of Economic and Statistics, Vol.34, No.4, pp. 387-389.
• Sayıştay Başkanlığı (2015), Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2014 Yılı Sayıştay Denetim Raporu.
• Shakya C., Cooke K., Gupta N., Bull Z., Greene S. (2018), Building institutional capacity for enhancing resilince to climate change: An operational framwork and insights from practice, Oxford Policy Managment, iied.
• Singh R.P. Kolok A., Bartelet-HUnt S. (2019), Water Conservation, Recycling and Reuse: Issues and Challenges, Springer.
• Strand R, R. E. Freeman (2012), The Scandinavian Cooperative Advantage: Theory Practice of Stakeholder Engagement in Scandinavia, CBS Working Paper Series, s.8.
• Subaşı Ertekin M., Kırca M.(2017), Türkiye’de kentleşme ve iktisadi büyüme ilişkisinin zamanla değişen nedensellik analizi yöntemiyle incelenmesi, Journal of Emerging Economies and Policy, 2:2, 44-64.
• The New Climate Economy (2018), The 2018 Report of the Global Commission on the Economy and Climate.
• UN Water (2015), Wastewater Management A UN-Water Analytical Brief.
• UN Water (2017), Wastewater the untapped resoruce, The United Nations World Water Development Report.
• UN Water (2019), Leaving No One Behind, The United Nations World Water Development Report.
• UN (2019), The Sustainable Development Goals Report.
• United States Eviromental Protection Agency (EPA) (2016), Taking the Next Step: Findings of the Effective Utility Managment Review Steering Group.
• Wada Y., M. Flörke, N. Hanasaki, S. Eisner, G. Fisher, S. Tramberend, Y. Satoh, M. T. H. Van Vliet, P. Yillia, C. Ringler, P. Burel D. Wiberg (2016), Modeling global water us efor the 21st century: The Water Futures and Solutions (WFaS) initiative and its approaches, Geoscientific Model Development, 9, 175-222.
• WHO (2006), WHO guidelines for the safe use of wastewater excreta and greywater, Volume 1, Policy and Regulatory Aspects, France.
• World Economic Forum (2019), The Global Risks Report 2019, 14th Edition, Geneva.
• Japan International Cooperation Agency http://www.jica.go.jp/english/about/index.html
• İller Bankası A.Ş. Genel http://www.ilbank.gov.tr/