A “Street Law” Course Experience for Raising Human Rights Awareness

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 5 - 16, 28.06.2024

Meltem Yılmaz

https://doi.org/10.62393/aurum.1420317

Öz

Street law-type law clinic courses have the potential to benefit both society and faculty of law students in various aspects. Through these courses, it is possible to contribute to the development of the society's awareness of human rights. At the same time, faculty of law students can learn human rights law more effectively and gain some skills that they can use in their professional lives. Since the 2021-2022 academic year, a course covering street law practice has started to be offered at Altınbaş University Faculty of Law. Although various branches of law may form the content of the street law courses, it is aimed at gaining achievements in the field of human rights law with the relevant course at Altınbaş University Faculty of Law. As part of the course, the faculty of law students visit high school and/or secondary school students and make presentations in the field of human rights law. A scientific research project has been developed to maximize the gains of this course. Within the scope of this project, a workshop has been organized with the participation of experts and academics from different fields. As a result of these, it has been concluded that giving street law-type law clinics as elective courses in the last years of faculty of law education is the most efficient option. In addition, the importance of enhancing the courses in terms of active learning methods and techniques in order to increase efficiency with regard to high school and secondary school students has been emphasized. To that end, cooperation should be made with academics from the educational sciences.

Anahtar Kelimeler

law clinics, street law, human rights education

İnsan Hakları Bilincini Geliştirmeye Yönelik Bir “Street Law” Dersi Deneyimi

Öz

Street law tipi hukuk kliniği dersleri hem topluma hem de hukuk fakültesi öğrencilerine çeşitli açılardan fayda sağlama potansiyeli taşımaktadır. Bu tip dersler sayesinde toplumda insan hakları bilincinin geliştirilmesine katkı sağlanabilir. Aynı zamanda, hukuk fakültesi öğrencileri insan hakları hukukunu daha etkili bir şekilde öğrenebilir ve meslek hayatlarında kullanabilecekleri birtakım beceriler kazanabilir. 2021-2022 akademik yılından itibaren Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde street law uygulamasını içeren bir derse yer verilmeye başlanmıştır. Farklı hukuk branşları street law derslerinin içeriğini oluşturabilmekle birlikte Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki ilgili ders ile insan hakları hukuku alanında kazanım elde edilmesi hedeflenmiştir. İlgili ders kapsamında hukuk fakültesi öğrencileri, lise ve/veya ortaokul öğrencilerini ziyaret etmekte ve insan hakları hukuku alanında sunumlar yapmaktadır. Bu dersin kazanımlarını en üst düzeye çıkarmak için bir bilimsel araştırma projesi geliştirilmiştir. Bu proje kapsamında farklı alanlardan uzmanların ve akademisyenlerin katılımıyla bir çalıştay organize edilmiştir. Bunların sonucunda street law tipi hukuk kliniği derslerinin hukuk fakültesi eğitiminin son yıllarında seçmeli ders olarak verilmesinin en verimli seçenek olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Ayrıca lise ve ortaokul öğrencileri açısından verimi arttırmak için ilgili derslerin aktif öğrenme yöntem ve teknikleri açısından geliştirilmesinin önemi vurgulanmıştır. Bunun için eğitim bilimlerinden akademisyenler ile işbirliği yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

hukuk klinikleri, street law, insan hakları eğitimi

Kaynakça

• Akran Eğitimi Eğitimci Eğitimi Rehberi. (2004). (Çev.: Ö. Karadağ). YPEER& UNFPA. https://www. halksagligiokulu.org/Kitap/DownloadEBook/0fae9f59-2c37-431c-829e-705abad5239a
• Arbetman, L. (2018). Street Law, Inc.: Context, history and future. IJPLE, 2 (1), 1-27.
• Arthurs, S.G. (2015). Street Law: Creating tomorrow’s citizens today. Lewis & Clark Law Review, 19 (4), 925-962.
• Ataş, M., Dost, S. & Çelikkol, Ö. (2019). Hukuk öğretimine yönelik teorik-pratik sınıf (TEOPS) sistemi model önerisi. SDU International Journal of Educational Studies, 5(1), 35-52.
• Atılım Üniversitesi Hukuk Fakültesi. (2023). Gündelik hayatta hukuk kliniği. https://www.atilim.edu.tr/ index.php/tr/law/page/4874/hukuk-klinikleri.
• Aydın Ünver, T., Singil, N. (2023). Hukuk klinikleri. İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredat modeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Direk, N. (2023). Düşünen çocuklarla insan hakları eğitimi. İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredat modeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Golob, B. (2021). Student in the seats, teacher in the streets: Evaluating the impacts of law students becoming “Street Law” teachers. IJPLE, 5 (1), 37-93.
• Grimes, R. (2014). Accessing justice: The role of law school legal clinics in conflict-affected societies. Asian Journal of Legal Education, 1(2), 71–87.
• Grimes, R. (2017). Hukuk kliniği eğitimi ve adalete erişim. (Ed. A. Azapağası, K. İnan, J. Yılmaz & Z. T. Güneş) Uluslararası Hukuk Klinikleri Sempozyumu, (s. 91-97), Ankara: Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No: 55.
• Günal, H. (2023). İnsan hakları ihlallerini anlatılarla karşılamak. İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredat modeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Hatipoğlu Aydın, D. (2019). Hukuk klinikleri: beklentiler, uygulamalar ve KKTC Hukuk Fakülteleri açısından olanaklar. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 23, 285-309.
• İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi. (2023). Günlük yaşamda hukuk kliniği I-II. https://www.bilgi. edu.tr/tr/akademik/hukuk-fakultesi/hukuk/hukuk-secimlik-dersler/.
• İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi. (2023). Hukuk kliniği. https://akademikpaket.iku.edu.tr/TR/ ects_bolum.php?m=1&p=7&f=2&r=0&ders_id=8166&ects=ders_detay.
• Johnston, B., McCarthy, S. (2019). Street Law in the 21st century: Assessing the impact of the ‘Know the Law’ Pilot Project. IJPLE, 3 (1), 27- 49.
• Karacaoğlu, E. (2023). İnsan hakları bilincini geliştirme yöntemi olarak sinema. İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredat modeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Karlıdağ, S. (2023). Ayrımcılık ve şiddetin farklı yüzlerine karşı ‘İnsan haklarını atölyeleştirmek’: Yarı- yapılandırılmış atölye uygulamaları hak bilincinin ve eşitlikçi tutumların gelişimini nasıl destekler? İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredat modeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi (YBHD) (2017). Klinik hukuk eğitimi ve AYBÜ Hukuk Fakültesi mülteci hukuku kliniği örneği. [Bilgilendirme Notu]. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, (1), 299-302.
• Koçyiğit, E. G. (2023). Akran eğitimi ve çocuklara hak kavramının öğretilmesi. İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredat modeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Konya Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi. (2023). Hukuk kliniği (Seçimlik). https://bologna.selcuk.edu.tr/ tr/Dersler/hukuk-hukuk-hukuk-lisans.
• McQuoid-Mason, D., Palmer, R. (2013). African Law clinicians’ manual. Institute for Professional Legal Training & Open Society Foundations.
• Mizan, A. S. (2018). Challenges of human rights literacy in developing countries: Lessons from South Africa and Bangladesh on conducting Street Law for the school students. Asian Journal of Legal Education, 5 (1), 40-59.
• Montana, P. G. (2009). Lessons from the Carnegie and best practices reports: A look at St. John’s University School of Law’s Street Law Program as a model for teaching professional skills. Thomas M. Cooley Journal of Practical and Clinical Law, 11 (1), 97-126.
• Öğretim yöntem ve teknikleri. (2016). https://leventeraslan.files.wordpress.com/2016/03/teknik-c3b6yt. pdf
• Öztoprak Sağır, M. (2010). Güncel gelişmeler ışığında Türkiye’de hukuk eğitimi araştırma raporu. Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları.
• Şimşek, A. A., Aygün, M. Y. (2020). İnsan hakları temelli hukuk kliniği modeli: Yasama kliniği uygulaması. Hacettepe HFD, 10(1), 27-76.
• Türk-Alman Üniversitesi Hukuk Fakültesi. (2023). Hukuk kliniği. http://3fcampus.tau.edu.tr/uploads/cms/ law.tau/5854_92.pdf.
• Ulubey, Ö. (2023). İnsan hakları eğitiminde interaktif yöntemler. İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredat modeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Uygun, O. (2023). Üniversite öğrencilerinin aktarıcı olduğu uygulamalarda temel insan hakları eğitimi: Olmazsa Olmazlar. İnsan hakları bilincinin gelişimine yönelik üniversite müfredatmodeli oluşturulması. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi bünyesinde düzenlenen 14-15 Nisan 2023 tarihli çevrim içi çalıştay.
• Uygur, G. (2017). Hukuk kliniği tarihçesi ve etik. (Ed. A. Azapağası, K. İnan, J. Yılmaz & Z. T. Güneş) Uluslararası Hukuk Klinikleri Sempozyumu, Ankara: Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No: 55, 125-134.
• Uyumaz, A., Erdoğan, K. (2015). Karşılaştırmalı hukukta ve Türk Hukukunda hukuk eğitimi ve hukuk kliniği. AÜHFD, 64 (2), 459-505.