Tarihi ve Kültürel Değerlerin Dans Yoluyla Topluma Aktarımına İlişkin Görüşlerin Belirlenmesi: Eskişehir’in Tarihi ve Kültürel Değerlerinin Anlatımında “TYMBRİS’İN DANSI”

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: Özel Sayı, 319 - 340, 15.11.2016

Doç. Dr. Hasan Çalışkan Öğr. Grv. Bülent Batmaz Prof. Dr. Deniz Taşcı , Öğr. Grv. Feyzan Şenbayram Okt. M. Bektaş Tuncer Öğr. Grv. Deniz Akalın Öğr. Grv. Ahmet Ş. Erkoçak Öğr. Grv. Muharrem Feratan , Arş. Grv. Mustafa Uluyol

https://doi.org/10.18037/ausbd.417483

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmada; bir bölgenin kültürel değerlerinin topluma aktarımında araç olarak kullanılan yazılı ve görsel materyal, belgesel film, seminer, sempozyum, tiyatro oyunu ve festival gibi etkinliklerin dışında sahne sanatlarının kullanıldığı ve izleyici motivasyonunun yüksek olduğu halk dansları gösterisi ile Eskişehir bölgesinin kültürel değerlerinin topluma aktarımına yönelik toplum görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla; araştırmanın uygulandığı il olan Eskişehir’in tarihinin M.Ö. 4000’lere dayanmasından dolayı sahip olduğu geniş kültür hazinesi ve Porsuk nehri kenarına yerleşen toplulukların kültürel değerlerinin kronolojik bir sıralamayla ve dans yoluyla izleyici topluluğuna ne ölçüde aktarılıp aktarılamadığı değerlendirilmiştir. Dans gösterisinin temasıyla ilişkilendirilen Porsuk nehrinin mitolojik adının “Tymbris” olmasından dolayı dans gösterisi “Tymbris’in Dansı” olarak adlandırılmıştır. Dans gösterisini izleyen ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul edip anketleri geçerli sayılan 714 kişi araştırmanın katılımcılarını oluşturmuştur. Veriler; yazmayı ve işaretlemeyi gerektiren toplam 4 bölüm ve 27 maddeden oluşan Tymbris’in Dansı Araştırma Anketi ile toplanmıştır. Elde edilen veriler faktör analizi, kümeleme analizi ve çoklu uyum analizi ile analiz edilmiştir. Sonuçlar, “Tymbris’in Dansı” adlı dans gösterisinin Eskişehir’in tarihi ve kültürünün dans yoluyla topluma aktarımında ilgi çekici ve kullanılabilir bir yöntem olduğunu ortaya koymuştur. Araştırmanın son bölümünde gelecek araştırmalara ve uygulamaya dönük öneriler ve sonuçlar tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Eskişehir, Tarih Ve Kültür, Dans, Müzik, Değer

Kaynakça

• Albek, S. (1991). Dorylain ‘dan Eskişehir’e. Eskişehir: Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.
• Altınsapan, E. (1999). Tarihsel Gelişim Sürecinde Eskişehir Bölgesindeki Ortaçag Türk Yerleşimleri ve Yapısal Boyutu. Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 1-16.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya, Sakarya Kitabevi.
• And, M. (1974). Oyun ve Büğü. İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Aşıkpaşazade, A. A.-i. (1949). Tevarih-i Ali Osman. İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Atatürk Araştırma Merkezi. (2005). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Ay, G. (1990). Folklora giriş. İstanbul: Pan yayıncılık.
• Barkan, Ö. L. (1974). Osmanlı İmparatorluğunda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler: I, İstilâ Devrinde Türk Dervişleri ve Zaviyeler. Vakıflar Dergisi, 281.
• Baykurt, Ş., & Evliyaoğlu, S. (1987). Türk Halk Bilimi. Ankara: Ofset Reprodüksiyon Matbaacılık.
• Belke, K., & Mersich, N. (1990). Phrygien und Pisiden Tabula Imperii Byzantini. Wien.
• Beydilli, K. (1988). 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşında Doğu Anadolu’dan Rusya’ya Göçürülen Ermeniler. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Cahen, C. (1979). Osmanlılardan Önce Anadolu’da Türkler. İstanbul: E Yayınları.
• Chaput, E. (1941). Geologie Et Geographie Physique. Paris: Book:French.
• Çetin, O. (1990). Anadolu’ da İslâmiyet’in Yayılışı. İstanbul.
• Demirel, M. (2005). Kırım Savaşı’ndan Sonra Eskişehir’e Yerleştirilen Göçmenler. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi Sayı 28, 314.
• Demirsipahi, C. (1975). Türk Halk Oyunları. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Doğru, H. (1992). XVI. Yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı. İstanbul: Afa.
• Erdoğan, A., Günel, G., & Kılcı, A. (2009). Tarih İçinde Ankara. Ankara: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Yayınları.
• Erdoğan, Y. (2007). Web tabanlı öğretim tutum ölçeği: Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi çalışması. İnsan Bilimleri Dergisi, 4 (2), 1-14.
• Eren, A. (1966). Türkiye’ de Göç ve Göçmen Meseleleri. İstanbul: Nurgök Matbaası.
• Eroğlu, H. (1982). Türk İnkılap Tarihi, Devlet Kitapları. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Floyd, F. J., Wideman, K. F. (1995). Factor Analysis in the Development and Refinement of Clinical Assessment İnstruments. Psychological Assessment 7.
• Genelkurmay ATASE Başkanlığı. (1975). Türk İstiklal Harbi II.Cilt-Batı Cephesi V.Kısım. Ankara: Genelkurmay Basım Evi.
• Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı. (1974). Türk İstiklal Harbi VI.Cilt İstiklal Harbinde Ayaklanmalar. Ankara: Genel Kurmay Resmi Yayınları.
• Gönçer, S. (1971). Afyon İli Tarihi. İzmir: Karınca Matbaacılık.
• Gülsoy, U. (1993). 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı’ nda Rumeli’den Rusya’ya Göçürülen Reâya. İstanbul: Türk Kültürünü Araştırma Vakfı.
• Hasluck, F. W. (1912). Graves of the Arabs in Asia Minor. Athena: Bulletin of the British School at Athens.
• İnalcık, H. (2007). Osmanlı Beyliği’nin Kurucusu Osman Beg . Belleten, 261, 479.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayıncılık.
• Karahasan, T. H. (2003). Yöresel Türk Halk Oyunları. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi (12. baskı): Kavramlar-ilkeler-yöntemler. Nobel Yay, (068).
• Karpat, K. H. (2003). Osmanlı Nüfusu (1830-1914). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Kavlakoğlu, M. (2005). Dorylaeum Antik Kenti. Eskişehir: Arkeoloji ( Klasik Arkeoloji) Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Koylu, Z. (2010). Eskişehir Mutasarrıfı Hilmi Bey’in Öldürülmesi. A.Ü. Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Ankara Yolu Dergisi Sayı:46, 425-455.
• Köse, F. (2006). Türk Halk Oyunları Türlerinden Kaşık Oyunlarının Yapısal Özellikleri. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kurtuluş, K. (1985). Pazarlama Araştırmaları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları Yayın No:2789.
• Magie, D. (1950). Roman Rule in Asia Minor (To The end of Third Cenruy After Christ) I- II. New Jersey: Princeton University Press.
• Malhotra, N. K. (2004). Marketing Research: An Applied Orientation. New Jersey: Prentice-Hall.
• McCarthy, J. (1998). Ölüm ve Sürgün. İstanbul: İnkılap Kitapevi Yayınları.
• Megep(Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi). (2007). Eğlence Hizmetleri. Halk Oyunları: http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/ kursprogramlari/eglence/moduller/ halk_oyunlari.pdf adresinden alındı
• Megep(Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi). (2009). Konaklama ve Seyahat Hizmetleri. Anadolu Uygarlıkları: http://hbogm. meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/ konaklama/moduller/AnadoluUygarliklari.pdf adresinden alındı Musiki Dergisi. (2014). Mitolojide Marsyas Efsanesi. Musiki dergisi: http://www.musikidergisi. net/?p=1462 adresinden alındı.
• Müderrisoğlu, A. (1990). Kurtuluş Savaşının Mali Kaynakları. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Nakip, Mahir (2003), Pazarlama Araştırmaları (Teknikler ve Uygulamalar), Ankara: Seçkin Yayınları.
• Neşri, M. (1987). Cihannuma. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Ostrogorsky, G. (1987). Bizans Devleti Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Özbek, S. (2014). Türkiye Selçuklularında Kültürel Hayat (Mevlâna’nın Fihi Mâfih ve Mesnevi’sine Göre). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• Özçelik, M. (1921). Sakarya Savaşı. Açıksöz Gazetesi, 1.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 2/Çok Değişkenli Analizler. (5. Basım) Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özköse, K. (2003). Anadolu’nun Türkleşmesi Ve İslamlaşmasında Tasavvufî Zümre Ve Akımların Rolü. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,VII (1), 249-279.
• Parman, E. (2001). Eskişehir-Karacahisar’da Bir Ortaçağ Kalesi. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazı ve Araştırmaları Sempozyumu 5, 5.
• PTT Genel Müdürlüğü. (2009). İstiklal Harbimizde PTT. ANKARA: PTT Yayınları.
• Runciman, S. (1987). Haçlı Seferleri Tarihi II. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Sakarya Gazetesi. (2012). Sakarya Gazetesi Web Sayfası:http://sakaryagazetesi.info/yazarlar.php?sayfa=detay&oku=55173 adresinden alındı.
• Selek, S. (1966). Milli Mücadele II (İstiklal Harbi) 3. Baskı. İstanbul: İstanbul Matbaası.
• Sevim, V. (2003). Başlangıçtan Perslere Kadar Anadolu Arkeolojisi. İstanbul: Der Yayınları.
• Tamsanat. (2012). Frigler. tamsanat: http://www.tamsanat.net/yayinlar/sanattarihi.php?post=485 adresinden alındı
• T.C Eskişehir Kültür Müdürlüğü. (1922). ‘’Yunanlılar Eskişehir’i Nasıl Yağma ve Tahrip Ettiler?’’. Eskişehir: Hakimiyet-i Milliye Yayınları.
• T.C Eskişehir Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2010). Kültür ve Turizm Bakanlığı Bilgi Sistemi: http://www.eskisehirkulturturizm.gov.tr/TR,70872/unlu-kisiler-ve-eserleri.html adresinden alındı
• T.C Eskişehir Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2010). Hak ve Halk Aşığı Yunus Emre. Yunus Emre Broşürü.
• T.C. Eskişehir Valiliği. (2014). T.C. Eskişehir Valiliği Web sitesi: http://www.eskisehir.gov.tr/tr/ adresinden alındı
• T.C. Eskişehir Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2010). Dağlık Frigya. Eskişehir.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Temir, A. (1989). Kırşehir Emiri Cacaogıu Nur el-Din’in 1272 Tarihli Arapca-Moğolca Vakfiyesi. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Turan, O. (1984). Selçuklular Zamanında Türkiye Tarihi. Ankara: Nakışlar Yayınevi.
• Uçankuş, H. (2000). Tarih Öncesi Çağlardan Perslere Kadar Anadolu. Ankara: KB Yayınları.
• Uslu, M. (2013). Halk Oyunları Çalışmalarının Üniversite Öğrencilerinin Psiko Sosyal Gelişimlerine Etkisi. Akademik Bakış Dergisi Sayı: 39.
• Uzunçarşılı, İ. H. (1984). Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu. Karakoyunlu Devletleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Wikipedia. (2014). Kral Midas. vikipedia: http:// tr.wikipedia.org/wiki/Kral_Midas adresinden alındı.
• Wikipedia. (2014). Osmanlı İmparatorluğu. Özgür Ansiklopedi: http://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanl%C 4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu adresinden alındı
• Wikipedia. (2014). Sakarya Meydan Muharebesi. Wikipedia: http://tr.wikipedia.org/wiki/Sakarya_ Meydan_Muharebesi adresinden alındı
• Vasiliev, A. A. (1952). History of the Byzantine Empire (1324-1453). Madison: The University of Wisconsin Press.
• Yegül, F. K. (2009). Anadolu Su Kültürü: Türk Hamamları Ve Yıkanma Geleneğinin Kökleri Ve Geleceği. Anadolu Dergisi, 99-102.
• Yıldırım, İ. (1998). Milli Mücadelenin başlangıcında Eskişehir (22 Ocak 1919- 20 Mart 1920). Eskişehir: Uğur Ofset A.Ş. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi yayını.
• Yıldırım, R. (1996). Eski Çağda Anadolu. İzmir: Meram Yayıncılık.