Sartre ile Kierkegaard’un Varoluşçu Özneleri Dijital Özneye Karşı: Öznellik Egemen İdeolojiyi Yenebilir mi?

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 3, 167 - 176, 30.09.2019

Pınar Karhan

https://doi.org/10.18037/ausbd.631991

Öz

Günümüz toplumlarında “özne” kavramının ne olduğu ve işlevi, içinde yaşadığımız dünyayı anlayabilmek açısından oldukça önem taşımaktadır. Her yeni iletişim aracıyla değişik biçimlerde egemen ideolojinin içinde oluşan “özne” sistemin devamını sağlayan bir işleve sahiptir. Dijital iletişim teknolojisinin tüketici ve bağımlı öznesi bunlardan biridir. Tanrı kavramına farklı açılardan bakan varoluşçuluğun önde gelen iki ismi Sartre ve Kierkegaard ise özneye sorumluluk yükleyerek özgürlük vaadinde bulunur. Bu çalışmanın amacı varoluşçuluğun etken öznesi ile dijitalin edilgen öznesini karşılaştırmak, varoluşçuluğun mutsuz insanın reçetesi olup olamayacağı tartışmasını başlatmaktır. 

Anahtar Kelimeler

Yeni Medya, Teknolojik Determinizm, Dijital Özne, Özne, Varoluşçuluk

Kaynakça

• Althusser, L. (2010). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. İstanbul: İthaki.
• Atabek, Ü. (2013). Yeni Medya ve Yeni İletişim Düzeni, Mülkiye Dergisi. 37(3), 175-181
• Blackham, H. (1998). Altı Varoluşçu Düşünür. İstanbul: Anka.
• Bourdieu, K. (1997). Televizyon Üzerine. İstanbul: Yapı Kredi.
• Castells, M. (2006). Kimliğin Gücü. İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Castells, M. (2008). Ağ Toplumunun Yükselişi. İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Cevizci, A. (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma.
• Cevizci, A. (2014). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Say.
• Eaglaton, T. (1996). İdeoloji. İstanbul: Ayrıntı.
• Foucault, M. (2000). Özne ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı.
• Gerbner, G. (2014). Medyaya Karşı. İstanbul: Ayrıntı.
• Güngör, N. (2016). İletişim Kuramlar Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal.
• Kierkegaard, S. (2002). Korku ve Titreme. İstanbul: Anka.
• Kierkegaard, S. (2018). Kaygı Kavramı. İstanbul: İş Bankası.
• Mcluhan, M. & Fiore, Q. & Agel, J. (1967). The Medium is The Massage. CA: Ginko Press Inc.
• Postman, N. (2004). Teknopoli, Kültürün Teknolojiye Teslim Oluşu. İstanbul: Sentez.
• Sartre, J. P. (1985). Varoluşçuluk. İstanbul: Say.
• Sartre, J. P. (2000). Özgürlüğün Yolları-1 Akıl Çağı. İstanbul: Can.
• Taşdelen, V. (2004). Kierkegaard'ta Benlik ve Varoluş. Ankara: Hece.
• Turgut, S. (2013). Yeni Medya. İstanbul: Destek.
• Van Dijk, T. (2016). Ağ Toplumu. İstanbul, Epsilon.
• Williams, R. (1990). Marksizm ve Edebiyat. İstanbul: Adam.