Azerbaycan’da Sosyal Adaletin Güçlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 2, 215 - 232, 25.06.2020

Zivar Zeynalova

https://doi.org/10.18037/ausbd.758062

Öz

Çalışmanın amacı sosyal adalet bağlamında Azerbaycan’da izlenen uygulamaları incelemektir. Bu bağlamda ilk önce sosyal adalete ilişkin teorik tartışmalara değinilmiştir. Her toplumun kendi doğrusunun olduğuna ve bu nedenle de sosyal adaletin sağlanmasında her devletin uyguladığı sosyal projelerin kendine özgü izlediği süreç ve sonuçların çıktısı olduğuna vurgu yapılmıştır. Daha sonra Azerbaycan’da uygulanan sosyal politikaların çıktısı yoksulluğun önlenmesi, işgücü piyasasına erişim, eğitime erişim, sağlık sistemi kapsamında incelenmiştir. Araştırmada Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet İstatistik Kurumunun verileri kaynak olarak kullanılmıştır ve sosyal adaletin sağlanmasında elde edilen sonuçlar tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Adalet, Eğitime Erişim, İşgücü Piyasası, Yoksulluk, Sağlık Sistemi

Kaynakça

• AQUPDK, (2019). Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin 2018-ci il üzrə fəaliyyəti haqqında Hesabat, http://www.scfwca.gov.az/page/illik-hesabatlar (Erişim Tarihi 22.02.2020).
• ARHP, (2019). Azərbaycan Respublikasının 2018-ci il dövlət büdcəsinin icrası haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanun layihəsinə və dövlət büdcəsinin icrasına dair illik hesabata Azərbaycan Respublikası Hesablama Palatasının Rəyi, 2019, http://sai.gov.az/upload/files/ICRA-2018-FINAL(1).pdf, (Erişim Tarihi 24.02.2020).
• AİB, (Sentyabr 2014). Ölkə Tərəfdaşlığı Strategiyası Azərbaycan 2014–2018, https://www.adb.org/sites/default/files/linked-documents/cps-aze-2014-2018-pa-az.pdf (Erişim Tarihi 14.02.2020).
• Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası, http://president.az/azerbaijan/constitution/ (Erişim Tarihi 15.02.2020).
• Azərbaycan Respublikasında 2020-ci il üçün yaşayış minimumu haqqında Qanun, Bakı şəhəri, 29 noyabr 2019-cu il, № 1699-VQ, http://e-qanun.gov.az/framework/43847 (Erişim Tarihi 12.02.2020).
• Banks, J., Disney, R., Duncan, A., Reenen J.V. (2005). The internationalisation of public welfare policy. The Economic Journal, 115, 62-81.
• Brighouse, H., Swift, A. (2008). Social Justice and the Family. in Social Justice and Public Policy, Ed: Craig,G., Burchardt,T., David Gordon. Bristol: Policy.
• DSK, (2019). Azərbaycanın statistik göstəriciləri 2019, Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, Bakı.
• DSK, (2020). Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsinin rəsmi internet səhifəsi, https://www.stat.gov.az, (Erişim Tarihi 28.02.2020).
• Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında Azərbaycan Respublıkasının Qanunu, Bakı şəhəri, 26 iyun 1997-ci il, № 360-IQ, http://www.e-qanun.az/framework/4078, (Erişim Tarihi 01.02.2020).
• Əliyev, İ. (2013). Azərbaycan sosial dövlətdir, http://sia.az/ru/news/economy/384471-ilham-eliyev-azerbaycan-sosial-dovletdir, (Erişim Tarihi 13.02.2020).
• Fındıklı, R. (1999). Devlet Baba'dan Sosyal Devlet'e, Karınca Dergisi, 64 (745). akt. Yüksel, F. (2007). Sosyal Devletin Dönüşüm Sürecinde Yerel Yönetimlerin Yeni İşlevleri, AÜ SBF Dergisi, 62-1, 279-298.
• Hasanoğlu, M. (2008). Azerbaycan Cumhuriyeti’nde Devletin yeniden yapılandırılması ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi çabaları, Sayıştay Dergisi, 69, 73-90.
• Hellmann, T., Schmidt, P., Heller, S.M. (December 2019). Social Justice in the EU and OECD, Index Report 2019, Bertelsmann Stiftung, https://www.politico.eu/wp-content/uploads/2019/12/Social-Justice-Index-2019.pdf, (Erişim Tarihi 09.02.2020).
• Hüseynova, M. (29 Noyabr 2018). İcbari tibbi sığorta bizi nələrdən sığortalayır?, İqtisadiyyat qəzeti, https://its.gov.az/bloq/icbari-tibbi-sigorta-bizi-nelerden-sigortalayir (Erişim Tarihi 10.02.2020).
• ILO (2003). Working Out Of Poverty, Report of the ILO Director-General. Internatıonal Labour Conference 91st Session, http://www.ilo.org/public/english/standards/relm/ilc/ilc91/pdf/rep-i-a.pdf, Akt. The International Labour Organization and Social Justice, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/publication/wcms_151740.pdf11.08.2014, (Erişim Tarihi 13.02.2020)
• ITS (2020) Ümumi məlumat, https://its.gov.az/page/umumi-melumat, (Erişim Tarihi 13.02.2020).
• Koray, M. (2008). Sosyal politika. 3. Baskı, Ankara: İmge.
• Kurer, O. (1999). John Stuart Mill: Liberal or utilitarian?. The European Journal of The History of Economic Thought. 6(2), 200-215.
• Kuzgun, Y. (1972). Kendini gerçekleştirme, araştırma. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 10, 162-172.
• QMKİDK, (2019). Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 2018-ci il ərzində görülmüş işlər barədə məlumat, http://idp.gov.az/az/law/120/parent/15, (Erişim Tarihi 14.02.2020).
• Qurbanlı, M. (06.05.2014). Heydər Əliyevin Sosial Ədalət Prinsipi: Uğurlu Davam, Azərbaycan Qəzeti. Bakı.
• Ravallion, M. (2010). Poverty Lines across the World. The World Bank Development Research Group Director’s Office, Policy Research Working Paper 5284.
• Rehimli, R. (2011). Azerbaycan Devlet Personel Yönetimi, Kültür Ajans Yayınları No: 128, Ankara.
• Solomon, R.C. (2004). Adalet Tutkusu Toplum Sözleşmesinin Kökenleri ve Temelindeki Duygular. Çev.: Ertuğ Altınay, İstanbul: Ayrıntı.
• Təhsil haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı şəhəri, 19 iyun 2009-cu il, № 833-IIIQ, http://www.e-qanun.az/alpidata/framework/data/18/c_f_18343.htm, (Erişim Tarihi 13.02.2020).
• United Nations, (2006). The International Forum for Social Development Social Justice in an Open World The Role of the United Nations, ST/ESA/305, United Nations, New York, http://www.un.org/esa/socdev/documents/ifsd/SocialJustice.pdf, (Erişim Tarihi 05.07.2014).
• Ümumi Təhsil Haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu, Bakı şəhəri, 29 mart 2019-cu il, №1532-VQ, http://www.e-qanun.az/framework/42543 (Erişim Tarihi 09.02.2020) Vəfalı, T. (24.10.2018). İcbari tibbi sığorta - sağlam gələcəyin və rifahın yuksəlişinin təminatçısı, https://its.gov.az/bloq/icbari-tibbi-sigorta-saglam-geleceyin-ve-rifahin-yukselisinin-teminatcisi (Erişim Tarihi 13.02.2020).
• ƏƏSMN, (2020). Əlilliyi Olan Şəxslər Üçün Özünüməşğulluq Proqramının İcrası Üzrə Elan, http://sosial.gov.az/2409 (Erişim Tarihi 13.02.2020).
• YADİDP, (2008). 2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında Yoxsulluğun Azaldılması və Davamlı İnkişaf Dövlət Programı, (http://www.migration.gov.az/images/pdf/ 0f9fbaf6ec1c90daa4117c38fa48e454.pdf, (Erişim Tarihi 13.02.2020).
• Биншток Ф.И. Ермакова Л. И., Коновалов Н. Н., Лещинская А. Ф., Москвин Д. Д., Наумова Н. Ф. (2002), Проблемы Социальной Справедливости в Зеркале Современной Экономической Теории, Москва.
• Василенко, И. (2012). Модели формирования социальной Справедливости в современном российском обществе, IV Очередной Всероссийский социологический конгресс-2012, Социология и общество: глобальные вызовы и региональное развитие, Уфа, http://www.ssa-rss.ru/files/File/congress2012/part67.pdf, (Erişim Tarihi17.09.2014).
• Григорьева, И. (2002). Человек в социальном государстве: согласование интересов, СПб.: Изд-во С.-Петерб. ун-та.
• МОТ. (2008). Декларация Мот О Социальной Справедливости В Целях Справедливой Глобализации, http://www.un.org/ru/documents/decl_conv/declarations/pdf/fair_globalization.pdf, (Erişim Tarihi 15.07.2014).
• Шипунова, Т. (2005). Социальная Справедливость: Понятие, Виды, Критерии Оценки, http://deviantology.spb.ru/etc/publications/Shipunova-Sotsialnaya_spravedlivost.pdf, (Erişim Tarihi 22.07.2014).