Memlûklerin Doğu Akdeniz Hâkimiyetinde Sultan İnal ve Hoşkadem’in Kıbrıs’a Müdahalesi

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 1, 297 - 310, 24.03.2021

Altan Çetin

https://doi.org/10.18037/ausbd.902618

Öz

Kıbrıs, İslam ve Türk tarihinin en önemli mekânlarından biridir. Bu cümleden olarak Memlûklerin hâkimiyet alanları münasebetiyle Doğu Akdeniz ve Kıbrıs dış siyasetlerinde önemli bir yer aldı. Kıbrıs, Memlûklerin mücadele ettiği Haçlıların bir üssü olarak, onlara karşı askeri bir tehdit alanı idi. Süreçte ada 1426 yılında Memlûkler tarafından ele geçirildi. Burada bulunan yönetici tabaka Memlûklere bağlı idi. Bu ilişkiler içerisinde Kıbrıs kralı John’un vefatı üzerine oğlu ile kızı arasında bir taht mücadelesi başladı. Bu meyanda James babasının tahtına geçmek için Sultan İnal’a başvurarak yardım istedi. Nihayetinde Kıbrıs’a bir askeri harekât düzenlenip buradaki Memlûk hâkimiyeti teyit edilerek adada II. James’in hâkimiyeti sağlandı.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, Memlûkler, Doğu Akdeniz, Sultan İnal, Sultan Hoşkadem

Kaynakça

• ‘Aşûr, S. A. (1994). el-Asr el-Memâlîkî fî Misr ve’ş-Şam. Kahire: Dâru'n-Nahdati'l-Arabiyye.
• Coureas, N. (2010). Envoys between Lusignan Cyrus and Mamluk Egypt 838-78/1435-73 the accounts Pero Tafur, George Boustriounos and Ibn Taghri Birdi. Frédéric Bauden and Malika Dekkiche (Ed.). Mamluk cairo, a crossroads for embassies: studies on diplomacy and diplomatics (s. 113-123). Boston: Brill.
• Coureas, N. (2013). The Tribute paid to the Mamluk sultanate, 1426-1517: The perspective from Lusignan and Venetian Cyprus. U. Vermeulen, K. D’hulster and J. Van Steenbergen (Ed.). Egypt and Syria in the Fatimid, Ayyubid and Mamluk Eras VII. (s. 113-123). Paris: Uıtgeverıj Peeters Leuven-Dudley, Ma.
• Coureas, N. (2017). King James II of Cyprus and the Hospitallers: Evidence from the Livre des Remembrances. Peter Edbury. (Ed.). The Military Orders. Politics and Power (s. 113-123). London: Routledge.
• Çetin, A. (2006). Memlûk sultanlarının ihsan ve in’amlarına dâir. Ekev Akademi Dergisi, 26, 101-114.
• Çetin, A. (2011). Memlûk Kıbrıs ilişkileri. Adalya, 14, 327-344.
• Demirkent, I. (2002). Kıbrıs-Tarih. DİA Cilt 25 (s. 371-374). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
• El-Harabişe, S. A. (1993). Niyabet Trablus fi el-Asr el- Memlûkî. Amman: Daru’l-Kutubu’l-İlmiyye.
• es-Sayfrafî, A. C. (2002). İnbâ el-Hesr bi-Ebnâi’l-Asr, Hasan Habeşi. (Yay. haz.). Kahire: el-Heye’t el-Misriyye el-Amme li’l-Kitab.
• es-Sehâvî. (t.y.). ed-Dav’el-Lâmi’ Li-Ehl el-Karn et-Tâsi. Beyrut: Daru’l-Kutubu’l-İlmiyye.
• ez-Zâhiri, Z. (2002). Neylü’l-Emel fî Zeyle d-Düvel. Ömer Abdusselam Tedmurî. (Yay. haz.). Beyrut: al-Mektebe el-Asriyye.
• Fuess, A. (2005). Was Cyprus a Mamluk Protectorate? Mamluk Influence on Cyprus Between 1426 and 1517. Journal of Cyprus Studies. Cilt 11 (s. 113-123). Yer: Center for Cyprus Studies.
• İbn İyas, Z. A. (1982). Bedâî ez-Zuhûr fi Vekâyi’ ed-Duhûr. Muhammed Mustafa. (Yay. haz.). Kahire: Dâru’l-İlm.
• İbn Tagriberdî. (1986). el-Menhel es-Sâfi el-Müstevfi bade’l-Vâfî. Nebil Muhammed Abdulaziz. (Yay. haz.). Kahire: el-Heyet’ el-Misriyye el-Amme li’l-Kitab.
• İbn Tagriberdî. (1992). en-Nucûm ez-Zâhire fi Mulûk Misr ve el-Kahire. (Muhammed Hüseyin Şemseddin. (Yay. haz.). Beyrut: Daru’l-Kutubu’l-İlmiyye.
• Kopraman, K. Y. (1992). Barsbay. DİA Cilt 5 (s. 84-85). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
• Tekindağ, Ş. (1969). Fatihle çağdaş bir Memlûk sultanı: Aynal El-Ecrud. İst. Üni. Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi. (S. 23) 35-50). İstanbul: Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Tomar, C. (2004). Melik el-Eşref İnal. DİA Cilt 26 (s. 63-64). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.