Millî Mücadele’de Türk Kadını ve İnönü Muharebeleri’nde Çarpışan İki Kadın Kahraman

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: Özel Sayı, 101 - 120, 01.04.2021

Esra Sarıkoyuncu Değerli

https://doi.org/10.18037/ausbd.907732

Öz

Türk kadını Millî Mücadele’nin ilk günlerinden itibaren yurt savunmasında yer almış, üstün hizmetlerde bulunmuştur. Öncelikle onlar, ulusal direncin doğması için çaba sarf etmişler, mitinglerde kadın hatip olarak başta Halide Edip, Şukufe Nihal, Zehra Hanım, Hayriye Melek, Münevver Saime hanımlar olmak üzere, millî bilinci uyandıran ve düşmana karşı mücadele çağrıları yapan konuşmalar yapmışlardır. Dernekler kurmuşlar, Kuva-yi Milliye’nin ikmalinde görev alarak, ulusal harekâta maddi-manevi destek olmuşlardır. Ayrıca kimileri de başta İnönü Muharebeleri olmak üzere düşmana karşı çeşitli cephelerde vuruşmalara katılmıştır. Çalışmamızda Türk kadınının Millî Mücadele’deki hizmetleri ile birlikte İnönü Muharebelerine de katılan Onbaşı Nezahat (Baysal) ile Binbaşı Ayşe Altuntaş’ın yaşam öyküleri hakkında bilgi sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Millî Mücadele, İnönü Muharebeleri, Türk Kadını, Onbaşı Nezahat (Baysal), Binbaşı Ayşe (Altuntaş)

Kaynakça

• Adıvar, H.E. (1982). Türk’ün ateşle imtihanı. İstanbul: Can Yayınları.
• Akçura, Y. (1940). Osmanlı Devleti’nin dağılma devri. İstanbul.
• Alemdar, (14 Ocak 1920) Anavas, A. (1998). Milli Mücadele’de Konya. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Arıburnu, K. (1975). Milli Mücadele’de İstanbul mitingleri. Ankara.
• Arıkoğlu, D. (1961). Hatıralarım. İstanbul: Tan Gazetesi ve Matbaası.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri. (2006). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi.
• Baykal. Ö. (2019). Fotoğraf üzerinden Milli Mücadele’de Türk kadını (1919-1922). Ankara: Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Borak, S. (1959). Millî Mücadele’de harika kız. Tarih Cografya Dünyası, 9(10), 25-40.
• Çaka, C. (1948). Tarih boyunca harp ve kadın. Ankara: As. Fb. Basımevi.
• Çubukçu, İ. A. (Mart 1996). Din açısından kadınlar ve bağımsızlık savaşı. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XII(34), 239-244.
• Demircioğlu, C. (1998). Müfide Ferit Tek ve romanlarındaki milliyetçilik. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Ener, K. (1970). Çukurova Kurtuluş Savaşında Adana Cephesi. Ankara: Türkiye Kuvayı Milliye Mücahit ve Gaziler Cemiyeti Yayınları.
• Erim, N. (1953). Devletlerarası hukuku ve siyasi tarih metinleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Ertürk, H. (1957). İki devrin perde arkası. İstanbul.
• Eski, M. (Temmuz-Kasım 1993). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 9(27), 645-660.
• Güngör, E. (2007). Tarihte Türkler. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Hakimiyet-i Milliye, (15 Aralık 1921, 3 Mart 1921. 7 Eylül 1921)
• İkdam, (21 Mayıs 1919; 14 Ocak 1920) İleri, (21 Mayıs 1919)
• İstiklâl Harbi Gazetesi, (16 Ocak 1920) İstiklal, (21 Mayıs 1919)
• Kaplan, L. (Mart 1996). Türkiye Büyük Millet Meclisinde kadın milletvekilleri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XII(34), 261-278.
• Karaosmanoğlu, Y. K. (2012). Vatan yolunda. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kayıran, M. (1989). Tekalif-i milliye emirleri ve uygulanışı. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 5(15), 639-664.
• Kemal, C. (2010). Mustafa Kemal’in Mondros Mütarekesi’ne tepkisi. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 46, 365-378.
• Kinross, L. (1998). atatürk bir milletin yeniden doğuşu. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Kurnaz, Ş. (Mart 1996). Milli Mücadele’de Türk Kadını. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XIII(34), 250-274.
• Memleket, (21 Mayıs 1919) Mısıroğlu, A. (1976). Yunan mezalimi. İstanbul: Sebil Yayınları.
• Müderrisoğlu, A. (1981). Kurtuluş Savaşı’nın mali kaynakları. Ankara.
• Orbay, R. (1993). Cehennem değirmeni siyasi hatıralarım 2. İstanbul: Emre Yayınları.
• Orbay, R. (1993). Cehennem değirmeni, siyasi hatıralarım 1. İstanbul: Emre Yayınları.
• Özakman, T. (2005). Şu çılgın Türkler. İstanbul: Bilgi Yayınları.
• Peyam-ı Sabah, (14 Ocak 1920) Sarıkoyuncu, A. (2009). Milli Mücadele’de Zonguldak Sancağı: Zonguldak, Bartın, Karabük. Ankara: Zonguldak Valiliği Yayınları.
• Sarıkoyuncu, A. (Şubat 1994). Kahraman ve gazi şehirlerimiz: Maraş ve Antep. Diyanet Aylık Dergisi, 38, 24-44.
• Sarıkoyuncu, A.- Sarıkoyuncu Değerli, E. (2019). Milli Mücadele’de Din Adamları III. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayını.
• Sarıkoyuncu, A. (1992). Milli Mücadele’de Zonguldak ve havalisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayını.
• Sarıkoyuncu, A. (1994). Milli Mücadele’de Antalya ve çevresinde İtalyanlar. Atatürkçü Bilinç Akdeniz Üniversitesi Dergisi, I(1), 1-34.
• Selek, S. (1970). Milli Mücadelede Ulusal Kurtuluş Savaşı. İstanbul: Dilek Matbaası. Selek, S. (1973). Anadolu ihtilali. İstanbul.
• Söylemez, F. (1994). Millî Mücadele döneminde Kastamonu’da kurulan cemiyetler. Atatürk Yolu Dergisi, 4(14), 234-254.
• Şahingöz, M. (2002). Millî Mücadele'de Protesto ve Mitingler. Türkler, 15, 710-750.
• Tansel, A. F. (2001). İstiklal Harbinde kadın kahramanlarımız. İstanbul.
• Tansel, S. (1991). Mondros’tan Mudanya’ya kadar Cilt I. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• TBMM Zabıt Ceridesi (1944). Devre: 1, C.7, İçtima Senesi:1, 30.01.1337/1921, 140, Ankara:TBMM Matbaası.
• Toprak, Z. (2000). Osmanlı’nın dört Jeanne d’Arc’ı: Karıların Sahibkıranı Jan Dark. Toplumsal Tarih, 5, 12-18.
• Uğur, F. (24 Nisan 2006). İlk İstiklâl Madalyası bir çocuğundu. Aksiyon, 44-52.
• Vakit, (21 Mayıs 1919; 14 Ocak 1920) Yeni Gün, (14 Ocak 1920)