Medyada Milliyetçilik Bağlamında Militarist Söylem ve Erkeklik Temsili: Söz Dizisinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 4, 1105 - 1126, 21.12.2021

Gökhan Gürbüz , Zafer Akar , Nedim Serhat Bilecen

https://doi.org/10.18037/ausbd.1039513

Cited By: 1

Öz

Söylem olarak milliyetçilik, toplumsal pratikler içinde kendine ait bir yer bulmakta ve kültürel metinler aracılığıyla sosyal alana taşınmaktadır. Milliyetçi ideoloji ise genellikle militarist söylemler etrafında biçimlenmektedir. Günümüzde önemli bir ifade aktarım aracı olan medya, aynı zamanda ideolojik bir aygıt olma niteliğindedir. Dolayısıyla medya, militarist söylemin üretilmesinde, aktarılmasında ve bu sayede toplumsal rollerin inşa edilmesinde önemli bir yerde konumlanmaktadır. Bu toplumsal roller genellikle cinsiyet bağlamında kadınlık temsili üzerinden inşa edilmekte; ancak son zamanlarda erkeklik üzerine de çalışmalar yapılmaktadır. Yapılan çalışmada Türkiye’deki erkekliğin militarist söylemle yeniden üretildiği ve militarize edilmiş erkekliği inşa ettiği varsayımından yola çıkarak “Söz” dizisi söylem analiziyle incelenmiş ve bahsi geçen askeri dizide milliyetçi söylemle erkekliklerin militarize edilmiş olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca bu dizide militarizmin dramatik bir gösteri gibi sunulduğu, bu gösterinin yapısının erkek egemen ve otoriteryan olduğu, militarist bir mantıkla bu mekanizmanın ötekileştirme ve bastırma üzerine kurulu olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Militarizm, Erkeklik, Söylem

Kaynakça

• Akalın, A. (2007, Mayıs). Duygulanım ve duygulanımsal emek üzerine notlar. Birikim (217), 114-121.
• Anbarlı, Z. Ö. (2019). Dijital televizyon dizilerinde hegemonik erkeklik. Erciyes İletişim Dergisi, 6(Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu Özel Sayısı), 81 - 104. doi: 10.17680/erciyesiletisim.485373
• Anderson, B. (2017). Hayali cemaatler, milliyetçiliğin kökenleri ve yayılması (9 bs.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Aydoğan, D. (2020). Hegemonik erkeklik krizi ve Yeni Türk Sineması’nda erkeklik halleri. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 1 - 24. doi: 10.17680/erciyesiletisim.543218
• Bali, R. N. (2011). Gayrimüslim mehmetçikler: Hatıralar - Tanıklıklar. İstanbul: Libra Kitap.
• Barker, C. ve Galasinski, D. (2001). Cultural studies and discourse analysis. London: Sage Publications.
• Bösel, B. (2018). Affect disposition(ing): A genealogical approach to the organization and regulation of emotions. Media and Communication, 6(3), 15-21. doi:10.17645/mac.v6i3.1460
• Calhoun, C. (1997). Nationalism. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Chamallas, M. (1998). The new gender panic: Reflections on sex scandals and the military. The Minnesota Law Review, 83(2), 305-375.
• Cock, J. (1989). Keeping the fires burning: militarisation and the politics of gender in South Africa. Review of African Political Economy, 16(45-46), 50-64. Erişim Adresi: https://www.jstor.org/
• Connell, R. W. ve Messerschmidt, J. (2005). Hegemonic masculinity: Rethinking the concept. Gender & Society, 19(6), s. 829–859. doi: 10.1177/0891243205278639
• Çoban, B. (2013). Gösteri iktidarı ve militarist erkeklik. N. Y. Sünbüloğlu (Ed.), Erkek millet asker millet içinde (s. 187-204). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dijk, T. V. (2003). Critical discourse analysis. D. Schiffrin, D. Tannen ve H. E. Hamilton (Ed.), The handbook of discourse analysis içinde (s. 352-371). Oxford: Blackwell Publishing.
• Durur, E. K. (2011). Milliyetçilik söylemi ve medya. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 35-50. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil
• Fairclough, N. (2001). Language and power (2nd Edition). London: Longman.
• Gellner, E. (1998). Karşılaştırmalı perspektiften Türk seçeneği. S. Bozdoğan ve R. Kasaba (Ed.), Türkiye’de modernleşme ve ulusal kimlik içinde (s. 210-222). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Goldstein, J. S. (2001). War and gender. United Kingdom: Cambridge University Press.
• Günay, C., Kutlu, Y. ve Mülayim, G. (2017). Türkiye’nin siyasal evrenini duygu ve duygulanimlar üzerinden anlamak: Olağanüstü hal, toplum ve siyaset. İstanbul: KONDA Araştırma ve Danışmanlık.
• Halbertal, M. (2012). On sacrifice. Princeton: Princeton University Press.
• Hale, H. C. (2011). The role of practice in the development of military masculinities. Gender, Work & Organization, 19(6), 699–722. doi: 10.1111/j.1468-0432.2010.00542.x
• Higate, P. ve Hopton, J. (2005). War, militarism, and masculinities. M. S. Kimmel, J. Hearn ve R. Connell (Ed.), Handbook of studies on men and masculinities içinde (s. 432-447). California: Sage Publications.
• Hobsbawm, E. J. (2010). 1780’den günümüze milletler ve milliyetçilik: Program, mit, gerçeklik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Hobsbawn, E. ve Ranger, T. (2006). Geleneğin icadı. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kaufman, M. (1999). Men, feminism, and men’s contradictory experiences of power. J. A. Kuypers (Ed.), Men and power içinde (s. 59-83). Halifax: Fernwood Publishing.
• Kedourie, E. (1960). Nationalism. Londra: Hutchinson.
• Lutz, C. (2002). Making war at home in the United States: Militarization and the current crisis. American Anthropologist, 104(3), 723–735. Erişim Adresi: https://anthrosource.onlinelibrary.wiley.com/journal/15481433
• Marketing Türkiye. (2017). Marketing Türkiye. Marketing Türkiye: Erişim adresi: https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/asker-dizileri-ekranlara-damga-vurdu/
• Oğuz, G. Y. (2000). Cinsiyet rolleri ile ilgili stereotiplerin televizyonda sunumu. Kurgu Dergisi, (17), 35-43.
• Özer, Ö. (2000). Haberde egemen söylemin yeniden üretimi. Kültür ve İletişim, 2(3), 75-97.
• Özkırımlı, U. (2009). Milliyetçilik kuramları: Eleştirel bir bakış. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Potter, J. ve Wetherell, M. (1987). Discourse and social psychology. London: Sage Publications.
• Sancar, S. (2009). Erkeklik: İmkânsız iktidar ailede, piyasada ve sokakta erkekler. İstanbul: Metis Yayınları.
• Selek, P. (2018). Sürüne sürüne erkek olmak (8 b.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Serrano-Puche, J. (2015). Emotions and digital technologies: Mapping the field of research in media studies. doi:10.13140/RG.2.2.31240.62729
• Smith, A. D. (1994). Milli kimlik. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Söz. (2021, 2 Mayıs). Wikipedia, Özgür Ansiklopedi içinde. Erişim adresi: https://tr.wikipedia.org/
• Türk Dil Kurumu. (t.y.). Türk Dil Kurumu sözlükleri. Erişim Adresi: sozluk.tdk.gov.tr