Raporlama Süreçlerinde Değer Yaratımı Açısından Kilit Denetim Konuları: BIST-30 Şirketleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 3, 885 - 910, 28.09.2022

Sezen Uludağ

https://doi.org/10.18037/ausbd.1181531

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, 2017 yılında yapılan düzenlemelerle bağımsız denetçi raporlarında yer alması gereken kilit denetim konularının (KDK) açıklanmasının raporlama süreçleri açısından nasıl değer yaratabileceği incelenmektedir. Bu amaçla, standartlarda yer alan düzenlemeler ve literatür incelenirken, yatırımcılar tarafından özellikle önem taşıyan BIST-30 şirketlerinin 2020 yılına ait bağımsız denetçi raporlarına yönelik durum betimsel ve nitel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Buna göre, KDK’larda dipnot atıflarının yer alma oranının yüksek olduğu, KDK’ların denetimde nasıl ele alındığına ilişkin bölümlerde daha özgün ifadelerin oranının ise düşük olduğu görülmektedir. Sonuçta, bütüncül bir bakış açısıyla bağımsız denetçi raporlarının, kilit denetim konuları sayesinde finansal raporlarla bağlantının bilgi kullanıcılarına daha güçlü ve etkin bir şekilde açıklanabileceği ortaya konulurken, özellikle incelenen şirketler üzerinden, bu etkinin geliştirilebilmesi için öneriler getirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kilit Denetim Konuları, Raporlama Süreçleri, Bağımsız Denetçi Raporları

Kaynakça

• Acar M., Temiz H., ve Durmaz Ş. (2020). Kilit denetim konularının denetim raporlarının bilgilendiriciliği ve güvenilirliği üzerindeki etkisi: Profesyonel olmayan yatırımcılar üzerine bir araştırma. Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 3(1), 20-41. Erişim adresi: http://www.idaacademia.org/tr/download/article-file/1010556
• Atay, Ü.M. S. ve Çeltikci, G. N. P. (2021). Kilit denetim konuları (KDK) bildirimlerinin içerik analizi yöntemiyle incelenmesi: Borsa İstanbul (BIST-100) şirketleri üzerine bir araştırma. Mali Çözüm Dergisi, 31(164), 113-142. Erişim adresi: https://www.proquest.com/docview/2536552466?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true
• Bağımsız Denetim Standardı (BDS) 701-Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi (2022). Bağımsız Denetim Standartları. Erişim adresi: https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TDS/TDS_2022_Seti/BDS%20701_2022_Site.pdf
• BİST-30 Endeksi, (2020, 26 Ağustos). Erişim adresi https://www.ekonomist.com.tr/encyclopedia/bist-30-endeksi
• Can, M. ve Çil Koçyiğit, S. (2020). BDS 701 Kilit denetim konularının bağımsız denetçi raporunda bildirilmesi standardı uygulaması üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 13(3), 739-771. Erişim adresi: https://web.p.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=22e6fcc7-cf77-4bb7-b908-e99ade90ff63%40redis
• Çeltikci, N. P. ve Atay, M. S. (2021). Kilit denetim konuları (KDK) standardı uygulaması ile bağımsız denetim kalite ilişkisi üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (60), 547-570. doi: 10.18070/erciyesiibd.883040
• Erdoğan, M. (2018). XX. Türkiye Muhasebe Kongresi: Dijitalleşme Sürecinde Değişen İş Hayatı ve Muhasebe Mesleğinin Yeniden Yapılanması Yerel/Küresel Meseleler, Küresel/Yerel Çözümler içinde (129-144). TÜRMOB yayınları-496 Erişim adresi: https://www.turmob.org.tr/ekutuphane/detailPdf/8686a5d1-9144-4524-a0f7-0b26191aeabd/xx--turkiye-muhasebe-kongresi--cilt-1--
• Fera, P., Pizzo, M., Vinciguerra, R.ve Ricciardi, G. (2021). Sustainable corporate governance and new auditing issues: A preliminary empirical evidence on key audit matters. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, 22(1), 194-211. doi: 10.1108/CG-09-2020-0427
• Gold, A., Heilmann, M., Pott, C.ve Rematzki, J. (2020). Do key audit matters impact financial reporting behavior? International Journal of Auditing, 24(2), 232-244. doi: 10.1111/ijau.12190
• Grosu, M., Robu, I. B. ve Istrate, C. (2020). The quality of financial audit missions by reporting the key audit matters. Audit Financiar, 1(157), 182-195. doi: 10.20869/AUDITF/2020/157/005
• Güleç, Ö. F. (2020). Muhasebe meslek mensupları perspektifinden bağımsız denetimde kilit denetim konuları. Muhasebe ve Denetime Bakış, 19(59), 253-274. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1869734
• Kitiwong, W. ve Sarapaivanich, N. (2020). Consequences of the implementation of expanded audit reports with key audit matters (KAMs) on audit quality. Managerial Auditing Journal, 35(8), 1095-1119. doi: 10.1108/MAJ-09-2019-2410
• Keskin, D.A., Tutar, S., Öktem, B. ve Akçay, B. (2020). Arı okunabilirlik endeksine göre cinsiyetin kilit denetim konularinin okunabilirliği üzerine etkisi: sektörel bir inceleme. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi. 15(53), 209-228. doi: 10.14783/maruoneri.676725
• Miller-Nobles, T., Mattison, B. ve Matsumura, E.M. (2016). Horngren’s Accounting. Eleventh Edition. USA: Pearson Prentice Hall.
• Moroney, R., Phang, S. Y. ve Xiao, X. (2021). When do investors value key audit matters? European Accounting Review, 30(1), 63-82. doi: 10.1080/09638180.2020.1733040.
• Nguyen, L. A. ve Kend, M. (2021). The perceived impact of the KAM reforms on audit reports, audit quality and auditor work practices: stakeholders’ perspectives. Managerial Auditing Journal, 36 (3), 437-462. Erişim adresi: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/MAJ-10-2019-2445/full/pdf?title=the-perceived-impact-of-the-kam-reforms-on-audit-reports-audit-quality-and-auditor-work-practices-stakeholders-perspectives
• Pathways Commission on Accounting Higher Education releases final report (2012, Temmuz). Deloitte IAS Plus 31. Erişim adresi: https://www.iasplus.com/en/othernews/research-and-education/pathways-commission-on-accounting-higher-education-releases-final-report
• Rautiainen, A., Saastamoinen, J., ve Pajunen, K. (2021). Do key audit matters (KAMs) matter? Auditors’ perceptions of KAMs and audit quality in Finland. Managerial Auditing Journal. 36 (3). 386-404. doi: 10.1108/MAJ-11-2019-2462
• Sarisoy, Ö., ve Kepçe, N. (2019). Bağımsız denetim raporunda kilit denetim konularına yer verilmesi ve beklenti farkları. Mali Çözüm Dergisi, 29(153), 39-66. Erişim adresi: https://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/153malicozum/3.PDF
• Segal, M. (2019). Key audit matters: insight from audit experts. Meditari Accountancy Research, 27(3), 472-494. doi: 10.1108/MEDAR-06-2018-0355
• Sirois, L. P., Bédard, J., ve Bera, P. (2018). The informational value of key audit matters in the auditor's report: Evidence from an eye-tracking study. Accounting Horizons, 32(2), 141-162. doi: 10.2308/acch-52047
• Suttipun, M. (2021). Impact of key audit matters (KAMs) reporting on audit quality: evidence from Thailand. Journal of Applied Accounting Research, 22(5), 869-882. doi: 10.1108/JAAR-10-2020-0210
• Tas O., Mert H., ve Varcan Baskaya A., (2019). Key audit matters of independent audit reports and a research on implementations. PressAcademia Procedia, 9(1). 155-159. doi: 10.17261/Pressacademia.2019.1084
• Yalçın, N. (2020). Türkiye’de Bağımsız Denetim Raporlarının Okunabilirliğinin Kilit Denetim Konusu Paragrafı Üzerinde İncelenmesi. Türkiye Ekonomisi. U.T.Gümüş (Yay.haz). Türkiye ekonomisi işletme, iktisat ve muhasebe açısından konjonkturel değerlendirmeler içinde (s.117-126). Ankara: İKSAD. Erişim adresi: https://iksadyayinevi.com/wp-content/uploads/2020/09/T%C3%9CRK%C4%B0YE-EKONOM%C4%B0S%C4%B0-%C4%B0%C5%9ELETME-%C4%B0KT%C4%B0SAT-VE-MUHASEBE-A%C3%87ISINDAN-KONJONKTUREL-DE%C4%9EERLEND%C4%B0RMELER.pdf#page=122