Uluslararası Ticaret ve Ekonomik Büyüme ile Çocuk Sağlığı İlişkisi: Yeni Sanayileşen Ülkeler İçin Ampirik Bir Analiz

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 4, 1093 - 1108, 28.12.2022

Muhyettin Erdemli Hüseyin Çelik

https://doi.org/10.18037/ausbd.1225884

Cited By: 1

Öz

Ekonomik küreselleşme ile birlikte önemi artan uluslararası ticaretin, ülkelere ait pek çok ekonomik gösterge üzerinde önemli etkileri olmaktadır. Ancak uluslararası ticaretin iktisadi sonuçlarının yanında iktisadi olmayan sonuçlarının da olabileceği göz ardı edilmemelidir. Uluslararası ticaretin ülkelerin sağlık alanını da etkilediği düşünülmektedir. Yeni teknolojilerin gelişmesi ve artan uluslararası ticaret yolu ile bu teknolojilerin ülkeler arasındaki ticari alışverişe konu olması, ülkelerin sağlık sektörlerini etkilediği gibi sağlık göstergelerini de etkilediği düşünülmektedir. Bu düşünce ile yapılan bu çalışmada uluslararası ticaretin çocuk sağlığı üzerindeki olası etkileri Yeni Sanayileşen Ülkeler (Newly Industrialized Country, NIC) için 1981-2019 arası dönemini kapsayan yıllık veriler alınarak, panel veri analizi yardımı ile araştırılmıştır. Çalışma sonuçları, uluslararası ticaretin çocuk sağlığı üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğunu ve artan uluslararası ticaretle birlikte çocuk sağlığı alanında olumlu gelişmelerin yaşandığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Ticaret, Çocuk Sağlığı, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data (Third edition). West Sussex: John Wiley & Sons Ltd. Erişim adresi: https://library.wbi.ac.id/repository/27.pdf
• Barlow, P. (2018), Does trade liberalization reduce child mortality in low- and middle-income countries? A synthetic control analysis of 36 policy experiments, 1963-2005, Social Science & Medicine, 205 (2018), 107-115. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2018.04.001
• Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. doi:10.2307/2297111
• Cutler, D., Deaton, A. ve Lleras-Muney, A. (2006). The determinants of mortality. Journal of Economic Perspective, 20(3), 97-120. doi:10.1257/jep.20.3.97
• Çelik, H. (2021). Uluslararası ticaret ve çocuk sağlığı ilişkisi: OECD ülkeleri için heterojen panel nedensellik analizi. Ekonomi Politika ve Uygulamalarının Ampirik Tahlili: İktisat, Finans, Maliye içinde (s. 55-70). Ankara: Gazi Kitabevi.
• De Silva, D. G. ve Lee, S.-C. (2018). Does the role of observer countries in the regional trade agreement matter for intra-regional trade ? Applied Economics, 50(20), 2219-2228. doi:10.1080/00036846.2017.1392005
• Dithmer, J. ve Abdulai, A. (2020). Trade openness and child health: A heterogeneous panel cointegration analysis. Applied Economics, 52(23), 2508-2525. doi:10.1080/00036846.2019.1693018
• Dollar, D. (2001). Is globalization good for your health? Bulletin of the World Health Organization, 79(9), 827-833. Erişim adresi: https://www.scielosp.org/article/bwho/2001.v79n9/827-833/
• Eberhardt, M. (2012). Estimating panel time-series models with heterogeneous slopes. The Stata Journal, 12(1), 61-71. doi:10.1177/1536867X1201200105
• Eberhardt, M. ve Bond, S. (2009). Cross-section dependence nonstationary panel models: A novel estimator. Munich Personal RePEc Archive, (17870). Erişim adresi: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/17870/2/MPRA_paper_17870.pdf
• Frankel, J. A. ve Rose, A. K. (2005). Is trade good or bad for the environment? Sorting out the causality. The Review of Economics and Statistics, 87(1), 85-91. doi:10.1162/0034653053327577
• Lin, F., Sim, N. C. S. ve Pham, N. (2016). Child mortality in the LDCs: The role of trade, ınstitutions and environmental quality. Trade and Economic Development: Evidence from Less Development Countries içinde (s. 8-49). Erişim adresi: https://digital.library.adelaide.edu.au/dspace/bitstream/2440/99856/2/02whole.pdf#page=19
• Olper, A., Curzi, D. ve Swinnen, J. (2018). Trade liberalization and child mortality: A synthetic control method. World Development, 110(2018), 394-410. doi:10.1016/0304-4076(94)01644-F
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. IZA Discussion Paper, (1240), 1-39. Erişim adresi: https://docs.iza.org/dp1240.pdf
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312. doi:10.1002/jae.951
• Pesaran, M. H. ve Smith, R. (1995). Estimating long-run relationships from dynamic heterogeneous panels. Journal of Econometrics, (68), 79-113. doi:10.1016/0304-4076(94)01644-F.
• Pesaran, M. H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). A bias-adjusted LM test of error cross-section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127. doi:10.1111/j.1368-423X.2007.00227.x
• Pesaran, M. H. ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93. doi:10.1016/j.jeconom.2007.05.010
• Qadir, N. ve Majeed, M. T. (2018). The impact of trade liberalization on health: Evidence from Pakistan. Empirical Economic Review, 1(1), 71-108. doi:10.29145/eer/11/010104
• Runge, C. F., Senauer, B., Gardey, P. G. ve Rosegrant, M. W. (2003). Ending hunger in our lifetime: Food security and globalization. Washington, DC: International Food Policy Research Institute. Erişim adresi: https://ebrary.ifpri.org/utils/getfile/collection/p15738coll2/id/126311/filename/126522.pdf
• Swamy, P. A. V. B. (1970). Efficient inference in a random coefficient regression model. Econometrica, 38(2), 311. doi:10.2307/1913012
• Tahir, M. (2020). Trade and life expectancy in China: A cointegration analysis. China Economic Journal, 13(3), 322-338. doi:10.1080/17538963.2020.1783745
• Westerlund, J. ve Edgerton, D. L. (2007). A panel bootstrap cointegration test. Economics Letters, 97(3), 185-190. doi:10.1016/j.econlet.2007.03.003