The Identity of the ‘Islamist Woman’ in the Regenerating Mission of Society, 1967-1980

Yıl 2014, Cilt: 69 Sayı: 4, 835 - 869, 08.01.2015

Emel Çokoğullar Bakko Bozaslan

https://doi.org/10.16987/ausbf.95610

Cited By: 1

Öz

This article attempts to examine how the identity-making elements of Islamist woman, which emerged in the late 1960s and was tried to be defined during the 1970s, developed and why female actors of Islamist movements prefer to use the "society"-oriented rhetoric. Şule Yüksel Şenler, who published Seher Vakti -the first Islamist woman magazine- in 1967, has been known as the first and prominent representative of the movement for Islamist woman, because she undertook a mission of "notification" that made her successful in mobilizing the broad masses for the sake of woman. Between the period 1967-1980, the other representatives of Islamist woman movement, beside Şenler, such as Emine Aykenar, Sevim Asımgil, Bakiye Marangoz and Mü’mine Güneş, publicly used the similar narratives and argumentations in magazines and newspapers with Islamic awareness such as Seher Vakti, Bugün, Yeni Asya, İttihad and Yeni İstiklal

Anahtar Kelimeler

Moral crisis, Community, Islamist woman's identity, Veiling, Notification, New generation, Degeneration

1967-1980 Arası Dönemde Cemiyetin Kurtarılması Misyonu ile Tanımlanmaya Başlanan "İslamcı Kadın" Kimliği

Öz

Bu makale 1960'ların sonlarından itibaren ortaya çıkan ve 1970'li yıllar boyunca tanımlanmaya çalışılan İslamcı kadın kimliğini oluşturan öğelerin nasıl geliştiğini ve İslamcı hareketin kadın aktörlerinin neden “cemiyet” odaklı bir söylemden yararlandığını incelemektedir. 1967‟de ilk İslamcı kadın dergisi olan Seher Vakti'ni yayımlayan Şule Yüksel Şenler, tüm yurdu içine alan ve geniş kitleleri harekete geçirmeyi başaran kadınlara yönelik olarak üstlendiği “tebliğ” misyonu nedeniyle İslamcı kadın hareketinin ilk ve en önemli temsilcisi olarak tanınmaktadır. 1967-1980 arası dönemde, bu hareketin Şenler dışındaki Emine Aykenar, Sevim Asımgil, Bakiye Marangoz ve Mü’mine Güneş gibi diğer temsilcilerinin benzer söylemlerine Seher Vakti, Bugün, Yeni Asya, İttihad, Yeni İstiklal gibi İslami duyarlılıkları olan gazete ve dergilerde de rastlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ahlâki buhran, Cemiyet, İslamcı kadın kimliği, Örtünme, Tebliğ, Yeni nesil, Yozlaşma

Kaynakça

• Ahıska, Meltem (2009), “Garbiyatçılık:Türkiye‟de Modernliğin Grameri”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Dönemler ve Zihniyetler, (İstanbul:İletişim Yayınları).
• Akkent, Meral (1994), “Osmanlı Büyükannelerin Feminist Talepleri Geçmişe Kısa Bir Bakış”, Kadın Hareketinin Kurumsallaşması Fırsatlar ve Rizikolar, Meral Akkent (Çev.), (İstanbul: Metis Yayınları).
• Aktaş, Cihan (1992), Tesettür ve Toplum, (İstanbul: Nehir Yayınları).
• Aktaş, Cihan (2001), Bacı’dan Bayan’a, (İstanbul: Pınar Yayınları).
• Aktaş, Cihan (2005), “Cemaatten Kamusal Alana İslâmcı Kadınlar”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce İslamcılık Cilt 6, (İstanbul: İletişim Yayınları): 826-836.
• Aksoy, Murat (2005), Başörtüsü-Türban Batılılaşma-Modernleşme, Laiklik ve Örtünme, (İstanbul: Kitap Yayınevi).
• Alankuş Kural, Sevda (1997), Türkiye‟de Alternatif Kamular/Cemaatler ve İslamcı Kadın Kimliği, Toplum ve Bilim (72).
• Asımgil, Sevim (2012), Diana, (İstanbul: Çelik Yayınevi).
• Aykenar, Emine (1973, 5 Temmuz). “Kadın Erkek Eşitliği”. Yeni Asya.
• Aykenar, Emine (1973, 21 Temmuz). “Ahlâk Güzelliği”. Yeni Asya.
• Aykenar, Emine (1973, 25 Temmuz). “Ahlâki Çöküntü”. Yeni Asya.
• Aykenar, Emine (1973, 26 Temmuz). “En Büyük İhtiyaç”. Yeni Asya.
• Aykenar, Emine (1973, 17 Ağustos). “Acaba Hangi Kuvvet”. Yeni Asya.
• Aykenar, Emine (1973, 6 Kasım). “Özlediğimiz Gençlik”. Yeni Asya.
• Berktay, Fatmagül (1987), “Bedendeki Toplum, Toplumdaki Beden”, Tarih ve Toplum.
• Berktay, Fatmagül (1996), “Türkiye‟de „Kadınlık Durumu‟”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi 13, (İstanbul: İletişim Yayınları).
• Bilici, Mücahit (2000), "İslamın Bronzlaşan Yüzü: Caprice Otel Örnek Olayı", Nilüfer Göle (Ed.), İslamın Yeni Kamusal Yüzleri İslam ve Kamusal Alan Üzerine Bir Atölye Çalışması, (İstanbul: Metis Yayınları):216- 236.
• Binark, Mutlu ve Barış Kılıçbay (2000), Tüketim Toplumu Bağlamında Türkiye'de Örtünme Pratiği ve Moda İlişkisi, (Ankara: Konrad Adenauer Vakfı).
• Bulaç, Ali (2005), Kutsala, Tarihe ve Hayata Dönüş, (İstanbul: Yeni Akademi Yayınları).
• Çaha, Ömer (2004), Açık Toplum Yazıları, (Ankara: Liberte Yayınları).
• Duman, Doğan (1999), Demokrasi Sürecinde Türkiye’de İslamcılık, (İzmir: Dokuz Eylül Yayınları).
• Eraslan, Sibel (2011), “Şule Yüksel‟in Yazı Masası”, Şule Yüksel Şenler, Bize Ne Oldu, (İstanbul: Timaş Yayınları):5-43.
• Eygi, Mehmet Şevket (1967, 28 Ekim), “Medeni İsviçre”, Bugün.
• Eygi, Mehmet Şevket, (1967, 1 Kasım), “Gençliğe Eğilelim”, Bugün.
• Eygi, Mehmet Şevki, (1967, 11 Kasım), “Planlı ve Programlı Çalışma”, Bugün.
• Findley, V. Carter (2011), Modern Türkiye Tarihi İslam, Milliyetçilik ve Modernlik 1789-2007, Güneş Ayas (Çev.), (İstanbul: Timaş Yayınları).
• Gellner, Ernest (1983), Muslim Society, (Cambridge University Press).
• Gençtürk-Hızal, G. Senem (2003), Bir iletişim Biçimi Olarak Moda: “Modus”un Sınırları”,